Trong bối cảnh tình hình an ninh tại châu Âu vẫn còn phức tạp, các quốc gia như Anh, Nhật Bản và Italy đang tăng cường hợp tác để phát triển máy bay tiêm kích thế hệ thứ sáu, Tempest. Dự án đầy tham vọng này được kỳ vọng sẽ trở thành một phần quan trọng trong chiến lược quân sự của NATO, cũng như nâng cao năng lực phòng thủ của các quốc gia tham gia.
Máy bay tiêm kích Tempest được thiết kế với những tính năng vượt trội, bao gồm khả năng bay siêu thanh, xuyên qua hệ thống phòng không đối phương và tiến hành các cuộc tấn công sâu vào lãnh thổ địch mà không cần tiếp nhiên liệu. Với kích thước lớn hơn so với các thế hệ trước, Tempest sẽ được trang bị bình nhiên liệu dung tích lớn và hệ thống vũ khí tối tân. Hệ thống vũ khí này bao gồm tên lửa và radar có khả năng xử lý dữ liệu nhanh gấp 10 lần so với các hệ thống hiện tại, cho phép máy bay có thể đối phó hiệu quả với các mối đe dọa trên không.
Tempest dự kiến sẽ thay thế dần dòng Eurofighter Typhoon và hỗ trợ các phi đội F-35 trong tương lai. Theo đánh giá của các chuyên gia quân sự, trong trường hợp xảy ra xung đột với Nga, Tempest có thể nhanh chóng cất cánh từ các sân bay tại Anh, thực hiện nhiệm vụ phá hủy hệ thống phòng không và căn cứ không quân quan trọng của đối phương. Sau đó, máy bay có thể hỗ trợ bộ binh với kho vũ khí phong phú gấp đôi F-35, thể hiện sự linh hoạt và sức mạnh trong các hoạt động quân sự.
Dự án Tempest được triển khai trong khuôn khổ chương trình hợp tác quốc tế GCAP (Global Combat Air Programme), với mục tiêu đưa máy bay vào biên chế từ năm 2035. GCAP là sự kết hợp giữa dự án Tempest của Anh và chương trình Mitsubishi FX của Nhật. Theo thỏa thuận được ký vào cuối năm 2022, Nhật Bản sẽ đầu tư 4 tỷ yên, trong khi Anh cam kết 2 tỷ bảng cho đến năm 2025. Sự hợp tác này không chỉ thể hiện cam kết của các quốc gia trong việc tăng cường năng lực quân sự mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển của công nghệ hàng không quân sự.
Không chỉ dừng lại ở đó, dự án này cũng được xem là đối trọng trực tiếp với chương trình FCAS (Future Combat Air System) do Pháp, Đức và Tây Ban Nha phát triển. Trụ sở chính của GCAP đặt tại Anh, quy tụ 2.800 chuyên gia và khoảng 600 tổ chức tham gia. Một mô hình thử nghiệm với thiết kế khí động học tiên tiến đã được giới thiệu tại Triển lãm Hàng không Farnborough hồi tháng 7/2024, thể hiện sự tiến bộ và kỳ vọng của dự án.
Mục tiêu của chương trình không chỉ là thay thế các dòng máy bay đã cũ mà còn nhằm đối phó với các dòng tiêm kích thế hệ mới như Su-57 của Nga và J-20 của Trung Quốc, những mẫu máy bay đã được trang bị công nghệ tàng hình và tốc độ siêu vượt âm. Điều này cho thấy sự cạnh tranh gay gắt trong lĩnh vực hàng không quân sự và nỗ lực của các quốc gia trong việc duy trì lợi thế công nghệ.
