Một nhóm nghiên cứu và sinh viên tại Việt Nam đã cùng nhau tạo ra một triển lãm nghệ thuật và tổ chức tọa đàm về nghề đồng nát và vấn đề rác thải nhựa. Nhóm Recycurbs Viet, do TS Nguyễn Thái Huyền chủ trì, đã thực hiện nghiên cứu về mạng lưới thu gom rác phi chính thức và vai trò của nghề đồng nát trong chuỗi giá trị tái chế nhựa tại Việt Nam.

Sự kiện này là kết quả của sự hợp tác giữa các sinh viên chương trình liên kết đào tạo Cử nhân Kiến trúc Pháp và các giảng viên từ Viện Đào tạo và Hợp tác Quốc tế và Viện Pháp tại Hà Nội. Triển lãm ‘Đồng nát ve chai với tương lai rác nhựa’ và tọa đàm ‘Nghề đồng nát, quá khứ, hiện tại, tương lai?’ đã được tổ chức để thể hiện góc nhìn sâu sắc về vấn đề rác thải và sinh nhai của những người thu gom rác.

Triển lãm này sử dụng các chất liệu như bao ni lông, chai nhựa, lon thiếc để tạo ra các tác phẩm nghệ thuật, nhằm kể lại những câu chuyện sinh tồn nơi tầng đáy đô thị. Các tác phẩm này không chỉ mang giá trị nghệ thuật mà còn thể hiện góc nhìn sâu sắc về vấn đề rác thải và sinh nhai của những người thu gom rác.

Tiến sĩ – Họa sĩ Lê Thanh, người hướng dẫn sinh viên trong dự án này, cho biết việc lựa chọn hình tượng và phát triển thành tác phẩm nghệ thuật không hề đơn giản. Các sinh viên đã phải trải qua nhiều khó khăn trong quá trình thực hiện, từ việc phác thảo, khắc cao su, in tranh cho đến khâu trưng bày.

Triển lãm và tọa đàm này không chỉ là một sự kiện nghệ thuật đơn thuần mà còn là minh chứng sống động cho sự quan tâm của thế hệ trẻ ngành kiến trúc đến các vấn đề môi trường – xã hội. Qua đó, khẳng định vai trò của giáo dục nghệ thuật trong việc khơi dậy tư duy bền vững và trách nhiệm công dân.

Triển lãm mở ra những đối thoại mới về vấn đề rác thải, về sự lắng nghe và thấu hiểu những giá trị mà đô thị từng vứt bỏ. Thông qua các hoạt động này, các bạn trẻ hy vọng có thể truyền tải thông điệp mạnh mẽ về tầm quan trọng của việc tái chế, tái sử dụng và bảo vệ môi trường.

Phát triển các viện nghiên cứu và trường đại học thành những chủ thể nghiên cứu mạnh là một mục tiêu quan trọng được đề cập trong Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị. Để đạt được mục tiêu này, các viện nghiên cứu và trường đại học cần ưu tiên nâng cao chất lượng, chiều sâu, sự liên kết và tính khả thi của các đề tài nghiên cứu. Một yếu tố quan trọng khác là phát triển mô hình hợp tác chặt chẽ giữa các trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp và địa phương nhằm tạo ra một chuỗi giá trị khép kín từ nghiên cứu đến thương mại hóa.

Các chuyên gia chỉ ra rằng một trong những khó khăn lớn hiện nay là vấn đề tài chính. Trong điều kiện ngân sách khoa học còn hạn chế, việc tập trung nguồn lực cho nghiên cứu ứng dụng mang tính liên ngành và đa giai đoạn đang là một thách thức lớn. Nhiều nghiên cứu hiện nay chỉ đạt được kết quả ở mức công bố bài báo quốc tế, báo cáo hội nghị, hoặc tham gia các cuộc thi khoa học mà không thể tiến tới giai đoạn chuyển giao công nghệ hoặc sản xuất thử nghiệm.

Các viện nghiên cứu và trường đại học cần có cơ chế tài chính linh hoạt và hấp dẫn hơn. Một giải pháp có thể được xem xét là thiết lập quỹ hỗ trợ riêng cho các giai đoạn chuyển tiếp từ kết quả nghiên cứu đến sản phẩm thử nghiệm, từ phòng thí nghiệm đến quy mô sản xuất. Các sản phẩm nghiên cứu có tiềm năng ứng dụng nên được ươm tạo trong các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, nơi tập hợp các nhà khoa học, nhà đầu tư và chuyên gia thị trường.

Bên cạnh đó, để phát triển đội ngũ nghiên cứu khoa học, đặc biệt là các nhà khoa học trẻ, cần có cơ chế rõ ràng để tuyển dụng, sử dụng và đãi ngộ họ, giúp họ yên tâm cống hiến và phát triển sự nghiệp trong nước. Việc thiết lập một hệ sinh thái kết nối ba nhà: nhà nước – nhà khoa học – doanh nghiệp cũng là cần thiết. Điều này sẽ tạo điều kiện để các sản phẩm nghiên cứu được đưa vào thực tiễn một cách hiệu quả, đóng góp trực tiếp cho phát triển kinh tế – xã hội.

Với định hướng rõ ràng từ Nghị quyết 57, cùng với sự quan tâm và đầu tư đúng mức của Nhà nước và sự vào cuộc đồng bộ của các bên liên quan, nền khoa học công nghệ Việt Nam có thể sẽ trải qua một quá trình chuyển đổi mạnh mẽ. Từng bước, hệ sinh thái nghiên cứu, ứng dụng, thương mại hóa bền vững sẽ được hình thành, trong đó các viện nghiên cứu và trường đại học sẽ giữ vai trò nòng cốt.

Điền kinh thế giới đang tích cực triển khai một nghiên cứu mới nhằm nâng cao hiểu biết về khả năng chịu đựng sinh lý của vận động viên khi đối mặt với tác động nhiệt tại Tokyo. Tổ chức này đang tìm cách xác định mối liên hệ giữa phản ứng nhiệt, hiệu suất và các sự cố y tế trong điều kiện nóng ẩm, thông qua việc tập trung vào các chiến lược chuẩn bị chịu nhiệt được vận động viên sức bền áp dụng.

Nghiên cứu này sẽ tập trung vào việc đánh giá các chiến lược chuẩn bị chịu nhiệt của vận động viên chạy bộ sức bền tại Tokyo, bao gồm kiến thức, sự chuẩn bị và dinh dưỡng trong ngày thi đấu. Dữ liệu sẽ được thu thập từ các vận động viên nam và nữ thi đấu ở các nội dung Marathon, đi bộ 20km và đi bộ 35km. Qua đó, nghiên cứu này hy vọng sẽ cung cấp những thông tin quan trọng giúp nâng cao hiệu suất và an toàn cho vận động viên trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

Nghiên cứu này được xây dựng dựa trên một nghiên cứu trước đó được thực hiện tại giải vô địch thế giới năm 2019 ở Doha. Khi đó, hơn 27% số vận động viên tham gia chạy Marathon và chạy bộ đã tham gia nghiên cứu. Đáng chú ý, một phần ba số vận động viên báo cáo các triệu chứng trong 10 ngày trước sự kiện, chủ yếu là mất ngủ, tiêu chảy và đau dạ dày. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc chuẩn bị tốt cho vận động viên trước khi tham gia các sự kiện trong điều kiện thời tiết nóng ẩm.

Dù giải vô địch thế giới thường được tổ chức vào mùa hè, nhưng năm nay sẽ diễn ra từ ngày 13 đến 21/9 để tránh cái nóng khắc nghiệt nhất của thành phố Tokyo. Tuy nhiên, Tokyo vẫn có thể đạt tới 32°C kết hợp với điều kiện ẩm ướt. Đây vẫn là một thách thức lớn đối với vận động viên và các biện pháp bảo vệ cần được triển khai để đảm bảo an toàn.

Nhớ lại Thế vận hội Tokyo bốn năm trước, nhiệt độ tháng 8 đã lên tới hơn 40ºC. Các nhân viên y tế phải đeo găng tay để vượt rào, và các vận động viên báo cáo bị choáng váng và 20 trường hợp mắc bệnh liên quan đến nhiệt độ đã được ghi nhận. Điều này cho thấy sự cần thiết phải có các biện pháp chủ động và hiệu quả để bảo vệ vận động viên trước nhiệt độ tăng cao.

Điền kinh thế giới đã có các biện pháp chủ động để bảo vệ vận động viên trước nhiệt độ tăng cao tại Thế vận hội Paris. Tuy nhiên, một trong những thiếu sót quan trọng nằm ở khâu giáo dục. Một nghiên cứu trước đó cho thấy 43% người tham gia chưa hoàn thành bất kỳ bài tập thích nghi nhiệt độ cụ thể nào. Sự chậm trễ trong việc thích nghi với thời tiết nóng là do nhiều nguyên nhân, bao gồm đánh giá thấp rủi ro, thiếu giao tiếp và thiếu chuyên nghiệp từ phía các quản lý đội tuyển và vận động viên.

Với nghiên cứu mới này, Điền kinh thế giới hy vọng sẽ đánh giá mức độ cải thiện của tổ chức trong việc cung cấp các nguồn lực dễ tiếp cận kể từ đó. Qua đó, tổ chức này mong muốn giúp hiểu rõ hơn về mức độ phổ biến của vấn đề, cho phép điều trị cho vận động viên hiệu quả hơn và xây dựng các chương trình giáo dục hiệu quả và giảm thiểu rủi ro.

Một nghiên cứu gần đây đã đưa ra cảnh báo về những rủi ro tiềm ẩn của việc sử dụng vape, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những con chuột mang thai tiếp xúc với thành phần cơ bản của hầu hết các loại nước vape có thể sinh ra những chú chuột con với hộp sọ nhỏ hơn và hẹp hơn.

Phát hiện này gây ra nhiều lo ngại, đặc biệt là khi ‘vapor’ trong thí nghiệm này không chứa bất kỳ hóa chất nào khác ngoài chất mang, không bao gồm cả nicotine. Điều này cho thấy ngay cả vape không chứa nicotine cũng có thể không an toàn, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai.

Nghiên cứu, do nhà giải phẫu James Cray từ Trường Cao đẳng Y tế Đại học Tiểu bang Ohio dẫn đầu, nhằm mục đích xác định cơ sở cho các tác động của chất mang lên cơ thể. Điều này cho phép các nhà nghiên cứu trong tương lai có thể thêm các thành phần khác của nước vape, như nicotine, vào chất mang này và xác định được tác động của từng chất.

Các nhà nghiên cứu đã chuẩn bị hai công thức cơ bản của nước vape plain từ propylene glycol và glycerol. Một công thức chứa hỗn hợp 50/50 của propylene glycol và glycerol, trong khi công thức khác có tỷ lệ 30/70.

Những con chuột mang thai đã được tiếp xúc với vape hits của một trong hai công thức hoặc không khí tươi như một biện pháp kiểm soát, với tỷ lệ một lần mỗi phút trong bốn giờ mỗi ngày, trong suốt thai kỳ khoảng 20 tuần của chúng. Kết quả là 21 lứa và 140 chuột con.

Sau 14 ngày sinh, chuột con đã được giết chết, hộp sọ của chúng được đo chi tiết và quét để tái tạo 3D. Mặc dù nhóm nghiên cứu đã mong đợi công thức 30/70 sẽ có ít tác động tiêu cực đến sự phát triển hộp sọ và khuôn mặt hơn công thức 50/50, nhưng kết quả lại hoàn toàn ngược lại.

So với các nhóm khác, chuột con của những con chuột mẹ tiếp xúc với chất lỏng 30/70 trong khi mang thai có hộp sọ và khuôn mặt nhỏ hơn đáng kể, đo cả về chiều rộng và chiều dài, và mũi ngắn hơn. Nhóm tiếp xúc với hỗn hợp 30/70 cũng có trọng lượng cơ thể thấp hơn đáng kể so với các nhóm khác, mặc dù vẫn trong phạm vi bình thường đối với chuột ở độ tuổi này.

Việc xác định tác động sức khỏe của vape rất phức tạp. Vì lý do đạo đức, không thể thực hiện loại thử nghiệm này trực tiếp trên người; các thí nghiệm trên mô hình động vật được coi là đạo đức và tiết kiệm thời gian hơn, nhưng kết quả của chúng không phải lúc nào cũng có thể ngoại suy ra sức khỏe con người.

Ngoài ra, sự thiếu hụt quy định thị trường có nghĩa là nội dung của mỗi vape có thể thay đổi rộng rãi. Việc cách ly các tác động của từng thành phần có thể giúp người dân đưa ra quyết định sáng suốt hơn khi mua vape. Điều này đặc biệt quan trọng khi vape đã được chứng minh, trong một số trường hợp, có một số lợi ích y tế, như giúp người dân cai thuốc lá.

Đối với hiện tại, việc cách ly từng biến số là cách duy nhất để bắt đầu nhìn thấy qua khói mù. ‘Đây là một nghiên cứu nhỏ nói về khả năng vape không chứa nicotine không an toàn’, Cray nói. ‘Và đó là một dấu hiệu cho thấy chúng ta có lẽ nên nghiên cứu các sản phẩm không chứa nicotine cũng như nghiên cứu các sản phẩm có chứa nicotine’.

Nghiên cứu này đã được công bố trên tạp chí PLOS One.

Một nghiên cứu mới đã phát hiện ra rằng việc tiêu thụ đồng thông qua chế độ ăn uống có thể đóng vai trò quan trọng hơn trong sức khỏe não bộ so với những gì chúng ta từng nghĩ. Các nhà nghiên cứu đã xem xét chế độ ăn uống của người dân bằng cách sử dụng sổ nhật ký thực phẩm chi tiết và thử nghiệm chức năng nhận thức của họ. Kết quả cho thấy những người ăn nhiều thực phẩm giàu đồng, bao gồm hải sản, sô cô la đen và các loại hạt, có kết quả tốt hơn trong các thử nghiệm được sử dụng để phát hiện các dấu hiệu sớm của suy giảm trí nhớ và sa sút trí tuệ liên quan đến tuổi tác.

Các phát hiện này được công bố trên tạp chí Nature Scientific Reports. Tuy nhiên, kết quả không hoàn toàn rõ ràng. Người ăn nhiều thực phẩm giàu đồng chủ yếu là nam giới, da trắng, đã kết hôn và có thu nhập cao hơn. Họ cũng ít có khả năng hút thuốc hoặc mắc bệnh cao huyết áp hoặc tiểu đường – tất cả các yếu tố liên quan đến nguy cơ sa sút trí tuệ thấp hơn.

Người tiêu thụ nhiều đồng cũng có nhiều kẽm, sắt và selen trong chế độ ăn uống của họ và tiêu thụ nhiều calo hơn. Những người có thu nhập cao thường có quyền truy cập tốt hơn vào thực phẩm lành mạnh, chăm sóc y tế, môi trường sạch hơn và giáo dục – tất cả đều giúp bảo vệ chống lại suy giảm trí nhớ và sa sút trí tuệ. Việc tách biệt tác động của chế độ ăn uống khỏi những lợi thế khác là rất khó, mặc dù một số nghiên cứu cho thấy rằng cải thiện dinh dưỡng có thể đặc biệt hữu ích cho những người từ nền tảng ít đặc quyền.

Các nghiên cứu dài hạn hỗ trợ ý tưởng rằng đồng có thể quan trọng đối với sức khỏe não bộ. Một nghiên cứu theo dõi người dân qua thời gian đã phát hiện ra rằng những người có ít đồng trong chế độ ăn uống của họ đã có sự suy giảm trí nhớ và tư duy rõ rệt hơn.

Đồng có vai trò sinh học quan trọng trong bảo vệ não bộ. Kim loại thiết yếu này giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào não thông qua hiệu ứng chống oxy hóa, sản xuất các chất hóa học (neurotransmitter) giúp tế bào não giao tiếp với nhau và giúp não sản xuất năng lượng bằng cách hoạt động thông qua các enzyme cụ thể.

Thiếu đồng được cho là tương đối hiếm, nhưng nó có thể gây ra các vấn đề đáng chú ý. Nếu ai đó cảm thấy mệt mỏi và yếu đuối và bị thiếu máu không cải thiện với sắt hoặc bổ sung vitamin B12, có thể đồng thấp là nguyên nhân. Các dấu hiệu khác có thể bao gồm bị ốm thường xuyên, mất sức mạnh xương và tổn thương dây thần kinh trở nặng theo thời gian.

Đồng được tìm thấy một cách tự nhiên với số lượng cao trong các thực phẩm như thịt bò, nội tạng, hải sản, các loại hạt, hạt và nấm. Nó cũng được thêm vào một số loại ngũ cốc và có trong các loại ngũ cốc nguyên và sô cô la đen. Người đã phẫu thuật giảm cân dạ dày hoặc có rối loạn ruột có thể gặp khó khăn trong việc hấp thụ đồng – và các tình trạng này có thể liên quan đến nguy cơ sa sút trí tuệ cao hơn.

Cần phải thận trọng khi sử dụng bổ sung đồng mà không có suy nghĩ kỹ lưỡng. Cơ thể cần một sự cân bằng tinh tế của các khoáng chất thiết yếu – quá nhiều sắt hoặc kẽm có thể làm giảm mức độ đồng, trong khi quá nhiều đồng hoặc sắt có thể gây ra căng thẳng oxy hóa, có thể đẩy nhanh quá trình tổn thương tế bào não. Các nghiên cứu kiểm tra bổ sung khoáng chất ở những người đã được chẩn đoán với Alzheimer đã cho thấy ít lợi ích.

Đồng thường có mức độ cao hơn trong máu của người mắc Alzheimer, nhưng các khu vực não quan trọng như hồi hải mã – rất quan trọng đối với trí nhớ – thường cho thấy mức độ đồng thấp hơn. Điều này cho thấy rằng Alzheimer phá vỡ cách cơ thể xử lý đồng, khiến nó bị mắc kẹt trong các mảng amyloid là dấu hiệu của bệnh.

Một số nhà nghiên cứu cho rằng sau khi Alzheimer phát triển, ăn ít đồng và sắt và nhiều chất béo omega-3 từ cá và các loại hạt có thể giúp ích, trong khi chất béo bão hòa dường như làm cho mọi thứ tồi tệ hơn. Tuy nhiên, thiếu đồng có thể thực sự làm tăng sự tích tụ mảng bám trước khi sa sút trí tuệ xuất hiện, nhấn mạnh sự cần thiết của dinh dưỡng cân bằng trong suốt cuộc sống.

Có vẻ như có một phạm vi tối ưu của đồng cho chức năng não – các nghiên cứu gần đây cho thấy 1,22 đến 1,65 miligam mỗi ngày cung cấp lợi ích nhận thức của đồng mà không gây hại. Điều này phản ánh một nguyên tắc rộng hơn trong y học: đối với nhiều hệ thống sinh học, bao gồm hormone tuyến giáp, cả thiếu hụt và thừa có thể làm suy giảm chức năng não.

Cơ thể con người thường quản lý sự cân bằng hóa học phức tạp này với độ chính xác đáng kinh ngạc. Nhưng bệnh tật và lão hóa có thể phá vỡ sự cân bằng này, có khả năng tạo ra giai đoạn cho sự suy giảm nhận thức hàng năm trước khi các triệu chứng xuất hiện. Khi các nhà nghiên cứu tiếp tục làm sáng tỏ mối quan hệ giữa dinh dưỡng và sức khỏe não bộ, vai trò của đồng đóng vai trò như một lời nhắc nhở rằng con đường đến lão hóa khỏe mạnh có thể được lát bằng những lựa chọn cẩn thận mà chúng ta thực hiện trong mỗi bữa ăn.

Nhiều phụ huynh hiện nay thường lo lắng khi con mình không thích dọn dẹp và để giường ngủ bừa bộn. Tuy nhiên, các nghiên cứu tâm lý gần đây đã chỉ ra rằng sự bừa bộn có thể có tác động tích cực đến sự sáng tạo của trẻ. Một nghiên cứu được thực hiện bởi nhà tâm lý học Vohs vào năm 2023 cho thấy rằng những người ở trong môi trường bừa bộn có khả năng sáng tạo cao hơn 30% so với những người ở trong môi trường gọn gàng.

Cụ thể, nghiên cứu này đã yêu cầu 48 người tham gia liệt kê những công dụng sáng tạo của quả bóng bàn trong một căn phòng ‘gọn gàng’ hoặc ‘bừa bộn’. Kết quả cho thấy số lượng và chất lượng ý tưởng sáng tạo do nhóm phòng bừa bộn đề xuất cao hơn đáng kể. Ngoài ra, một nghiên cứu mở rộng khác cũng chỉ ra rằng những người có giường bừa bộn đánh giá khả năng sáng tạo của mình cao hơn 50% so với những người có giường gọn gàng. Điều này cho thấy rằng môi trường hỗn loạn có thể trực tiếp thúc đẩy tư duy phân kỳ, cho phép mọi người thoát khỏi khuôn khổ trong thời gian ngắn và có khả năng liên tưởng tự do.

Về cơ bản, một môi trường hỗn loạn truyền đi các tín hiệu ‘ngẫu nhiên’, và các tín hiệu ngẫu nhiên trong một môi trường hỗn loạn kích thích mạng lưới tư duy của con người. Ví dụ, kích thích tư duy sáng tạo, tư duy số không,… Tư duy từ con số không bắt nguồn từ khái niệm lập ngân sách từ con số không vào những năm 1970. Nó đề cập đến một cách suy nghĩ xem xét lại các vấn đề từ đầu bằng cách thoát khỏi khuôn khổ và kinh nghiệm hiện có. Cách suy nghĩ này ủng hộ việc gạt bỏ dữ liệu lịch sử và khuôn khổ hiện có và tái cấu trúc bản chất của thông tin hiện có. Mục đích của chế độ tư duy này là tìm kiếm sự đổi mới.

Ba đặc điểm của tư duy từ con số không là thiết lập lại từ đầu, định hướng mục tiêu và đột phá sáng tạo. Một môi trường hỗn loạn về cơ bản là một sự thiết lập lại, khiến các quy tắc và môi trường có trật tự trở nên ngẫu nhiên, cho phép mọi người tìm ra các giải pháp mới trong sự hỗn loạn. Con đường cơ bản của sự sáng tạo do sự hỗn loạn mang lại là môi trường định hình lại các mô hình nhận thức thông qua tính dẻo của não.

Rối loạn làm suy yếu cảm giác kiểm soát và kích hoạt mạng lưới chế độ mặc định/ACC của vỏ não vành trước DMN, do đó thúc đẩy các mối liên kết không liên quan từ xa và giải phóng tư duy khác biệt và sáng tạo của mọi người. Tuy nhiên, mọi thứ đều quá mức, và trong khi sự hỗn loạn phá vỡ sự cân bằng mang đến những ý tưởng tuyệt vời, nó cũng đi kèm với một số ‘rủi ro’ nhất định.

Ví dụ, một loạt hiệu ứng cửa sổ vỡ xuất hiện trong tâm lý học. Khi con người ở trong môi trường hỗn loạn trong thời gian dài, chức năng thùy trước trán của họ sẽ bị ức chế. Ngoài ra, môi trường lộn xộn sẽ làm tăng quá tải cảm giác ở một mức độ nhất định, làm tăng mức cortisol của một người, ức chế trạng thái thư giãn cần thiết cho tư duy sáng tạo và không có lợi cho tư duy phân kỳ.

Tóm lại, sự bừa bộn trong phòng sẽ có tác động đa chiều đến con người, vừa có lợi vừa có hại. Chúng ta cũng nên có thái độ biện chứng khi xem xét kết luận, bởi vì không bao giờ có một câu trả lời chuẩn mực cho việc làm thế nào để đạt được sự sáng tạo. Để biết thêm thông tin về các nghiên cứu tâm lý, bạn có thể truy cập vào trang web của các nhà tâm lý học để tìm hiểu thêm.

Chiều ngày 15/7, tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam, Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tổ chức hội thảo với chủ đề ‘Phát triển nông nghiệp bền vững gắn với bảo vệ môi trường’. Hội thảo này là một phần quan trọng trong chương trình giám sát chuyên đề của Quốc hội, nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp cho sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp trong bối cảnh biến đổi khí hậu.

Trước những thách thức về biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, tài nguyên đất nước và đa dạng sinh học đang suy giảm, cùng với việc ô nhiễm môi trường nông thôn và khu vực sản xuất nông nghiệp đang gia tăng, các đại biểu tham dự hội thảo đều nhất trí rằng ngành nông nghiệp nước ta cần phải chuyển đổi mô hình phát triển từ khai thác tối đa sang phát triển hài hòa bền vững. Sự chuyển đổi này đòi hỏi sự thay đổi từ chú trọng sản lượng sang chú trọng chất lượng, hiệu quả và thân thiện với môi trường.

Phát triển nông nghiệp bền vững không chỉ là yêu cầu tất yếu từ thực tiễn mà còn là trách nhiệm của Việt Nam trong việc thực hiện các cam kết quốc tế, đặc biệt là mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Hội thảo là dịp để các nhà quản lý, nhà khoa học, các tổ chức nghiên cứu, đào tạo, doanh nghiệp và cơ quan hoạch định chính sách cùng trao đổi, chia sẻ tri thức thực tiễn và tầm nhìn để kiến tạo một nền nông nghiệp phát triển xanh, sinh thái và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Lan, Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam, cho biết hiện nay Học viện triển khai đào tạo hơn 70 ngành học, trong đó có các ngành mũi nhọn như khoa học, môi trường quản lý đất đai, công nghệ sinh học, phát triển nông thôn bền vững. Giai đoạn 2015-2025, Học viện đã công bố hơn 100 sản phẩm khoa học và công nghệ được cấp văn bằng sở hữu trí tuệ hoặc công nhận tiến bộ kỹ thuật. Nhiều công trình trong số đó hướng tới giảm phát thải, tái tạo tài nguyên, cải thiện môi trường sinh thái.

Ông Nguyễn Quốc Mạnh, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ Thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, đề nghị rà soát, sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện đồng bộ về sản xuất trồng trọt, bền vững, hữu cơ và sản xuất nông nghiệp sinh thái tuần hoàn, lồng ghép với yếu tố bảo vệ môi trường. Ông cũng đề nghị tham mưu ban hành cơ chế, chính sách ưu đãi cho các doanh nghiệp sản xuất thuốc bảo vệ thực vật sinh học, các chế phẩm hữu cơ, tăng cường đầu tư nghiên cứu, phát triển các tiến bộ kỹ thuật canh tác tiên tiến.

Các đại biểu cũng đề nghị hoàn thiện hành lang pháp lý, đầu tư tài chính xanh, phát triển các cơ sở đào tạo, nghiên cứu để xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực nông nghiệp, có những cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp và nông dân thực hiện nông nghiệp xanh.

Ông Trần Mạnh Báo, Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed, cho rằng vấn đề chính không phải là vấn đề kỹ thuật mà chính là vấn đề chính sách để đưa vào cuộc sống. Ông đề nghị quy hoạch vùng sản xuất, đầu tư cơ sở hạ tầng, hướng dẫn cho nông dân tập huấn, liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp.

Phát biểu kết luận Hội thảo, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan nhấn mạnh rằng nông nghiệp tuần hoàn không bắt đầu từ đỉnh cao mà từ nền tảng. Muốn phát triển bền vững hãy bắt đầu từ những điều nhỏ nhất, không thể chờ hoàn thiện thể chế, ngân sách đủ đầy mới bắt đầu vào việc, phải bắt đầu từ từng hộ nông dân làm được việc nhỏ nhất, từng cán bộ khuyến nông nói bằng ngôn ngữ dễ hiểu nhất, từng trường, viện nghiên cứu giải pháp thiết thực nhất. Sắp tới, Quốc hội tiếp tục ưu tiên sửa đổi, bổ sung các luật liên quan để tháo gỡ rào cản, hỗ trợ đầu tư xanh và tăng cường giám sát thực thi, đảm bảo nền nông nghiệp Việt Nam không chỉ đạt mục tiêu tăng trưởng mà còn góp phần thực hiện tầm nhìn phát triển quốc gia đến năm 2045.