Trong khuôn khổ Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI, các đại biểu đã tập trung thảo luận về chủ đề khởi nghiệp đổi mới sáng tạo gắn với phát triển kinh tế xanh và phát triển bền vững. Tại đây, nhiều chuyên gia hàng đầu đã chia sẻ những ý kiến tâm huyết và đề xuất giải pháp nhằm hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam trên con đường khởi nghiệp.
TS. Đinh Hùng Cường, Trưởng phòng Nghiên cứu và Phát triển tại Viện Hoá học Nước biển Fukuoka (Nhật Bản), đã đặt ra một câu hỏi khiến cả khán phòng phải suy ngẫm: Tại sao một quả xoài Miyazaki (Nhật Bản) có thể được bán với giá hơn 2 triệu đồng, trong khi xoài Việt Nam, dù có hương vị đặc trưng và ngon, nhưng giá trị lại thấp hơn rất nhiều? Theo TS. Cường, không chỉ là vấn đề thương hiệu, mà còn là việc tạo ra một câu chuyện hấp dẫn cho sản phẩm. Đó là câu chuyện về sự chăm sóc tỉ mỉ, từ việc cắt tỉa để mỗi cây chỉ giữ lại vài chục quả, cho đến việc bọc từng quả trong túi lưới, thu hoạch đúng thời điểm quả vừa rụng khỏi cành – thời điểm mà quả có chất lượng tốt nhất.
Tuy nhiên, TS. Đinh Hùng Cường cũng nhấn mạnh rằng, để nâng cao giá trị sản phẩm, cần thiết phải có một nền tảng chất lượng ngay từ khâu đầu vào. Nếu môi trường sản xuất bị xuống cấp, đất đai bạc màu, hệ sinh thái bị phá vỡ bởi hóa chất, thì mọi nỗ lực trong việc xây dựng thương hiệu và tiếp thị đều trở nên vô nghĩa.
Cũng tại tọa đàm, TS. Nguyễn Hoàng Chinh, Trung tâm nghiên cứu các sản phẩm sinh học bền vững trường ĐH Deakin, Úc, đã trao đổi về chủ đề khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong sản xuất xanh. Theo TS. Chinh, Việt Nam đang đứng trước một nghịch lý lớn: hàng chục triệu tấn phụ phế phẩm bị lãng phí mỗi năm. Ông đã gợi mở hướng đi cho các startup để biến nguồn “rác” khổng lồ này thành một “mỏ vàng”, thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn và nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Chìa khóa để giải quyết bài toán này nằm ở việc chuyển đổi tư duy từ kinh tế tuyến tính sang kinh tế tuần hoàn.
Để hiện thực hóa ý tưởng này, TS. Nguyễn Hoàng Chinh đề xuất rằng, Việt Nam cần một hệ sinh thái hỗ trợ hiệu quả, dựa trên mô hình hợp tác “kiềng ba chân”: Chính phủ – Viện nghiên cứu – Doanh nghiệp. Sự hợp tác này giúp giảm chi phí đầu tư riêng lẻ cho từng doanh nghiệp, đẩy nhanh quá trình chuyển giao công nghệ và tạo ra một môi trường đổi mới sáng tạo sôi động.
TS. Đinh Hùng Cường cũng đề xuất một mô hình hỗ trợ “công thức 4 chân” để tạo ra một hệ sinh thái hỗ trợ thông minh cho các nhà sáng tạo Việt. Cụ thể, nhà nước cần xây dựng các phòng thí nghiệm mở (Open Lab) dùng chung, có một cơ chế tài chính linh hoạt, cho phép các nhà nghiên cứu được “ghi nợ” chi phí và chỉ hoàn trả khi dự án thành công.
Cuối cùng, các chuyên gia đều nhất trí rằng, để hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ, Viện nghiên cứu và Doanh nghiệp. Sự hợp tác này sẽ giúp tạo ra một môi trường đổi mới sáng tạo sôi động, hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam phát triển và thành công trên con đường khởi nghiệp đổi mới sáng tạo gắn với phát triển kinh tế xanh và phát triển bền vững.
