Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang từng bước khẳng định vị thế của mình trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ. Thông qua các chính sách đầu tư, phát triển hạ tầng, nguồn lực và thể chế, đất nước đang đẩy mạnh sự phát triển của ngành công nghệ chiến lược này. Các chuyên gia trong lĩnh vực này cho rằng, việc phát triển công nghệ vũ trụ trong thời gian tới là yêu cầu tất yếu của quốc gia.
Theo ông Lý Hoàng Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và Công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), Việt Nam đã và đang tích cực triển khai Chương trình Khoa học và công nghệ cấp quốc gia về công nghệ vũ trụ. Chương trình này đã mang lại nhiều kết quả thiết thực, phục vụ cả mục tiêu dân sinh và quốc phòng-an ninh. Cụ thể, Việt Nam đã phát triển được một số vệ tinh nhỏ như PicoDragon (2013), MicroDragon (2019), NanoDragon (2021), cùng với vệ tinh viễn thám VNREDSat-1 (2013). Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đang phối hợp với các bộ, ngành khác để xây dựng các chính sách và cơ chế nhằm khai thác hiệu quả dữ liệu vệ tinh, khuyến khích chuyển giao công nghệ vũ trụ lưỡng dụng và hoàn thiện hệ thống trạm mặt đất.
Ông Lý Hoàng Tùng cũng cho rằng, việc phát triển công nghệ vũ trụ sẽ trở thành động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế tri thức, củng cố tiềm lực quốc phòng – an ninh, và khẳng định vị thế của Việt Nam trong khu vực và quốc tế. Do đó, việc định hướng phát triển công nghệ vũ trụ trong thời gian tới là cực kỳ quan trọng.
Để đẩy mạnh sự phát triển của công nghệ vũ trụ, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Phạm Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thành lập cơ quan hàng không vũ trụ quốc gia. Cơ quan này có thể tham khảo mô hình của Philippines, nơi có cơ quan vũ trụ quốc gia trực thuộc Chính phủ, để điều hành thống nhất và đề xuất các chính sách cần thiết. Ông Tuấn cũng đề xuất rằng Việt Nam cần có một chiến lược kinh tế vũ trụ quốc gia, bởi kinh tế vũ trụ toàn cầu dự báo sẽ đạt 1.400 tỷ USD vào năm 2030.
Đồng quan điểm, Tiến sỹ Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, đánh giá rằng công nghệ vũ trụ là một ngành công nghệ chiến lược và cần trở thành công nghệ hàng đầu của Việt Nam. Ông Quân đề xuất rằng cần thí điểm cơ chế sandbox theo Nghị quyết 193 của Quốc hội, cho phép thực hiện dự án công nghệ lớn với chức danh tổng công trình sư được giao quyền tự chủ rất cao. Điều này sẽ giúp chấp nhận rủi ro và mạo hiểm trong các dự án công nghệ lớn, đồng thời miễn trừ trách nhiệm cho những người chủ trì dự án.
Như vậy, việc phát triển công nghệ vũ trụ đang trở thành một yêu cầu tất yếu của quốc gia. Với việc hình thành chiến lược phát triển công nghệ vũ trụ quốc gia, đầu tư mạo hiểm và giao quyền tự chủ cao cho tổng công trình sư của dự án, Việt Nam hy vọng sẽ đẩy mạnh sự phát triển của ngành công nghệ chiến lược này.
