Diễn biến bất ổn địa chính trị và kinh tế toàn cầu đã gây ra những tổn thất đáng kể cho các doanh nghiệp trên toàn thế giới. Theo báo cáo nghiên cứu của EY-Parthenon, đơn vị tư vấn chiến lược cho hãng kiểm toán EY, gần 3.500 công ty đại chúng trên toàn cầu có doanh thu hàng năm trên 1 tỷ đô la đã mất tổng cộng 320 tỷ đô la lợi nhuận trong các giai đoạn biến động địa chính trị và vĩ mô suốt bảy năm qua. Sự bất ổn này đã làm mất mát hơn 300 tỷ đô la Mỹ lợi nhuận của các doanh nghiệp toàn cầu kể từ năm 2017.

Báo cáo của EY-Parthenon công bố hôm 21-7 cho thấy, các doanh nghiệp trên toàn cầu đã trải qua một giai đoạn biến động địa chính trị và kinh tế lớn. “Sau nhiều năm tiền tệ giá rẻ và địa chính trị tương đối ổn định, một làn sóng thay đổi vĩ mô, từ các căng thẳng thương mại đến các xung đột quân sự toàn cầu đã khiến chính sách của các chính phủ và các sự kiện toàn cầu đang có tác động lớn hơn đến giá trị và lợi nhuận của doanh nghiệp so với nhiều thập kỷ trước”, Mats Persson, trưởng bộ phận vĩ mô và địa chiến lược của chi nhánh của EY-Parthenon tại Anh nhận xét.

Nghiên cứu của EY-Parthenon cũng phát hiện ra rằng, trong ba năm qua, khoảng 40% mức thay đổi về tổng giá trị của chỉ số chứng khoán FTSE100 xảy ra vào những ngày có các sự kiện kinh tế hoặc địa chính trị lớn. Khoảng 25% trong số 3.500 công ty đại chúng được nghiên cứu ghi nhận biên lợi nhuận mất 5% hoặc hơn trong ba năm qua. Thiệt hại được đo lường bằng biên lợi nhuận trước lãi vay, thuế và khấu hao tài sản cố định (EBITDA).

Các doanh nghiệp Trung Quốc chịu cú sốc lợi nhuận lớn nhất, với 40% trong số 833 công ty được phân tích chịu thiệt hại tổng cộng 73 tỷ đô la về EBITDA. Sự sụt giảm lợi nhuận của công ty Trung Quốc chủ yếu tập trung ở lĩnh vực bất động sản, thép và xây dựng. Trong khi đó, doanh nghiệp đại chúng ở Anh chịu ít thiệt hại hơn, chỉ có 14 trong số 100 công ty Anh được nghiên cứu chứng kiến biên lợi nhuận EBITDA suy giảm trong ba năm qua.

Tuy nhiên, một số doanh nghiệp đã thích nghi tốt với bối cảnh vĩ mô đang thay đổi, ghi nhận lợi nhuận vượt trội so với các công ty cùng ngành. Nghiên cứu của EY-Parthenon cho thấy, có 10% trong số các công ty toàn cầu có biên lợi nhuận EBITDA thuộc nhóm 25% cao nhất vào năm 2014 có thể duy trì được mức biên lợi nhuận đó vào năm 2024. Tại Mỹ, các doanh nghiệp có biên lợi nhuận EBITDA tăng so với các đối thủ cùng ngành bao gồm công ty máy móc nông nghiệp Caterpillar, công ty logistics UPS, hai hãng dược thuốc Pfizer và Merck và tập đoàn hàng tiêu dùng Johnson & Johnson. Tại Anh, một vài cái tên nổi bật, như chuỗi cửa hàng thời trang Next, nhà sản xuất hóa chất Croda, công ty khai thác mỏ Rio Tinto và công ty kỹ thuật Spirax vẫn tiếp tục tăng trưởng về biên lợi nhuận.

Theo Persson, những doanh nghiệp có hiệu suất lợi nhuận vượt trội này cho thấy bối cảnh mới đã tạo ra cả người thắng và kẻ thua. Ông giải thích, các doanh nghiệp có thể bảo vệ hoặc đạt được biên lợi nhuận cao nhất đã đa dạng hóa danh mục đầu tư thành công, quản lý tốt chi phí, xác định và hiểu rõ các thay đổi chính sách khác nhau, đồng thời cập nhật quản trị để thích ứng với một thế giới đang thay đổi.

Thị trường chứng khoán trong nước vừa trải qua một tuần giao dịch đầy tích cực, với chỉ số VN-Index đóng cửa tại mức 1.497,28 điểm, tăng 2,71% so với tuần trước đó. Đây là mức cao nhất trong hơn 3 năm qua, thể hiện sự phục hồi ấn tượng của thị trường. Chỉ số VN30 cũng ghi nhận mức tăng 3,13%, đạt 1.643,91 điểm, vượt qua mốc lịch sử vào tháng 11-2021.

Dòng tiền đổ vào thị trường một cách ồ ạt, với khối lượng giao dịch trên Sàn giao dịch chứng khoán TP HCM (HOSE) tăng 8,6% so với tuần trước, trung bình đạt hơn 1,3 tỷ cổ phiếu/phiên. Giá trị giao dịch cũng vượt xa mốc 1 tỷ USD, cho thấy sự quan tâm lớn của nhà đầu tư đối với thị trường.

Tuy nhiên, không phải tất cả nhà đầu tư đều có thể tận hưởng không khí tích cực này. Nhiều nhà đầu tư vẫn đang nắm giữ các cổ phiếu bị lỗ nặng, dù thị trường đã tăng lên đỉnh hơn 3 năm. Chị Hoài Như, một nhà đầu tư tại Hà Nội, chia sẻ rằng danh mục đầu tư 60 triệu đồng của chị đã lỗ tổng cộng 62%, với nhiều cổ phiếu giảm giá sâu như S99, TNI, NVL, VHG.

Không chỉ những người mắc kẹt ở vùng đỉnh 1.500 điểm của VN-Index vài năm trước, ngay cả thời điểm hiện tại, rất nhiều nhà đầu tư khác cũng vẫn đang lỗ. Anh Hoàng Nam, một nhà đầu tư tại TP HCM, cho biết tài sản ròng của anh vẫn giậm chân tại chỗ, dù VN-Index tăng liên tục. Điều này cho thấy sự phân hóa lớn trong thị trường và không phải tất cả nhà đầu tư đều có thể hưởng lợi từ sự tăng trưởng.

Về dự báo xu hướng tuần tới, ông Đinh Việt Bách, Chuyên gia phân tích của Công ty chứng khoán Pinetree, cho rằng xu hướng tăng trung hạn của VN-Index vẫn được duy trì. Tuy nhiên, dấu hiệu điều chỉnh ngắn hạn dần hiện rõ khi áp lực chốt lời gia tăng. Chuyên gia này khuyên nhà đầu tư nên giữ tâm thế thận trọng, tránh mua đuổi ở vùng giá cao và chủ động tận dụng các nhịp tăng để chốt lời dần.

Nhà đầu tư cần theo dõi sát sao thị trường và điều chỉnh chiến lược đầu tư cho phù hợp. Việc duy trì sự thận trọng và linh hoạt trong việc chốt lời sẽ giúp nhà đầu tư có thể bảo vệ tài sản và tận dụng được các cơ hội trên thị trường. Đồng thời, việc lắng nghe và tham khảo ý kiến của các chuyên gia cũng sẽ giúp nhà đầu tư có thể đưa ra quyết định đầu tư thông minh hơn.

Thông tin về thị trường chứng khoán có thể được tìm hiểu tại các trang web tài chính như https://www.scrippsnetworks.com/ và một số trang tin tức kinh tế uy tín khác.