Việc giảm phát thải carbon không chỉ là một vấn đề môi trường mà còn liên quan đến tài chính và quản trị dài hạn đối với các doanh nghiệp. Ngày nay, không chỉ các ngành công nghiệp nặng như xi măng và thép phải đối mặt với yêu cầu giảm phát thải, mà các lĩnh vực như du lịch và nông nghiệp cũng phải tuân thủ các chuẩn mực phát thải nhằm đạt được mục tiêu Net Zero toàn cầu, mà Việt Nam đã cam kết đạt được vào năm 2050.

Xu hướng “xanh hóa” trong ngành du lịch đang ngày càng trở nên rõ ràng. Ông Trần Minh Tiến, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Net Zero Carbon, cho biết các khách sạn, đặc biệt là những khách sạn 4 và 5 sao, đang phải đối mặt với yêu cầu trung hòa carbon theo công bố của châu Âu và các hiệp hội liên quan. Từ năm 2027, nếu các khách sạn không đáp ứng được tiêu chuẩn “xanh”, họ có thể bị loại khỏi danh sách của nhiều nền tảng đặt phòng như Agoda, Booking và các nền tảng du lịch lớn khác. Một khảo sát của Booking.com cho thấy 93% du khách ưu tiên lựa chọn dịch vụ du lịch xanh, thân thiện với môi trường, sử dụng năng lượng tái tạo hoặc giảm thiểu chất thải nhựa.

Ông Nguyễn Huỳnh Thanh Phong, Giám đốc bộ phận bền vững tại Bureau Veritas Việt Nam, cũng cho biết rằng 76% du khách quốc tế muốn lựa chọn dịch vụ thân thiện với môi trường và 43% sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho trải nghiệm bền vững. Các nền tảng đặt phòng lớn như Booking.com đã bắt đầu áp dụng nhãn “Travel sustainable” để giúp khách du lịch nhận biết những cơ sở lưu trú áp dụng các giải pháp thân thiện với môi trường và phát triển bền vững.

Để đạt được mục tiêu Net Zero vào năm 2050, các doanh nghiệp cần triển khai đồng bộ nhiều biện pháp, từ tiết kiệm năng lượng, quản lý rác thải đến bù đắp carbon. Đối với các khách sạn vừa và nhỏ, việc này có thể là một gánh nặng không nhỏ do hạn chế về nguồn lực và công nghệ. Tuy nhiên, việc chuyển đổi sang vận hành xanh mang lại nhiều lợi ích như giảm chi phí dài hạn nhờ tiết kiệm điện, nước và tối ưu hóa quản lý tài nguyên. Ngoài ra, doanh nghiệp còn tăng sức hút với du khách khi đáp ứng xu hướng du lịch bền vững; đồng thời tăng uy tín thương hiệu và cơ hội hợp tác với đối tác quốc tế.

Không chỉ ngành du lịch, mà ngành nông nghiệp cũng đang phải đối mặt với thách thức giảm phát thải khí nhà kính. Mô hình trồng lúa ướt – khô xen kẽ đang được áp dụng để giảm phát thải khí metan, một loại khí nhà kính có tiềm năng làm nóng toàn cầu cao hơn nhiều so với khí carbon dioxide. Ông Tiến cho biết với mô hình này, nông dân vừa tăng năng suất, vừa giảm chi phí đầu vào. Lượng phân bón có thể giảm 10-20%, thuốc trừ sâu giảm 50%, thậm chí một số vụ giảm đến 70% thuốc bảo vệ thực vật. Ngoài ra, lượng khí metan phát thải cũng giảm đáng kể vì thời gian ngập nước chỉ còn 60 ngày, bởi lúa được luân phiên xen kẽ 15 ngày nước, 15 ngày khô.

Trong bối cảnh nhu cầu giảm phát thải khí nhà kính ngày càng cấp thiết, “công viên carbon” do ông Tiến cùng các doanh nghiệp khác tổ chức được ra đời với chiến lược hướng đến trung hòa carbon cho các doanh nghiệp đồng hành cùng mục tiêu Net Zero vào năm 2050 của Việt Nam. Công viên carbon được xây dựng không chỉ nhằm giải quyết bài toán phát thải của từng doanh nghiệp, mà còn mở ra một cộng đồng hợp tác để cùng nhau đạt được mục tiêu môi trường và phát triển bền vững.

Chuyển đổi xanh đang trở thành xu hướng tất yếu đối với các doanh nghiệp tại Việt Nam, không chỉ là một khẩu hiệu mà còn là những hành động cụ thể để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Trong ngành bán lẻ, Trung tâm Bách hóa Tổng hợp và Siêu thị AEON Xuân Thủy đã tiên phong trong việc triển khai dịch vụ cho thuê túi môi trường. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu việc sử dụng túi nilon mà còn góp phần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của khách hàng. Tính đến năm 2024, dịch vụ này đã ghi nhận 22.000 lượt thuê, cho thấy sự đón nhận tích cực từ phía người tiêu dùng. Khách hàng có thể thuê túi tái chế với chi phí chỉ 5.000 đồng và được hoàn tiền 100% khi trả lại túi, một mô hình sáng tạo và khuyến khích tái sử dụng.

Bên cạnh các hoạt động của doanh nghiệp bán lẻ, nhiều công ty sản xuất cũng đang tích cực ứng dụng đổi mới công nghệ để “xanh hóa” quy trình sản xuất của mình. Công ty Cổ phần Phân bón Dầu khí Cà Mau là một ví dụ điển hình, với việc chủ động nghiên cứu và chế tạo các sản phẩm đa chức năng. Những sản phẩm này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí cho nông dân mà còn giảm thiểu sự ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường, từ đó đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững.

Theo khảo sát của Ban IV, có tới 48,7% doanh nghiệp cho rằng việc giảm phát thải và chuyển đổi xanh là cần thiết hoặc rất cần thiết. Kết quả này cho thấy nhận thức về tầm quan trọng của chuyển đổi xanh trong cộng đồng doanh nghiệp đang dần thay đổi. Chuyển đổi xanh không còn là một xu hướng mà đã trở thành tiêu chuẩn mới trong phát triển kinh tế, thể hiện sự thay đổi trong cách tiếp cận của các doanh nghiệp đối với vấn đề môi trường và phát triển bền vững.

Ông Võ Trí Thành, một chuyên gia kinh tế hàng đầu, nhận định rằng chuyển đổi xanh là một quá trình tất yếu, không chỉ là câu chuyện cam kết chính trị của các quốc gia mà còn là câu chuyện của thị trường và đòi hỏi từ người tiêu dùng. Quá trình này đòi hỏi sự tham gia tích cực và chủ động của các doanh nghiệp, cũng như sự hỗ trợ từ chính sách của Nhà nước. Đồng thời, ông Frederick Teo, CEO của Gen Zero thuộc Tập đoàn Temasek Holdings, Singapore, cũng bày tỏ quan điểm rằng Việt Nam có tiềm năng lớn để khử carbon và chuyển đổi sang nền kinh tế xanh. Đặc biệt, trong lĩnh vực nông nghiệp và năng lượng, Việt Nam có thể thực hiện nhiều giải pháp để giảm phát thải và phát triển bền vững.

Dù còn nhiều thách thức về chi phí và công nghệ, nhưng sự chủ động của doanh nghiệp Việt Nam trong việc thích ứng, thay đổi và hợp tác là tín hiệu tích cực cho một tương lai tăng trưởng xanh – bền vững – có trách nhiệm. Việc các doanh nghiệp như AEON Xuân Thủy và Công ty Cổ phần Phân bón Dầu khí Cà Mau tiên phong thực hiện các giải pháp chuyển đổi xanh là bước đệm quan trọng cho sự phát triển của mô hình kinh tế bền vững tại Việt Nam. Trong bối cảnh hiện nay, khi mà áp lực về biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường ngày càng tăng, việc chuyển đổi xanh không chỉ là một lựa chọn mà còn là một yêu cầu tất yếu đối với tất cả các doanh nghiệp.

Tóm lại, chuyển đổi xanh đang là xu thế tất yếu và đang được các doanh nghiệp tại Việt Nam tích cực triển khai. Qua các hoạt động cụ thể và sự chủ động của mình, các doanh nghiệp không chỉ góp phần bảo vệ môi trường mà còn hướng tới một tương lai phát triển bền vững. Sự hỗ trợ từ chính sách và sự thay đổi trong nhận thức của người tiêu dùng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh. Liên kết tới các nguồn thông tin khác nhau như genzero.earth và website của Tập đoàn Temasek Holdings Temasekholdings.com.sg có thể cung cấp thêm thông tin và góc nhìn đa chiều về chuyển đổi xanh và phát triển bền vững.