Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết quân đội Nga đang gặp khó khăn và tụt hậu đáng kể so với mục tiêu của họ trong mùa hè này. Trong một thông điệp mới đăng tải trên mạng xã hội, ông Zelensky khẳng định rằng quân đội Ukraine sẽ tiếp tục đẩy lùi lực lượng chiếm đóng và chuẩn bị cho các cuộc tấn công tầm xa mới.

Ông Zelensky đưa ra những phát biểu này sau cuộc gặp gỡ với Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov, Tổng tư lệnh Lực lượng vũ trang Aleksandr Syrsky và Tổng tham mưu trưởng Andrey Gnatov vào ngày 13 tháng 7. Cuộc họp tập trung vào việc thảo luận về tình hình quân sự ở nhiều khu vực then chốt, bao gồm hướng Pokrovskyi, Novopavlivskyi, tỉnh Zaporizhzhia, Kharkivshchyna và các khu vực biên giới của tỉnh Sumy.

Theo ông Zelensky, Ukraine đã nhận diện được ý định và nỗ lực của đối phương trong việc phát triển các hoạt động tấn công. Ông nhấn mạnh rằng điều quan trọng là phải dập tắt mọi nỗ lực như thế của quân đội Nga. Ukraine cam kết sẽ đáp trả một cách kiên quyết và cứng rắn trước mỗi cuộc tấn công của Nga, nhằm bảo vệ lãnh thổ và chủ quyền của mình.

Ngoài ra, ông Zelensky cũng đề cập đến việc chuẩn bị cho chuyến thăm Ukraine của Tướng Kellogg, Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Donald Trump về Ukraine. Ông Zelensky cho biết sẽ làm việc chặt chẽ với các đối tác về việc cung cấp vũ khí và mở rộng sản xuất chung các phương tiện phòng thủ cần thiết để tăng cường năng lực quốc phòng của Ukraine.

Hiện tại, khoảng 40% vũ khí mà Ukraine sử dụng đang được sản xuất trong nước. Nhiệm vụ sắp tới là tăng đáng kể tỉ lệ này nhằm tăng cường khả năng tự chủ quốc phòng và giảm sự phụ thuộc vào viện trợ quốc tế.

Cùng ngày, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ gửi tên lửa phòng không Patriot đến Ukraine, cho rằng chúng ‘cực kỳ’ cần thiết để bảo vệ đất nước này trước các cuộc tấn công của Nga. Ông Trump không tiết lộ cụ thể số lượng tên lửa Patriot định gửi đi nhưng cho biết Liên minh châu Âu (EU) sẽ hoàn trả chi phí cho Mỹ.

Thông tin thêm về tình hình xung đột tại Ukraine có thể được tìm thấy tại các nguồn tin cậy quốc tế.

Ngày 14/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra một cảnh báo nghiêm khắc đối với Nga và các đối tác thương mại của nước này, tuyên bố sẽ áp thuế 100% nếu không đạt được thỏa thuận về Ukraine trong vòng 50 ngày tới. Tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh tình hình xung đột giữa Nga và Ukraine đang leo thang và gây ra nhiều quan ngại trên cộng đồng quốc tế.

Không chỉ dừng lại ở đó, ông Trump cũng cho biết rằng Mỹ và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã đồng ý rằng liên minh quân sự này sẽ mua vũ khí của Mỹ để viện trợ cho Ukraine. Một số hệ thống phòng không Patriot và tên lửa có thể sẽ được chuyển đến Ukraine trong vài ngày tới, theo lời ông Trump. Thông tin này đã được Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky xác nhận sau các cuộc điện đàm với ông Trump và Tổng thư ký NATO Mark Rutte.

Ông Zelensky bày tỏ sự cảm ơn và vui mừng trước thông tin về việc Mỹ và NATO sẽ hỗ trợ Ukraine về mặt quân sự. Tuy nhiên, không phải tất cả mọi người đều ủng hộ cách tiếp cận của ông Trump. Ông Leonid Slutsky, chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Duma Quốc gia Nga, cho rằng nếu ông Trump thực sự muốn thúc đẩy tiến trình giải quyết vấn đề Ukraine, thì ông ấy nên tập trung vào việc thúc đẩy chính quyền ông Zelensky, chứ không phải đe dọa Nga bằng các biện pháp trừng phạt thứ cấp.

Trước đó, phía Nga đã nhiều lần tuyên bố sẵn sàng kết thúc xung đột và vẫn để ngỏ các đề xuất trên bàn đàm phán. Tuy nhiên, gần đây, chiến sự Nga – Ukraine có dấu hiệu leo thang với các cuộc tấn công quy mô lớn của cả hai bên vào đối phương. Điều này đã gây ra nhiều lo ngại về khả năng xảy ra một cuộc xung đột lâu dài và rộng lớn hơn.

Đại diện thường trực của Mỹ tại NATO Matthew Whitaker nhận định rằng các tuyên bố của Tổng thống Trump liên quan đến việc viện trợ vũ khí cho Ukraine và áp thêm các biện pháp hạn chế với Nga sẽ khiến Matxcơva, đặc biệt là Tổng thống Nga Vladimir Putin, phải có phản ứng. Đây có thể là một bước đi quan trọng trong việc định hình lại mối quan hệ giữa Mỹ, Nga và Ukraine.

Trên thị trường chứng khoán, chỉ số của sàn giao dịch chứng khoán Matxcơva đã tăng 2,42% vào lúc 18h20 ngày 14/7 giờ Matxcơva sau phát biểu của ông Trump. Điều này cho thấy rằng các tuyên bố của ông Trump đã có tác động nhất định đến thị trường chứng khoán Nga.

Hiện tại, vẫn chưa rõ các bên sẽ phản ứng thế nào trước những tuyên bố của ông Trump. Tuy nhiên, một điều chắc chắn là tình hình xung đột giữa Nga và Ukraine đang leo thang và cần được giải quyết một cách hòa bình và bền vững.

Trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị leo thang trên quy mô toàn cầu, đặc biệt là các cuộc tập kích đường không của Nga tại Ukraine và tình hình phức tạp ở Trung Đông, nhu cầu đối với tên lửa đánh chặn Patriot PAC-3 đã tăng lên đáng kể. Hệ thống phòng không Patriot do Mỹ sản xuất được xem là một trong số ít các hệ thống có khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo – loại vũ khí mà Nga đang sử dụng rộng rãi tại Ukraine và cũng là công cụ trong các đòn đáp trả giữa Israel và Iran.

Thế nhưng, nguồn cung tên lửa đánh chặn Patriot PAC-3 hiện đang ở mức thấp kỷ lục. Tính đến năm 2025, Ukraine đã nhận được khoảng 8 tổ hợp Patriot, nhưng con số này vẫn không đủ để bảo vệ một phần nhỏ lãnh thổ của họ. Nhu cầu toàn cầu đối với loại tên lửa này đang tăng nhanh, làm giảm nguồn cung cho Ukraine.

Tên lửa đạn đạo được biết đến với tốc độ cao và quỹ đạo khó đoán, khiến chúng trở nên rất khó đánh chặn. Một số mẫu tên lửa đạn đạo mới của Nga còn có khả năng thay đổi hành trình, càng làm cho nỗ lực ngăn chặn trở nên khó khăn hơn.

Hệ thống Patriot có hai loại tên lửa chủ yếu: PAC-2 GEM-T và PAC-3. Trong đó, PAC-3 được thiết kế để đối phó với các mối đe dọa tốc độ cao như tên lửa đạn đạo, với khả năng phá hủy mục tiêu bằng cú va chạm trực tiếp.

Tập đoàn Lockheed Martin, nhà sản xuất tên lửa cho hệ thống Patriot, khẳng định PAC-3 là ‘đạn tên lửa phòng không tiên tiến nhất thế giới’ hiện nay. Tuy nhiên, tốc độ sản xuất và bổ sung tên lửa đánh chặn của Mỹ cho Ukraine đang diễn ra chậm chạp.

Các chuyên gia nhận định rằng phương Tây đã cắt giảm ngân sách quốc phòng trong nhiều thập kỷ, dẫn đến dây chuyền sản xuất vũ khí không thể đáp ứng tình hình hiện tại. Mỹ hiện chỉ còn khoảng 25% số lượng tên lửa đánh chặn Patriot cần thiết để đáp ứng kế hoạch của Lầu Năm Góc.

Trong bối cảnh này, Ukraine đang nỗ lực tìm kiếm nguồn cung cấp tên lửa đánh chặn Patriot PAC-3 để tăng cường năng lực phòng thủ của mình. Tuy nhiên, việc thiếu hụt tên lửa đánh chặn đang trở thành một thách thức lớn cho Ukraine và các đồng minh của họ.

Để đối phó với tình hình này, các quốc gia và tổ chức liên quan cần tăng cường hợp tác và đầu tư vào sản xuất vũ khí, đặc biệt là tên lửa đánh chặn Patriot PAC-3. Đồng thời, cần có các giải pháp sáng tạo và hiệu quả để nâng cao năng lực phòng thủ của Ukraine và các quốc gia khác đang đối mặt với các mối đe dọa an ninh.

Hiện tại, việc đảm bảo nguồn cung tên lửa đánh chặn Patriot PAC-3 đang trở thành một ưu tiên hàng đầu đối với Ukraine và các đồng minh của họ. Việc thiếu hụt tên lửa đánh chặn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng lực phòng thủ của Ukraine và các quốc gia khác.

Các chuyên gia dự báo rằng nhu cầu đối với tên lửa đánh chặn Patriot PAC-3 sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới. Do đó, cần có các giải pháp hiệu quả để tăng cường sản xuất và cung cấp tên lửa đánh chặn cho các quốc gia đang cần chúng.

Mỹ sẽ chuyển giao hệ thống Patriot tiếp theo từ dây chuyền sản xuất cho Đức, nhằm thay thế cho 2 khẩu đội Patriot trong kho vũ khí mà Berlin đã cam kết chuyển đến Kiev. Đây là lần đầu tiên Lầu Năm Góc tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển giao vũ khí tới Ukraine, kể từ khi Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố ủng hộ chương trình viện trợ quân sự bổ sung cho Kiev.

Trước đó, tờ Wall Street Journal dẫn lời 3 quan chức Mỹ cho biết, việc chuyển giao Patriot cho Ukraine sẽ được ưu tiên. Bộ Quốc phòng Thụy Sĩ cũng thông báo việc Mỹ chuyển giao Patriot cho nước này dự kiến sẽ bị trì hoãn do Bộ Ngoại giao Mỹ quyết định ưu tiên cho Ukraine. Theo tờ WSJ, động thái này diễn ra sau khi một số quốc gia châu Âu cam kết hỗ trợ sáng kiến của Mỹ trong việc cung cấp vũ khí cho Ukraine.

Nhu cầu của Kiev về việc sở hữu các khẩu đội Patriot và đạn dược do Mỹ sản xuất ngày càng tăng trong những tháng gần đây, khi Nga liên tiếp triển khai không kích quy mô lớn vào Ukraine. Mỹ và các nước châu Âu đã cung cấp nhiều hệ thống Patriot cho Ukraine, nhưng hiện tại không phải tất cả đều hoạt động do chương trình bảo trì định kỳ.

Ngoài ra, Bộ Quốc phòng Australia thông báo lô hàng đầu tiên trong số 49 chiếc xe tăng M1A1 Abrams mà Australia từng cam kết cung cấp cho Kiev hiện nằm trong tay quân đội Ukraine. Lời hứa chuyển giao được Australia đưa ra vào tháng 10/2023, nhưng quá trình này được cho bị trì hoãn 9 tháng do sự phản đối từ phía Mỹ. Australia cam kết gửi cho Kiev 49 xe tăng Abrams “sắp nghỉ hưu” như một phần trong gói viện trợ quân sự rộng lớn trị giá 163 triệu USD.

Hiện tại, các quốc gia tiếp tục thực hiện các cam kết hỗ trợ quân sự cho Ukraine trong bối cảnh xung đột kéo dài. Các quốc gia châu Âu đang tích cực hỗ trợ sáng kiến của Mỹ trong việc cung cấp vũ khí cho Ukraine. Trong khi đó, Australia cũng đang đẩy nhanh quá trình chuyển giao xe tăng Abrams cho Ukraine.

Trong một diễn biến mới, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius cho biết, nước này sẵn sàng cung cấp thêm hai hệ thống phòng không Patriot cho Ukraine. Tuy nhiên, điều này phụ thuộc vào việc sớm bổ sung thiết bị thay thế để đảm bảo năng lực tác chiến và hoạt động huấn luyện của quân đội Đức.

Ông Pistorius nhấn mạnh rằng việc bảo đảm năng lực tác chiến và hoạt động huấn luyện của quân đội Đức là ưu tiên hàng đầu. Nếu không có hệ thống Patriot, lực lượng vũ trang sẽ không thể duy trì năng lực đào tạo trong vòng 1-2 năm. Do đó, Đức đang tích cực tìm cách phối hợp với các quốc gia châu Âu khác để xác định bên nào đang sở hữu hệ thống Patriot và có thể chuyển giao cho Ukraine.

Các quốc gia này sẽ bán lại thiết bị để những nước khác viện trợ cho Kiev. Tuy nhiên, ông Pistorius cũng thừa nhận rằng điều kiện tiên quyết là các nước sở hữu Patriot phải đồng ý bàn giao. Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Store đã thể hiện sự ủng hộ và tuyên bố rằng Na Uy sẵn sàng chia sẻ chi phí với Đức trong quá trình chuyển giao, cho rằng đây là giải pháp tức thời nhất có thể đưa ra ở thời điểm hiện tại.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz nêu rõ rằng trong số 9 hệ thống Patriot mà quân đội Đức hiện sở hữu, sẽ có 2 tổ hợp được chuyển cho Ukraine. Việc này được thực hiện với kỳ vọng Mỹ sẽ cung cấp các hệ thống thay thế. Tuy nhiên, hiện tại Đức vẫn chưa mua được thiết bị mới và vẫn đang thảo luận với Mỹ về nguồn cung.

Hệ thống Patriot là vũ khí có giá trị lớn nhất mà Mỹ và các đồng minh đã viện trợ cho Ukraine. Mỗi tổ hợp có giá gần 1,1 tỷ USD. Ukraine đang vận hành các tổ hợp Patriot được trang bị tên lửa PAC-3 MSE hiện đại do Mỹ sản xuất, với khả năng bắn hạ máy bay trong phạm vi 120km và tên lửa đạn đạo trong tầm 60km.

Theo truyền thông Mỹ, Ukraine đang có ít nhất 8 hệ thống Patriot, trong đó 6 tổ hợp đang hoạt động và 2 tổ hợp khác đang trong quá trình sửa chữa. Ukraine nhiều lần đánh giá cao hiệu quả của Patriot, coi đây là vũ khí duy nhất có khả năng đánh chặn tên lửa siêu vượt âm Kinzhal và tên lửa đạn đạo Iskander-M của Nga.

Tuy nhiên, hiệu quả của Patriot tại Ukraine đang giảm dần do lượng tên lửa và bệ phóng ngày càng cạn kiệt, trong khi một số khẩu đội đã bị Nga phá hủy trong các cuộc tập kích. Đại tá Yuri Ignat, Thư ký báo chí Bộ Tư lệnh không quân Ukraine, thừa nhận rằng việc Nga liên tục nâng cấp tên lửa đạn đạo Iskander-M đã khiến Patriot không đạt hiệu quả như mong muốn.

Reuters dẫn lời ông Pistorius cho biết, Đức đang tích cực thảo luận với các đối tác để tìm cách hỗ trợ Ukraine.

DW cho biết, Đức đang xem xét cung cấp thêm hai hệ thống Patriot cho Ukraine.

NATO cũng đã cung cấp các hệ thống phòng không cho Ukraine.

Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius thông báo rằng nước này sẽ cung cấp hai hệ thống phòng không Patriot cho Ukraine, nhưng chỉ với điều kiện đảm bảo có thể thay thế chúng trong vòng 6-8 tháng tới. Điều này nhằm mục đích duy trì năng lực tác chiến và hoạt động huấn luyện của quân đội Đức. Nếu thiếu các hệ thống Patriot, lực lượng vũ trang Đức sẽ không thể duy trì hoạt động huấn luyện và sẽ mất năng lực đào tạo trong khoảng 1-2 năm.

Ông Pistorius cũng cho biết Đức đang tìm kiếm giải pháp để xác định quốc gia châu Âu nào sở hữu hệ thống Patriot có thể chuyển giao cho Ukraine. Đây không phải là một nhiệm vụ vô vọng, nhưng điều kiện tiên quyết là các nước sở hữu chúng phải sẵn sàng bàn giao để những quốc gia khác mua lại và sau đó viện trợ cho Ukraine.

Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Store ngày 21/7 cũng khẳng định nước này sẵn sàng chia sẻ chi phí để Đức chuyển giao Patriot cho Ukraine, cho biết đây là giải pháp tức thời nhất mà Oslo có thể đưa ra. Đức sẽ chuyển giao cho Ukraine hai trong số chín tổ hợp Patriot còn lại trong biên chế, sau đó Mỹ sẽ cung cấp các hệ thống thay thế. Tuy nhiên, Đức và Mỹ vẫn chưa đạt được thỏa thuận về nguồn cung.

Patriot là hệ thống vũ khí đắt nhất mà Mỹ và đồng minh viện trợ cho Ukraine. Mỗi tổ hợp có giá gần 1,1 tỷ USD, trong đó tên lửa có chi phí 690 triệu USD và các thành phần khác tốn khoảng 400 triệu USD. Các hệ thống Patriot của Ukraine được trang bị tên lửa PAC-3 MSE hiện đại nhất do Mỹ sản xuất, có tầm bắn tối đa 120 km đối với máy bay và 60 km đối với tên lửa đạn đạo.

Tuy nhiên, tỷ lệ đánh chặn của Patriot ở Ukraine đang ngày càng suy giảm do tình trạng cạn kiệt tên lửa và bệ phóng, trong khi nhiều khẩu đội cũng bị Nga tập kích và phá hủy. Đại tá Yuri Ignat, thư ký báo chí Bộ tư lệnh không quân Ukraine, thừa nhận Nga liên tục nâng cấp tên lửa đạn đạo Iskander-M và khiến hệ thống Patriot “không đạt hiệu quả như mong muốn”.

Hệ thống phòng không Patriot của Mỹ, từng được coi là một trong những vũ khí hiệu quả giúp Ukraine chống lại các cuộc tấn công của Nga, hiện đang đối mặt với những thách thức mới. Theo thông tin từ tờ Wall Street Journal (WSJ), các nguồn thạo tin cho biết rằng hệ thống Patriot đang gặp khó khăn trong việc phát hiện và đánh chặn tên lửa đạn đạo mới của Nga do khả năng cơ động cao và khả năng tránh radar của chúng.

Trong vài tháng gần đây, đã có nhiều trường hợp radar của Patriot không phát hiện được tên lửa đạn đạo của Nga. Sự xuất hiện của các tên lửa mới này đã đặt ra thách thức cho hệ thống phòng không của Ukraine. Các chuyên gia cho rằng khả năng cơ động cao của tên lửa đạn đạo Nga đã khiến cho hệ thống Patriot khó khăn trong việc theo dõi và đánh chặn.

Trước những thách thức này, châu Âu đang có kế hoạch chuyển giao cho Ukraine hệ thống phòng không SAMP/T, được cho là vượt trội hơn Patriot của Mỹ về hiệu suất đánh chặn. SAMP/T do liên doanh Pháp – Ý Eurosam phát triển, được trang bị radar mới có thể phát hiện mục tiêu ở khoảng cách hơn 350km và có thể phóng tên lửa từ mọi hướng. Hệ thống này cũng được thiết kế để có thể hoạt động hiệu quả trong môi trường có nhiều tác động điện tử.

Hơn nữa, hệ thống SAMP/T cũng cần ít người vận hành hơn so với Patriot, chỉ cần 15 người để vận hành toàn bộ hệ thống, trong khi một khẩu đội Patriot của Mỹ cần tới 90 người. Điều này có thể giúp giảm thiểu rủi ro và tăng cường hiệu suất hoạt động của hệ thống phòng không Ukraine.

Mặc dù quân đội Ukraine trước đó đã bày tỏ lo ngại về hiệu suất của SAMP/T, nhưng một quan chức quốc phòng Ý nói với WSJ rằng hệ thống này đã nhận được phản hồi tích cực từ Kiev. Điều này cho thấy rằng Ukraine đang tích cực đánh giá và tiếp nhận các hệ thống phòng không mới để nâng cao năng lực phòng thủ của mình.

Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố 17 Patriot sẵn sàng được chuyển đến Ukraine, nhưng không rõ con số này đề cập đến toàn bộ hệ thống hay các thành phần riêng lẻ của chúng. Ông Trump cũng nhấn mạnh vào việc bán gói vũ khí cho Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) để cung cấp tới Ukraine. Tuy nhiên, việc cung cấp vũ khí cho Ukraine vẫn còn là một vấn đề nhạy cảm và có thể ảnh hưởng đến quan hệ giữa Nga và NATO.

Về phía Nga, nước này nhiều lần khẳng định việc cung cấp vũ khí cho Ukraine sẽ không thay đổi cục diện cuộc chiến mà chỉ làm tăng sự đối đầu trực tiếp giữa NATO và Nga. Nga cũng cảnh báo rằng việc chuyển giao vũ khí cho Ukraine có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng và không thể kiểm soát.

Tổng quan, cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine đang trở nên ngày càng phức tạp và có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Việc các quốc gia chuyển giao vũ khí cho Ukraine đang là một vấn đề nhạy cảm và có thể ảnh hưởng đến quan hệ giữa các quốc gia trong khu vực.