Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang đứng trước ngưỡng cửa của một giai đoạn tăng trưởng mới, nơi mà đổi mới sáng tạo, khoa học và công nghệ đóng vai trò then chốt trong việc định hình tương lai của đất nước. Theo báo cáo Đổi mới Sáng tạo và Đầu tư công nghệ Việt Nam, được thực hiện bởi Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) cùng với nhiều đơn vị khác, Việt Nam dự kiến sẽ tập trung vào các ngành nghề có tiềm năng phát triển cao trong giai đoạn mới này.
Một trong những ngành được chú ý đặc biệt là năng lượng. Với nhu cầu điện dự kiến tăng từ 290 TWh vào năm 2024 lên 471 TWh vào năm 2030 và 1.116 TWh vào năm 2050, ngành năng lượng tái tạo đang ngày càng chiếm giữ vị trí quan trọng. Hiện tại, năng lượng tái tạo chiếm 26,7% và dự kiến sẽ tăng lên hơn 61% vào năm 2050. NIC dự báo rằng năng lượng xanh và năng lượng tái tạo sẽ là thị trường tiềm năng lớn cho các doanh nghiệp khai thác và phát triển.
Bên cạnh đó, các công nghệ xanh như xe điện, tín chỉ carbon, và hệ thống lưu trữ năng lượng cũng được dự báo sẽ tăng trưởng mạnh mẽ trong tương lai. Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào các ngành dọc cụ thể cũng được đánh giá cao, với khả năng đóng góp lên đến 130 tỷ USD cho nền kinh tế vào năm 2050. Những con số này không chỉ phản ánh tiềm năng phát triển của các ngành này mà còn cho thấy sự dịch chuyển của nền kinh tế hướng tới sự bền vững và thân thiện với môi trường.
Ngoài ra, các ngành như nông nghiệp thông minh, giáo dục, y tế, thương mại xuyên biên giới, và cho vay tiêu dùng cũng được nhận định là giàu tiềm năng. Sự đổi mới công nghệ và dòng vốn đầu tư nước ngoài dự kiến sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của các ngành này. Điều này không chỉ giúp đa dạng hóa nền kinh tế mà còn tạo ra các cơ hội mới cho doanh nghiệp trong nước và quốc tế.
Trong dài hạn, Việt Nam được dự báo sẽ chuyển đổi tăng trưởng dựa trên ba trụ cột chính: kinh tế số, kinh tế xanh, và kinh tế công nghệ cao. Sự chuyển dịch chiến lược này giúp Việt Nam chuyển từ mô hình phát triển thâm dụng lao động và phụ thuộc vào tài nguyên sang mô hình dựa trên đổi mới sáng tạo, nhân lực chất lượng cao, và tính bền vững. Đây là một bước tiến quan trọng nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững và lâu dài của nền kinh tế Việt Nam.
Quá trình chuyển đổi này không chỉ đòi hỏi sự đầu tư vào cơ sở hạ tầng và công nghệ mà còn cần sự thay đổi trong cách tiếp cận và quản lý của các doanh nghiệp và tổ chức. Việc khuyến khích đổi mới sáng tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, và xây dựng môi trường kinh doanh thân thiện sẽ là những yếu tố then chốt để Việt Nam có thể tận dụng được các cơ hội và vượt qua thách thức trong giai đoạn tăng trưởng mới này.
Nhìn chung, với sự tập trung vào đổi mới sáng tạo, khoa học và công nghệ, Việt Nam đang mở ra một chương mới trong lịch sử phát triển của mình. Bằng cách tận dụng các cơ hội và đối mặt với thách thức một cách chủ động, Việt Nam có thể đạt được mục tiêu phát triển bền vững và trở thành một trong những nền kinh tế dẫn đầu trong khu vực.
