Ngày 22-6, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố quyết định rút Mỹ khỏi Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) vào cuối năm 2026. Lý do ông đưa ra là tổ chức này theo đuổi các giá trị không phù hợp với chính sách “nước Mỹ trước tiên” mà ông đang theo đuổi.

Đây không phải là lần đầu tiên Mỹ rút khỏi UNESCO. Trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, quyết định tương tự đã được đưa ra. Tuy nhiên, dưới thời Tổng thống Joe Biden, Mỹ đã quay trở lại tổ chức này. Việc rút khỏi UNESCO lần này sẽ có hiệu lực từ ngày 31-12-2026.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Anna Kelly cho biết, Tổng thống Trump quyết định rút khỏi UNESCO vì tổ chức này đang ủng hộ các giá trị văn hóa và xã hội mà Mỹ cho là chia rẽ. Theo bà Kelly, những giá trị này không phù hợp với chính sách hợp lý mà người dân Mỹ đã lựa chọn. Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cho rằng việc tiếp tục ở lại UNESCO không phục vụ lợi ích quốc gia của Mỹ. Lý do là cơ quan này đang thúc đẩy chủ nghĩa toàn cầu và các chương trình nghị sự mang tính ý thức hệ mà Washington cho là trái ngược với chính sách đối ngoại ưu tiên nước Mỹ.

Ngay sau quyết định của Tổng thống Trump, Tổng Giám đốc UNESCO Audrey Azoulay đã lên tiếng. Bà bày tỏ sự tiếc nuối sâu sắc về quyết định này nhưng khẳng định UNESCO đã lường trước và có sự chuẩn bị. Azoulay cho biết hiện tại, Mỹ chỉ đóng góp khoảng 8% ngân sách của tổ chức. Nhờ sự đa dạng hóa nguồn tài trợ, UNESCO đã giảm sự phụ thuộc vào một quốc gia cụ thể. Bà cũng nhấn mạnh rằng việc Mỹ rút khỏi UNESCO sẽ ảnh hưởng tới một số chương trình do Washington tài trợ.

Phản ứng về quyết định của Tổng thống Trump, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã lên tiếng trên mạng xã hội X. Ông Macron viết rằng: “Chúng tôi kiên định ủng hộ UNESCO, người bảo vệ phổ quát của khoa học, đại dương, giáo dục, văn hóa và di sản thế giới.” Ông Macron cũng nhấn mạnh rằng việc Mỹ rút lui sẽ không làm suy giảm cam kết của Pháp đối với những người đang đấu tranh vì các giá trị này.

Cựu cố vấn an ninh quốc gia Mỹ, John Bolton, vừa đưa ra nhận định rằng Tổng thống Donald Trump dường như đang tìm cách thoái lui khỏi cuộc xung đột ở Ukraine, cả về mặt ngoại giao và quân sự. Ông Bolton viết trên tờ Wall Street Journal rằng quyết định của Tổng thống Trump đang gây ra những lo ngại về việc phân bổ ngân sách quốc phòng một cách kém hiệu quả và sự không sẵn sàng về mặt kinh tế để tăng cường sản xuất quân sự của Mỹ.

Ông Bolton cũng cho rằng Tổng thống Trump đang tự tạo cho mình một lối thoát khỏi tình hình ở Ukraine khi chấp thuận các yêu cầu viện trợ khẩn cấp cho Kiev nhưng lại tránh né các cam kết dài hạn. Điều này làm dấy lên câu hỏi về cam kết của Mỹ đối với an ninh và ổn định của khu vực. Trong bối cảnh căng thẳng giữa Ukraine và Nga leo thang, vai trò của Mỹ trong việc hỗ trợ Ukraine đang trở thành tâm điểm chú ý.

Một số chuyên gia cho rằng việc Tổng thống Trump chấp thuận viện trợ cho Ukraine nhưng không thực hiện các cam kết dài hạn có thể ảnh hưởng đến khả năng của Kiev trong việc đối phó với áp lực từ Moscow. Trong khi đó, các nhà phân tích cũng đang theo dõi chặt chẽ những động thái tiếp theo của chính quyền Tổng thống Trump trong vấn đề này.

Ngày càng có nhiều câu hỏi được đặt ra về chiến lược của Mỹ trong việc hỗ trợ Ukraine và cách tiếp cận của Washington đối với cuộc xung đột này. Trong bối cảnh hiện nay, vẫn còn nhiều thách thức và câu hỏi chưa được giải đáp về tương lai của Ukraine và vai trò của Mỹ trong khu vực.

Để có được cái nhìn sâu sắc hơn về tình hình, có thể tham khảo thêm thông tin từ các nguồn tin cậy như Wall Street Journal và các tổ chức phân tích quốc tế.