Luật Nhà giáo – chìa khóa để nâng cao chất lượng giáo dục

Việc Quốc hội thông qua Luật Nhà giáo là minh chứng cho cam kết mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước trong việc tạo ra đột phá, nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới. Tuy nhiên, quá trình tổ chức thực hiện Luật Nhà giáo sẽ là một hành trình phức tạp và nhiều thách thức hơn nhiều so với việc xây dựng và ban hành Luật.

Luật Nhà giáo được xây dựng dựa trên tinh thần “kiến tạo phát triển” của Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị. Đây là công cụ pháp lý quan trọng để chuyển đổi nền giáo dục Việt Nam, không chỉ giải quyết các vấn đề bất cập hiện tại mà còn mở ra một kỷ nguyên mới cho nghề dạy học, nơi nhà giáo được coi là tài sản quý giá nhất và là động lực chính cho sự phát triển giáo dục.

Tuy nhiên, việc thực hiện Luật Nhà giáo sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức từ nhiều phía, dưới tác động của các yếu tố chính trị, xã hội, văn hóa, kinh tế. Một trong những thách thức lớn là nghề dạy học đang trải qua những biến đổi sâu sắc cùng với giáo dục dưới tác động của những xu thế toàn cầu liên quan đến tiến bộ công nghệ, bất ổn thương mại, xung đột địa chính trị, chuyển đổi dân số, và phát triển bền vững.

Để hiện thực hóa cam kết của Đảng và Nhà nước, việc tổ chức thực hiện Luật Nhà giáo cần tập trung vào xây dựng, phát triển đội ngũ nhà giáo có khả năng thích ứng và kiến tạo tương lai. Các nhà giáo cần có khả năng tương tác, gắn kết giữa nhà trường với gia đình, cộng đồng, trao đổi giữa các trường học, và làm việc hiệu quả trong các nhóm đa ngành.

Đặc biệt, nhà giáo cần có năng lực mới như năng lực hợp tác, năng lực nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Việc đào tạo, bồi dưỡng nhà giáo trong tương lai phải tích hợp mạnh mẽ các kỹ năng liên ngành và giao tiếp, chuyển trọng tâm từ sự xuất sắc cá nhân sang tác động tập thể.

Một số giải pháp ưu tiên được khuyến nghị trong việc tổ chức thực hiện Luật Nhà giáo:

– Phát triển các chương trình đào tạo, bồi dưỡng nhà giáo theo hướng chuyển đổi, thích ứng và đáp ứng sự tiến hóa của nghề dạy học.

– Phát huy quyền tự chủ, tự quyết cùng các kỹ năng lãnh đạo và quản lý của nhà giáo để thực hiện sáng tạo các hoạt động chuyên môn.

– Thúc đẩy cơ chế hợp tác và làm việc nhóm trong hoạt động nghề nghiệp của nhà giáo.

– Đẩy mạnh triển khai xây dựng và phát triển văn hóa học đường, với hạt nhân trung tâm là hệ giá trị chuẩn mực của con người Việt Nam thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, và hợp tác quốc tế.

Đưa Luật Nhà giáo vào cuộc sống đòi hỏi tiếp cận toàn diện, toàn Chính phủ, toàn xã hội, để hiện thực hóa chủ trương của Đảng và Nhà nước trong việc nâng cao vị thế, động lực, năng lực của đội ngũ nhà giáo với tư cách lực lượng chính chịu trách nhiệm đột phá trong đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục.

Trường Cao đẳng Đà Nẵng ra đời sau sáp nhập, mang trong mình sức mạnh tổng hợp từ kỹ thuật công nghệ đến văn hóa nghệ thuật. Đây là bước chuyển mình chiến lược để trở thành cơ sở đào tạo đa ngành, hiện đại và giàu bản sắc.

Ông Hồ Viết Hà – Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Đà Nẵng trao đổi về những thách thức và cơ hội để đổi mới, kết nối và khẳng định vị thế của trường. Một trong những thách thức lớn nhất sau sáp nhập là tạo sự thống nhất và đoàn kết trong nội bộ. Để giải quyết vấn đề này, nhà trường đã xác định ổn định tư tưởng và tổ chức là nhiệm vụ then chốt.

Các buổi họp giao ban, hội nghị, trao đổi nội bộ được tổ chức thường xuyên để lắng nghe, chia sẻ và giải đáp kịp thời những vướng mắc của cán bộ, giảng viên và nhân viên. Nhà trường cũng thực hiện bố trí cán bộ quản lý ở các khoa, phòng, trung tâm theo đề án sáp nhập được UBND TP Đà Nẵng phê duyệt.

Nguyên tắc công khai, minh bạch và dựa trên năng lực, chuyên môn phù hợp với từng vị trí được áp dụng. Những người có năng lực quản lý, kinh nghiệm, dù ở đơn vị nào đều được xem xét, cân nhắc để bố trí đúng với vai trò.

Mặt khác, trường chú trọng đến yếu tố hài hòa, không để xảy ra tình trạng bên này “áp” bên kia, mà thay vào đó là phối hợp, cùng xây dựng. Mỗi đơn vị, phòng ban sau sáp nhập có đại diện từ cả hai trường trước đây.

Tâm lý của giảng viên, giáo viên được quan tâm, chia sẻ bởi nhà trường hiểu rằng, chỉ khi cán bộ yên tâm công tác, chất lượng đào tạo mới đảm bảo. Trong thời gian tới, nhà trường đẩy mạnh các hoạt động chung như hội thao, văn nghệ, tập huấn chuyên môn liên ngành…

để tăng tính kết nối giữa các đơn vị, từ đó tạo sự gắn bó, chia sẻ và dần hình thành văn hóa chung. Tất cả đều nhằm mục tiêu cuối cùng là tạo ra môi trường học tập, làm việc ổn định, tích cực, có lợi cho học sinh, sinh viên.

Sau sáp nhập, Trường Cao đẳng Đà Nẵng mang trong mình hai thế mạnh: Kỹ thuật công nghệ và nghệ thuật sáng tạo. Nhà trường định hướng ra sao để tạo ra thế hệ vừa giỏi nghề, vừa giàu cảm xúc và nhân văn?

Bước vào năm học mới, với mô hình trường cao đẳng đa ngành, đa lĩnh vực, nhà trường đặt mục tiêu xây dựng môi trường giáo dục toàn diện, lấy sinh viên làm trung tâm và hướng tới phát triển hài hòa các yếu tố đức – trí – thể – mỹ.

Về đạo đức, nhà trường chú trọng giáo dục tư tưởng, lối sống, tác phong công nghiệp và ý thức nghề nghiệp cho sinh viên. Về trí tuệ, trường tiếp tục đổi mới chương trình đào tạo theo hướng gắn kết chặt chẽ với thực tiễn, nâng cao chất lượng dạy học, tăng cường ứng dụng công nghệ, kỹ thuật vào giảng dạy.

Về thể chất, nhà trường đẩy mạnh các hoạt động thể dục thể thao, phong trào rèn luyện sức khỏe, tổ chức giải thi đấu nội bộ, giao lưu giữa các khoa, bộ môn, tạo điều kiện cho sinh viên tăng cường thể lực, xây dựng lối sống lành mạnh.

Về thẩm mỹ, với tiền thân từ Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật, nhà trường có thế mạnh trong việc tổ chức hoạt động văn hóa – nghệ thuật. Nhà trường sẽ phát huy truyền thống này bằng cách đưa các hoạt động biểu diễn, mỹ thuật, sáng tác vào đời sống học đường; giúp sinh viên có tinh thần phong phú, phát triển cảm xúc và gu thẩm mỹ trong học tập lẫn cuộc sống.

Với đội ngũ giảng viên chuyên sâu về văn hóa – nghệ thuật, nhà trường có định hướng gì để hỗ trợ các trường phổ thông trên địa bàn, nhất là trong bối cảnh thiếu giáo viên mỹ thuật?

Nhà trường xác định đây là nhiệm vụ phù hợp với thế mạnh và trách nhiệm xã hội. Trước mắt, nhà trường tích cực đưa nội dung giáo dục âm nhạc, kỹ năng biểu diễn, thẩm mỹ nghệ thuật vào hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ, sinh hoạt chuyên đề trong trường.

Đồng thời, nhà trường khuyến khích sinh viên các ngành khác (ngoài nghệ thuật) tiếp cận, trải nghiệm môn nghệ thuật như nhạc cụ, hát, múa, vẽ… để phát triển năng khiếu cá nhân và cảm thụ nghệ thuật như một phần trong hành trang phát triển toàn diện.

Nhà trường cũng mong rằng, với sự đồng hành của ngành Giáo dục, Văn hóa và chính quyền địa phương, Trường Cao đẳng Đà Nẵng có thể trở thành hạt nhân hỗ trợ lan tỏa tinh thần yêu nghệ thuật, phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu cho học sinh từ sớm.

Về hỗ trợ bên ngoài, lâu nay, nhà trường phối hợp với các trường THPT, THCS trên địa bàn thành phố để đưa giáo dục STEM vào giảng dạy và hướng nghiệp cho học sinh. Khi được đào tạo thêm lĩnh vực văn hóa nghệ thuật cũng là lợi thế, nhà trường sẽ sẵn sàng chuyển sang mô hình STEAM.

Qua đó, học sinh học theo cách tiếp cận thực tế, ứng dụng các kiến thức đã học vào giải quyết vấn đề trong cuộc sống.