Ngành bao bì hiện đang đứng trước thách thức lớn trong việc chuyển đổi xanh, không chỉ từ các quy định pháp luật trong nước mà còn từ nhu cầu tiêu dùng bền vững và các tiêu chuẩn quốc tế. Yêu cầu cấp thiết này đòi hỏi các doanh nghiệp phải có những thay đổi căn bản để đáp ứng nhu cầu tái chế và giảm thiểu rác thải. Trong bối cảnh đó, Liên minh Tái chế Bao bì Pro Việt Nam đã được thành lập với mục đích xây dựng một hệ sinh thái tái chế đồng bộ và thúc đẩy trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) theo hướng thực chất.
Sau 6 năm hoạt động, Pro Việt Nam đã đạt được những kết quả ấn tượng, cụ thể là thu gom và tái chế hơn 64.000 tấn bao bì vào năm 2024. Thành công này thể hiện sự nỗ lực không ngừng của các thành viên trong liên minh trong việc bảo vệ môi trường và giảm thiểu tác động tiêu cực của rác thải bao bì. Tuy nhiên, ngành tái chế vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức cần được giải quyết.
Một trong những thách thức đáng kể là việc phân loại rác tại nguồn chưa được thực hiện hiệu quả. Sự thiếu hụt các chế tài mạnh để khuyến khích phân loại rác tại nguồn đã gây ra nhiều khó khăn cho quá trình thu gom và tái chế. Ngoài ra, sản phẩm tái chế của Việt Nam còn gặp khó khăn khi xuất khẩu sang một số thị trường như EU do quy trình chứng nhận phức tạp và yêu cầu kỹ thuật khắt khe.
Để giải quyết những thách thức này, Pro Việt Nam đang tập trung vào việc mở rộng mạng lưới hợp tác với các doanh nghiệp và tổ chức trong ngành. Mục tiêu là nâng cao hiệu quả thu gom, tái chế, ứng dụng công nghệ trong phân loại rác và quản lý dữ liệu tái chế. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp thành viên của Pro Việt Nam cũng cam kết thiết kế bao bì thân thiện với môi trường, dễ thu gom và tái chế.
Đến năm 2030, Pro Việt Nam đặt mục tiêu toàn bộ bao bì do các thành viên đưa ra thị trường sẽ được thu gom và tái chế. Điều này không chỉ góp phần giảm thiểu rác thải mà còn thúc đẩy sự phát triển của mô hình kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam. Việc chuyển đổi sang mô hình kinh tế tuần hoàn đòi hỏi sự tham gia tích cực của tất cả các bên liên quan, bao gồm nhà sản xuất, chính phủ, các tổ chức xã hội và cộng đồng.
Công ty CP Nhựa tái chế Duy Tân là một trong những doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực tái chế tại Việt Nam. Họ đã áp dụng công nghệ mới để tái chế chai nhựa thành sản phẩm mới, từ đó giảm thiểu rác thải nhựa ra môi trường. Hệ thống thu gom và tái chế rác thải nhựa của công ty đã được xây dựng và hoạt động hiệu quả, thể hiện sự cam kết của doanh nghiệp trong bảo vệ môi trường.
Để phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính sách, nhà sản xuất, hiệp hội, khối thu gom phi chính thức và truyền thông, giáo dục cộng đồng. Sự kết hợp này sẽ tạo ra môi trường thuận lợi cho việc giảm thiểu rác thải, tái chế và tái sử dụng sản phẩm.
