Loãng xương, một bệnh lý thường gặp ở người cao tuổi, đang trở thành vấn đề sức khỏe đáng quan tâm ở Việt Nam. Bệnh không chỉ gặp ở người lớn tuổi mà còn có xu hướng trẻ hóa do chế độ ăn uống thiếu canxi và vitamin D, cùng với lối sống ít vận động. ThS.BS Nguyễn Thị Ánh Ngọc, khoa Cơ xương khớp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết loãng xương thường gặp ở nữ giới sau mãn kinh (từ 50 tuổi trở lên) và nam giới từ 70 tuổi trở lên.

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, bệnh đã có xu hướng trẻ hóa, đặc biệt là ở người trẻ ít vận động, ăn uống thiếu canxi và vitamin D, làm việc trong môi trường thiếu ánh nắng hoặc phụ nữ sau sinh không được bổ sung vi chất hợp lý. Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ loãng xương cao trên thế giới. Viện Dinh dưỡng Quốc gia đã thực hiện tầm soát mật độ xương gần 100.000 người vào năm 2023-2024, và kết quả cho thấy 50% người từ 40 tuổi trở lên có nguy cơ loãng xương và 27% đã loãng xương.

Một số thống kê ước tính khoảng 10% nữ tuổi 20-50 và 7% nam độ tuổi này bị loãng xương. Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, người trẻ chiếm 25% số ca loãng xương được ghi nhận. Quá trình loãng xương thường diễn ra âm thầm, nên dễ bị bỏ qua. Khi xương đã quá giòn, người bệnh có thể gặp các triệu chứng như đau lưng mạn tính hoặc giảm chiều cao, gãy xương… lúc này điều trị sẽ phức tạp.

Bác sĩ Ngọc đưa ra một số ví dụ về bệnh nhân trẻ mắc loãng xương do chế độ ăn uống và lối sống không hợp lý. Chị Hạnh, 28 tuổi, không bổ sung canxi suốt thai kỳ lẫn sau sinh, đã bị gãy xương chậu do va nhẹ vào giường. Kết quả đo mật độ xương tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội cho thấy chị bị loãng xương nặng, nồng độ vitamin D trong máu thấp rõ rệt.

Còn anh Hùng, 36 tuổi, ăn chay trường 7 năm, làm việc tại nhà, thường xuyên mỏi thắt lưng, tê bì tay chân. Bác sĩ chẩn đoán anh thiếu canxi, vitamin D, mật độ xương thấp hơn nhiều so với trung bình độ tuổi.

Bác sĩ Ngọc tư vấn rằng nên chăm sóc xương giai đoạn đầu đời đến trước 25-30 tuổi góp phần giảm nguy cơ loãng xương về sau. Chế độ ăn với sữa, cá nhỏ nguyên xương, đậu phụ, rau xanh cung cấp canxi từ nguồn thực phẩm. Trẻ nhỏ cần được bú mẹ, bổ sung vitamin D. Phụ nữ mang thai và sau sinh cần bổ sung canxi và vitamin D theo đúng chỉ định của bác sĩ.

Người trưởng thành nên tiếp xúc ánh nắng buổi sáng 15-30 phút mỗi ngày để tổng hợp vitamin D. Trường hợp không thể đảm bảo qua ăn uống, có thể sử dụng viên bổ sung canxi – vitamin D theo hướng dẫn của bác sĩ.

Bác sĩ Ngọc cũng khuyến cáo nên tầm soát và phòng ngừa loãng xương sớm, đặc biệt là ở những nhóm nguy cơ cao như nữ trên 50 tuổi, nam trên 70 tuổi, người từng gãy xương bất thường, người ăn chay nghiêm ngặt, mắc bệnh mạn tính. Điều này sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và đảm bảo sức khỏe xương cho người dân Việt Nam.

Viêm não Nhật Bản – một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus viêm não Nhật Bản gây ra – đang là mối quan tâm của nhiều người lớn. Bệnh lây truyền qua vết đốt của muỗi Culex, phổ biến ở khu vực nông thôn và ngoại ô. Mặc dù nhiều người lớn có thể có miễn dịch tự nhiên do từng nhiễm virus từ khi còn nhỏ, nhưng việc di chuyển và giao thương tăng lên đã khiến khả năng tiếp xúc và mắc bệnh cũng tăng lên.

Theo các nghiên cứu, viêm não Nhật Bản có thể gặp ở bất kỳ độ tuổi nào, kể cả người khỏe mạnh. Mặc dù phần lớn các ca bệnh gặp ở trẻ dưới 15 tuổi, nhưng người lớn cũng có nguy cơ mắc bệnh nếu chưa có miễn dịch hoặc chưa tiêm vaccine. Các triệu chứng của bệnh bao gồm sốt, đau đầu, lơ mơ, tăng trương lực cơ, gồng cứng cơ, co giật và hôn mê. Nếu không được chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời, người bệnh có nguy cơ tử vong lên đến 30% và những người sống sót có đến 50% gặp phải di chứng nặng nề.

Nhận thức về nguy cơ mắc bệnh và các biện pháp phòng ngừa là rất quan trọng. Tiêm vaccine là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất. Hiện tại, Việt Nam có ba loại vaccine phòng viêm não Nhật Bản phổ biến, bao gồm Jevax, Jeev và Imojev. Mỗi loại vaccine có phác đồ và lịch nhắc khác nhau.

Ngoài tiêm vaccine, người dân cũng nên thực hiện các biện pháp phòng tránh khác. Việc tránh để muỗi chích, dọn dẹp vệ sinh chuồng trại và nơi ở sạch sẽ, mặc quần áo dài, ngủ màn ngay cả ban ngày có thể giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh. Chúng ta cần nâng cao cảnh giác và thực hiện các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng.

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra sâu rộng, ngành giáo dục tỉnh Lạng Sơn đã triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng sử dụng mạng xã hội cho đội ngũ giáo viên và học sinh. Mục tiêu chính là giúp họ nhận diện và phản bác thông tin xấu độc trên không gian mạng, góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Ngành giáo dục tỉnh Lạng Sơn hiện có hơn 150.000 học sinh từ cấp phổ thông đến chuyên nghiệp, cùng hơn 640 đơn vị trường học. Trước sự phát triển nhanh chóng và phức tạp của môi trường mạng, việc thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng đã được xác định là nhiệm vụ trọng tâm. Đặc biệt, công tác giáo dục học sinh phòng ngừa, nhận diện và phản bác thông tin xấu độc trên không gian mạng được chú trọng.

Các cơ sở giáo dục trên địa bàn đã đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục lý luận và kỹ năng nhận diện thông tin xấu độc bằng nhiều hình thức phù hợp với từng cấp học. Nội dung giáo dục an ninh mạng được lồng ghép vào môn Giáo dục kinh tế và pháp luật, các tiết sinh hoạt lớp, hoạt động ngoại khóa. Các chuyên đề về ứng xử văn minh trên mạng, kỹ năng nhận diện và phản bác thông tin sai trái cũng được tổ chức.

Tại Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh, nhà trường đã phối hợp với Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh tổ chức chương trình ‘Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống tội phạm lừa đảo trên không gian mạng’ cho hơn 600 học sinh. Chương trình được tổ chức dưới hình thức tiểu phẩm và mô phỏng phiên tòa xét xử một vụ án lừa đảo qua mạng, giúp học sinh tiếp cận kiến thức pháp luật một cách trực quan và dễ hiểu.

Nhiều trường học cũng thành lập fanpage truyền thông nội bộ để cập nhật chủ trương, định hướng thông tin đến học sinh, phụ huynh và giáo viên. Câu lạc bộ Phát thanh và Truyền thông Trường THPT chuyên Chu Văn An với 60 thành viên đã trở thành một điển hình, thường xuyên sàng lọc và lan tỏa thông tin tích cực trong cộng đồng mạng.

Câu lạc bộ Lý luận trẻ Trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn, thành lập từ năm 2019, đã duy trì sinh hoạt định kỳ theo chuyên đề, tập trung nghiên cứu chủ trương của Đảng và công tác đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng trên không gian mạng. Thông qua các hoạt động này, đoàn viên và sinh viên không chỉ nâng cao hiểu biết về nền tảng tư tưởng của Đảng mà còn được rèn luyện kỹ năng phản biện.

Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh cũng duy trì hiệu quả hoạt động của nhóm cộng tác viên 35, thường xuyên nắm bắt tình hình dư luận trên không gian mạng, kịp thời định hướng và xử lý thông tin xấu độc liên quan đến giáo dục. Các cơ sở giáo dục cũng thành lập nhóm trực tuyến tuyên truyền, gồm cán bộ quản lý, giáo viên chủ nhiệm, tổ trưởng chuyên môn để chủ động phát hiện, báo xấu các tài khoản có nội dung phản động.

Hằng năm, Sở Giáo dục và Đào tạo đều phối hợp tổ chức cho 100% cán bộ, giáo viên toàn tỉnh tham gia bồi dưỡng chính trị hè, cập nhật đầy đủ các chỉ thị, nghị quyết, trong đó nhấn mạnh nội dung bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Điều này giúp giáo viên củng cố lập trường tư tưởng, chủ động truyền đạt những nội dung phù hợp trong dạy học, góp phần định hướng học sinh về nhận thức chính trị, đạo đức và trách nhiệm xã hội.

Qua triển khai các hoạt động trên, công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng trong ngành giáo dục tỉnh Lạng Sơn đã đạt được những kết quả tích cực. Các em học sinh đang dần hình thành thói quen chọn lọc thông tin, biết phản bác cái sai, bảo vệ cái đúng, góp phần giữ vững trận địa tư tưởng ngay từ trong nhà trường.

Trong thời gian tới, ngành giáo dục tỉnh sẽ tiếp tục đổi mới nội dung và phương pháp giáo dục lý luận chính trị trong trường học; tăng cường phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội để định hướng hành vi học sinh trên môi trường mạng; phát huy hơn nữa vai trò của tổ chức đoàn, hội trong tổ chức các hoạt động sáng tạo, phù hợp với đặc điểm vùng miền. Qua đó, góp phần nâng cao bản lĩnh chính trị, hình thành tư duy phản biện và khơi dậy tinh thần trách nhiệm trong mỗi học sinh.