Tái chế đang nổi lên như một giải pháp quan trọng để giải quyết vấn đề thiếu hụt đất hiếm hiện nay. Sự phát triển của công nghiệp tái chế rác thải điện tử đang cách mạng hóa phương thức thu gom và xử lý rác thải, vốn đang gia tăng chóng mặt. Rác thải điện tử bao gồm các thiết bị như máy tính, điện thoại thông minh, TV, thiết bị gia dụng, thiết bị y tế và các thiết bị điện tử, công nghệ thông tin đã qua sử dụng. Đặc biệt, pin xe điện cũ, tua-bin gió và pin Mặt Trời đang tạo đà cho sự phát triển mạnh mẽ của thị trường tái chế.

Nhiều nhà tái chế đang tập trung khai thác các nguyên tố đất hiếm như neodymium, praseodymium, terbi và dysprosium – những nguyên tố thiết yếu trong sản xuất các thiết bị từ chiến đấu cơ đến dụng cụ điện. Theo ông Kunal Sinha, giám đốc bộ phận tái chế tại công ty Glencore (Thụy Sĩ), việc tái chế rác thải điện tử chưa được coi trọng đúng mức như một nguồn cung ứng quan trọng.

Sự tăng trưởng của rác thải điện tử bắt nguồn từ những năm 1990, khi internet ra đời và tạo ra sự tăng trưởng theo cấp số nhân của các sản phẩm điện tử. Ước tính của Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU) và tổ chức nghiên cứu UNITAR thuộc Liên hợp quốc cho thấy, năm 2022, tổng lượng rác thải điện tử trên toàn cầu đạt kỷ lục 62 triệu tấn, tăng 82% so với năm 2010. Dự kiến đến năm 2030, con số này sẽ đạt 82 triệu tấn.

Tại Mỹ, gần 8 triệu tấn rác thải điện tử được sản xuất vào năm 2022, nhưng chỉ khoảng 15-20% trong số đó được tái chế đúng cách. Ngành công nghiệp tái chế rác thải điện tử đã tạo ra doanh thu 28,1 tỷ USD vào năm 2024, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm dự kiến là 8%. Tái chế rác thải điện tử không chỉ giới hạn ở các nguyên tố đất hiếm mà còn bao gồm vàng, bạc, đồng, niken, thép, nhôm, lithium, coban và các kim loại khác quan trọng đối với nhiều ngành công nghiệp.

Đồng cũng trở thành yếu tố gây sốt trong xu hướng tái chế. Các công ty tái chế nước ngoài đã bắt đầu đầu tư vào các cơ sở tại Mỹ. Trung Quốc hiện sản xuất gần 70% nguồn cung đất hiếm của thế giới và việc tinh luyện đất hiếm hầu hết diễn ra tại đây. Tuy nhiên, việc hạn chế xuất khẩu đất hiếm gần đây đã ảnh hưởng đến các nhóm trong ngành công nghiệp ô tô phương Tây.

Tái chế đang trở thành một phần quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu về các nguyên tố và kim loại thiết yếu, giúp giảm thiểu sự phụ thuộc vào khai thác mới và giảm thiểu tác động môi trường.

Trong hơn một thập kỷ qua, Dexter Barsigan, một người đàn ông 47 tuổi sống tại Manila, Philippines, đã kiếm sống bằng nghề tái chế rác thải điện tử. Công việc này không chỉ giúp anh nuôi sống gia đình mà còn mang lại thu nhập cho hàng trăm người dân khác trong khu vực. Tuy nhiên, nghề nghiệp này cũng đang có những tác động tiêu cực đến sức khỏe của anh Barsigan và nhiều người khác.

Anh Barsigan bắt đầu cảm nhận được những dấu hiệu đầu tiên của sự ảnh hưởng đến sức khỏe từ ba năm trước. Đôi tay của anh bắt đầu đau nhức và mắt anh dần mờ đi. Tình trạng này ngày càng trở nên nặng hơn, đến mức có những ngày anh chỉ có thể ngồi nhìn vợ và con làm việc thay vì tự mình thực hiện các nhiệm vụ. Là một “mambabaklas” – người chuyên rã phế liệu điện tử để lấy niken, nhôm và đồng, anh Barsigan hiểu rằng công việc này là nguồn sống của gia đình mình.

“Việc này giúp chúng tôi có cơm ăn, cho con đi học”, anh Barsigan nói trong lúc ngồi làm việc trên con phố Onyx, nơi tập trung hàng trăm người cùng nghề. Con phố Onyx tại Manila đã trở thành một điểm nóng cho hoạt động tái chế rác thải điện tử, với hàng trăm người dân làm việc trong ngành này. Mặc dù công việc mang lại thu nhập nhưng điều kiện làm việc và môi trường làm việc ở đây thường rất khắc nghiệt và nguy hiểm.

Ngành tái chế rác thải điện tử đang là một vấn đề được quan tâm rộng rãi trên toàn cầu do sự gia tăng của rác thải điện tử và những tác động tiêu cực của nó đến môi trường và sức khỏe con người. Các chuyên gia và tổ chức y tế đã nhiều lần lên tiếng về việc cần phải có các biện pháp bảo vệ sức khỏe cho những người làm việc trong ngành này, cũng như tìm kiếm các giải pháp bền vững để xử lý rác thải điện tử.

Đối với anh Barsigan và hàng trăm người dân khác trên con phố Onyx, họ hy vọng sẽ có được một tương lai tốt hơn, với điều kiện làm việc an toàn hơn và sức khỏe được bảo vệ. Trong khi đó, họ tiếp tục công việc tái chế rác thải điện tử để kiếm sống và góp phần giảm thiểu tác động tiêu cực của rác thải điện tử đến môi trường.