Ngày 22-6, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố quyết định rút Mỹ khỏi Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) vào cuối năm 2026. Lý do ông đưa ra là tổ chức này theo đuổi các giá trị không phù hợp với chính sách “nước Mỹ trước tiên” mà ông đang theo đuổi.

Đây không phải là lần đầu tiên Mỹ rút khỏi UNESCO. Trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, quyết định tương tự đã được đưa ra. Tuy nhiên, dưới thời Tổng thống Joe Biden, Mỹ đã quay trở lại tổ chức này. Việc rút khỏi UNESCO lần này sẽ có hiệu lực từ ngày 31-12-2026.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Anna Kelly cho biết, Tổng thống Trump quyết định rút khỏi UNESCO vì tổ chức này đang ủng hộ các giá trị văn hóa và xã hội mà Mỹ cho là chia rẽ. Theo bà Kelly, những giá trị này không phù hợp với chính sách hợp lý mà người dân Mỹ đã lựa chọn. Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cho rằng việc tiếp tục ở lại UNESCO không phục vụ lợi ích quốc gia của Mỹ. Lý do là cơ quan này đang thúc đẩy chủ nghĩa toàn cầu và các chương trình nghị sự mang tính ý thức hệ mà Washington cho là trái ngược với chính sách đối ngoại ưu tiên nước Mỹ.

Ngay sau quyết định của Tổng thống Trump, Tổng Giám đốc UNESCO Audrey Azoulay đã lên tiếng. Bà bày tỏ sự tiếc nuối sâu sắc về quyết định này nhưng khẳng định UNESCO đã lường trước và có sự chuẩn bị. Azoulay cho biết hiện tại, Mỹ chỉ đóng góp khoảng 8% ngân sách của tổ chức. Nhờ sự đa dạng hóa nguồn tài trợ, UNESCO đã giảm sự phụ thuộc vào một quốc gia cụ thể. Bà cũng nhấn mạnh rằng việc Mỹ rút khỏi UNESCO sẽ ảnh hưởng tới một số chương trình do Washington tài trợ.

Phản ứng về quyết định của Tổng thống Trump, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã lên tiếng trên mạng xã hội X. Ông Macron viết rằng: “Chúng tôi kiên định ủng hộ UNESCO, người bảo vệ phổ quát của khoa học, đại dương, giáo dục, văn hóa và di sản thế giới.” Ông Macron cũng nhấn mạnh rằng việc Mỹ rút lui sẽ không làm suy giảm cam kết của Pháp đối với những người đang đấu tranh vì các giá trị này.

Lễ hội truyền thống mùa thu Côn Sơn – Kiếp Bạc năm 2025 sẽ chính thức diễn ra từ ngày 1 đến 11 tháng 10, với chương trình nghệ thuật thực cảnh ‘Uy linh Kiếp Bạc – Côn Sơn’ làm điểm nhấn. Chương trình này ứng dụng công nghệ thực tế ảo và ánh sáng để mang lại một trải nghiệm mới mẻ cho người tham dự. Sự kiện này gắn liền với các hoạt động tưởng niệm 725 năm ngày mất của Anh hùng dân tộc Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn và 583 năm ngày mất của Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi.

Lễ hội năm nay cũng là dịp để công bố Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc được UNESCO công nhận là Di sản thế giới. Quần thể di tích này trải rộng trên 3 tỉnh, thành phố gồm Quảng Ninh, Hải Phòng và Bắc Ninh, với 12 điểm di tích. Trong đó, 5 điểm di tích tại thành phố Hải Phòng là những di tích lịch sử, danh thắng tiêu biểu, đang bảo lưu những giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học đặc sắc không chỉ của Việt Nam mà còn mang giá trị nổi bật toàn cầu.

Lễ hội sẽ bao gồm các hoạt động chính như lễ tưởng niệm, khai hội mùa thu Côn Sơn – Kiếp Bạc năm 2025, công bố Di sản thế giới và Lễ khai ấn Đức Thánh Trần. Sự kiện này dự kiến sẽ thu hút đông đảo người dân và du khách thập phương, cũng như vinh dự được đón tiếp đại diện UNESCO, các đại sứ quốc tế, lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ ngành Trung ương và địa phương.

Chương trình nghệ thuật thực cảnh ‘Uy linh Kiếp Bạc – Côn Sơn’ sẽ là một trong những điểm nhấn của lễ hội, với việc ứng dụng công nghệ ánh sáng và thực tế ảo, không gian lễ hội sẽ được mở rộng đến sông Lục Đầu. Sự kiện này hứa hẹn sẽ mang lại một trải nghiệm mới mẻ và thú vị cho người tham dự, đồng thời góp phần quảng bá và bảo tồn các giá trị văn hóa và lịch sử của Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc.

Với những hoạt động ý nghĩa và chương trình nghệ thuật đặc sắc, Lễ hội truyền thống mùa thu Côn Sơn – Kiếp Bạc năm 2025 sẽ là một sự kiện văn hóa quan trọng, góp phần thúc đẩy sự phát triển của du lịch và nền văn hóa Việt Nam.

Chính quyền Hoa Kỳ vừa thông báo về việc rút khỏi Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO), với lý do tổ chức này theo đuổi các mục tiêu văn hóa và xã hội gây chia rẽ, cùng với việc tập trung quá mức vào các Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ, Tammy Bruce, cho biết quyết định này xuất phát từ việc UNESCO không phù hợp với chính sách đối ngoại ‘Nước Mỹ trên hết’ của Washington. Trước đó, Phó phát ngôn viên Nhà Trắng, Anna Kelly, cũng nhấn mạnh rằng UNESCO đã ủng hộ các mục tiêu văn hóa và xã hội quá cấp tiến, gây chia rẽ và đi ngược lại với chính sách mà người Mỹ đã bỏ phiếu.

Theo thông báo, quyết định rút khỏi UNESCO sẽ có hiệu lực vào cuối tháng 12/2026, theo quy định trong điều lệ của tổ chức. Động thái này dự kiến sẽ gây ảnh hưởng lớn đến UNESCO, một cơ quan có trụ sở tại Paris, được thành lập sau Thế chiến II để thúc đẩy hòa bình thông qua hợp tác quốc tế trong giáo dục, khoa học và văn hóa.

Tổng giám đốc UNESCO, Audrey Azoulay, bày tỏ sự tiếc nuối về quyết định của Tổng thống Donald Trump khi rút Mỹ khỏi tổ chức. Tuy nhiên, bà cũng cho biết rằng quyết định này không có gì đáng ngạc nhiên và UNESCO đã chuẩn bị cho điều đó.

Đáng chú ý, Tổng thống Trump trước đó đã rút Mỹ khỏi nhiều tổ chức quốc tế, bao gồm Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc, thỏa thuận khí hậu toàn cầu và thỏa thuận hạt nhân Iran. Tổng thống Joe Biden sau đó đã đảo ngược các quyết định này và đưa Mỹ trở lại UNESCO, WHO và thỏa thuận khí hậu.

UNESCO nổi tiếng với việc công nhận các Di sản Thế giới. Mỹ đã từng gia nhập UNESCO vào năm 1945, nhưng rút lui vào năm 1984 do cáo buộc về quản lý tài chính yếu kém và tư tưởng thiên vị chống Mỹ. Mỹ quay trở lại UNESCO vào năm 2003 dưới thời Tổng thống George W. Bush, sau khi tổ chức thực hiện các cải cách cần thiết.

Hiện tại, Washington đóng góp khoảng 8% tổng ngân sách của UNESCO, giảm từ mức khoảng 20% vào thời điểm ông Trump lần đầu tiên rút Mỹ khỏi cơ quan này.