Gà rán Hàn Quốc – Hiện tượng ẩm thực toàn cầu

Trong những năm gần đây, gà rán Hàn Quốc đã trở thành một hiện tượng ẩm thực không chỉ tại Hàn Quốc mà còn trên toàn thế giới. Các chuỗi thương hiệu lớn như BBQ, bhc và Kyochon đã mở rộng mạng lưới cửa hàng của họ với tốc độ chưa từng có, đưa món ăn giòn rụm và đậm đà hương vị Hàn ra khắp thế giới.

Theo số liệu công nghiệp Hàn Quốc, trong năm 2024, thương hiệu BBQ đã khai trương khoảng 150 cửa hàng ở nước ngoài. Khi cộng thêm bhc và Kyochon, tổng số cửa hàng mới mở của ba “ông lớn” này lên tới 184 điểm trên toàn cầu – một con số phản ánh mức độ phổ biến ngày càng tăng của món gà rán Hàn Quốc.

Gà rán từng là món ăn đường phố bình dân, xuất hiện lần đầu vào thập niên 1970 khi Hàn Quốc bắt đầu công nghiệp hóa mạnh mẽ. Ban đầu chịu ảnh hưởng từ phong cách nấu nướng của Mỹ, món ăn này nhanh chóng được người Hàn cải biến với phong cách riêng, nổi bật nhất là kỹ thuật chiên hai lần giúp vỏ giòn rụm nhưng thịt bên trong vẫn mọng nước và thơm ngon.

Tới những năm 1980–1990, hàng loạt chuỗi thương hiệu nội địa ra đời, cạnh tranh nhau về công thức và phong cách. Khi làn sóng Hallyu (K-pop, K-drama và văn hóa Hàn) lan rộng trong thập niên 2000, gà rán Hàn Quốc cũng theo đó bùng nổ ra quốc tế. Những cảnh quay “chimaek” – kết hợp giữa gà rán và bia – xuất hiện dày đặc trong phim ảnh, khiến không ít khán giả toàn cầu tò mò và tìm đến món ăn này như một phần của trải nghiệm văn hóa Hàn.

Từ Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản cho đến Việt Nam hay Panama, gà rán Hàn Quốc đã thích nghi với khẩu vị địa phương một cách linh hoạt. Tại Mỹ, các loại sốt như buffalo hay ranch được thêm vào. Ở Đông Nam Á, món ăn này được pha trộn cùng các loại thảo mộc, gia vị bản địa. Ở Nhật, phiên bản gà ít cay, nhẹ vị lại được ưa chuộng hơn cả.

Các nền tảng mạng xã hội cũng góp phần đẩy nhanh tốc độ lan truyền của món ăn. Nhiều blogger ẩm thực và người nổi tiếng trên TikTok, Instagram thường xuyên chia sẻ video thử món gà rán Hàn Quốc, từ đó làm tăng độ nhận diện thương hiệu cho các chuỗi nhà hàng đến từ xứ kim chi.

Tại thị trường Hàn Quốc, các chuỗi siêu thị lớn như Emart, Lotte Mart và Homeplus đang khởi động một “cuộc chiến giá” chưa từng có nhằm thu hút khách hàng giữa bối cảnh chi phí sinh hoạt leo thang. Chỉ với 5.000 won (khoảng 90.000 đồng), người tiêu dùng có thể mua được một xô gà rán – mức giá khó tin khi mà các thương hiệu như BBQ hay Kyochon hiện bán với giá từ 23.000 won trở lên.

Các siêu thị tận dụng mô hình nấu và bán trực tiếp tại cửa hàng, không qua trung gian hay phí nhượng quyền, giúp giảm đáng kể chi phí sản phẩm. Song hành với chiến lược giảm giá là hiện tượng xếp hàng dài tại các siêu thị lớn – minh chứng cho sự hấp dẫn bền vững của món ăn này đối với người tiêu dùng Hàn Quốc.

Sự phổ biến của gà rán Hàn Quốc đang bước sang một giai đoạn mới. Không chỉ phục vụ cộng đồng người Hàn tại nước ngoài như trước, các chuỗi nhượng quyền hiện nay ngày càng được điều hành bởi các đối tác bản địa.

Trong số các thương hiệu Hàn Quốc, BBQ là thương hiệu tích cực mở rộng quy mô ra thị trường toàn cầu nhiều nhất. Theo kế hoạch công bố vào đầu năm 2024, công ty này dự kiến sẽ đạt con số khoảng 100 cửa hàng tại Mỹ trong năm đó và sẽ tăng gấp đôi sự hiện diện tại thị trường này vào năm 2025.

Trong khi đó, bhc và Kyochon Chicken cũng đang đạt được những bước tiến đáng kể ở nước ngoài. bhc hiện vận hành 26 cửa hàng tại bảy quốc gia, với 17 cửa hàng trong số đó được mở mới vào năm 2024. Doanh thu nước ngoài của công ty từ tháng 1 đến tháng 8/2024 đã tăng 304% so với cùng kỳ năm 2023.

Từ chỗ chỉ là một món ăn vặt đường phố, gà rán Hàn Quốc nay đã trở thành “sứ giả” đưa văn hóa ẩm thực Hàn ra thế giới. Dù đang ở Seoul, Tokyo, hay New York, một miếng gà rán giòn rụm có thể làm gợi nhớ tới một bộ phim Hàn bạn từng xem, một bài nhạc K-pop từng nghe, hoặc đơn giản là một bữa tối ngon miệng.

Giữa những biến động về giá cả, chiến lược nhượng quyền và khẩu vị địa phương, có một điều không thay đổi: gà rán Hàn Quốc tiếp tục là minh chứng sống động cho sức mạnh mềm của văn hóa, khi một món ăn có thể vượt qua mọi rào cản để chạm đến trái tim người tiêu dùng toàn cầu.

Với bờ biển dài và hệ sinh thái biển đa dạng, Việt Nam không chỉ là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích du lịch mà còn là nơi có nhiều sản vật quý giá. Đặc biệt, ở các vùng ven biển, một số làng nghề truyền thống đã trở thành biểu tượng cho văn hóa và ẩm thực địa phương. Một trong những nghề làm giàu được nhiều người biết đến và có tính biểu tượng ở nhiều vùng ven biển chính là nghề làm nước mắm. Không chỉ đơn thuần là một loại gia vị trong bữa cơm hàng ngày của các gia đình Việt, nước mắm còn đại diện cho một nghề nghiệp truyền thống cần được bảo tồn và phát triển.

Nước mắm đã trở thành một phần không thể tách rời trong nền văn hóa ẩm thực Việt Nam. Mùi vị đặc trưng của nước mắm đã góp phần tạo nên hương vị đặc biệt cho nhiều món ăn truyền thống. Điều khiến cho nước mắm trở nên quý giá không chỉ bởi vị ngon đặc trưng mà còn bởi quá trình sản xuất đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn của người làm. Từ việc lựa chọn những nguyên liệu cá tươi ngon đến quá trình ướp và ủ mắm, mỗi bước đều đòi hỏi kỹ thuật và kinh nghiệm.

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, nhiều sản phẩm nước mắm của Việt Nam không chỉ phục vụ thị trường nội địa mà còn được xuất khẩu đến nhiều nước trên thế giới. Điều này không chỉ mang lại thu nhập cho người dân ven biển mà còn góp phần quảng bá văn hóa ẩm thực Việt Nam ra quốc tế. Hơn nữa, việc xuất khẩu cũng tạo cơ hội cho các doanh nghiệp trong nước nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Một đặc điểm đáng chú ý trong nghề làm nước mắm ở Việt Nam là sự đa dạng và phong phú của sản phẩm ở từng vùng miền. Do khác biệt về điều kiện tự nhiên và tập quán sản xuất, mỗi vùng ven biển có cách làm nước mắm riêng biệt, mang đậm hương vị đặc trưng của địa phương. Điều này không chỉ thể hiện sự sáng tạo và khéo léo của người Việt mà còn tạo nên sự phong phú trong sản phẩm nước mắm, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng cả trong và ngoài nước.

Nhìn chung, nghề làm nước mắm ở các vùng ven biển Việt Nam không chỉ là một nghề truyền thống mà còn là một biểu tượng văn hóa, thể hiện sự khéo léo và tỉ mỉ của người Việt. Với việc kết hợp giữa phương pháp sản xuất truyền thống và công nghệ hiện đại, ngành nghề này không chỉ góp phần bảo vệ di sản văn hóa mà còn có cơ hội phát triển mạnh mẽ, góp phần tăng thu nhập và nâng cao chất lượng cuộc sống cho nhiều người dân.