Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đưa ra quyết định mở cửa miễn phí nhiều bảo tàng, nhà hát và làng văn hóa trong 3 ngày. Mục đích của quyết định này là khuyến khích người dân tham gia vào các hoạt động văn hóa, góp phần gìn giữ và phát huy di sản văn hóa của dân tộc.

Theo đó, người dân có thể tham quan miễn phí tại các bảo tàng, nhà hát và làng văn hóa trực thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trong thời gian này. Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch khẳng định rằng, việc mở cửa miễn phí này không chỉ giúp người dân tiếp cận với các giá trị văn hóa, nghệ thuật mà còn thể hiện sự trân trọng và phát huy di sản văn hóa của đất nước.

Quyết định mở cửa miễn phí này được xem là một hoạt động thiết thực nhằm thúc đẩy sự phát triển của văn hóa và du lịch. Qua đó, người dân có thể tìm hiểu và trải nghiệm những giá trị văn hóa, nghệ thuật đặc sắc của dân tộc. Đồng thời, việc này cũng góp phần nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa.

Người dân có thể tận dụng cơ hội này để tham quan và khám phá các bảo tàng, nhà hát và làng văn hóa trực thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Đây là dịp tốt để người dân kết nối với văn hóa và lịch sử của đất nước, đồng thời thể hiện sự trân trọng và yêu quý đối với di sản văn hóa của dân tộc.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hy vọng rằng, qua hoạt động này, người dân sẽ có thêm cơ hội tiếp cận với các giá trị văn hóa, nghệ thuật và đóng góp vào sự phát triển của văn hóa và du lịch Việt Nam.

Trong khoảng thời gian từ ngày 1 đến 29 tháng 8, Làng Văn hóa, du lịch các dân tộc Việt Nam tại Đồng Mô, Hà Nội, sẽ triển khai một loạt các hoạt động thú vị và ý nghĩa. Chương trình tháng 8 này sẽ có sự góp mặt của hơn 100 đồng bào thuộc 16 dân tộc đang hoạt động hàng ngày, đến từ 11 địa phương khác nhau. Với chủ đề “Về Làng trải nghiệm nét văn hóa truyền thống”, chương trình sẽ giới thiệu nhiều hoạt động hấp dẫn, nhằm tái hiện và quảng bá các giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc Việt Nam.

Trong khuôn khổ chương trình, sẽ tái hiện Lễ cúng máng nước của dân tộc Xơ Đăng, tỉnh Kon Tum. Đây là một hoạt động mang ý nghĩa sâu sắc, thể hiện lòng biết ơn đối với thần linh và cầu mong cho nguồn nước dồi dào, dân làng mạnh khỏe, vật nuôi phát triển, mùa màng bội thu, và tình cảm đoàn kết, chia sẻ giữa các thành viên trong cộng đồng.

Bên cạnh đó, chương trình giao lưu “Tiếng vọng buôn làng” của đồng bào Xơ Đăng, tỉnh Quảng Ngãi, sẽ mang đến những trải nghiệm thú vị với các loại hình văn hóa đặc sắc như hát dân ca, trình diễn các loại nhạc cụ truyền thống. Ngoài ra, còn có chương trình giao lưu giữa các nhóm đồng bào dân tộc Xơ Đăng, Cơ Tu, Tà Ôi, Ba Na, Raglai đang hoạt động hàng ngày tại Làng, nhằm tăng cường sự gắn kết và giới thiệu nét văn hóa đặc trưng của các buôn làng Tây Nguyên.

Cũng trong chương trình, du khách có thể thưởng thức chương trình dân ca dân vũ với các tiết mục như “Giấc mơ cao nguyên”, “Bản làng vui trong tiếng khèn”, “Việt Nam trong tôi”, và trải nghiệm giao lưu các tiết mục văn nghệ tiêu biểu của các dân tộc. Du khách cũng có thể tìm hiểu và thưởng thức ẩm thực dân tộc với các món ăn đặc sắc. Thông tin chi tiết về các chương trình có thể được tìm thấy trên các trang web liên quan.

Ngoài ra, các hoạt động trải nghiệm văn hóa truyền thống sẽ được tổ chức sôi nổi với các trò chơi dân gian tại không gian văn hóa Làng, tạo cơ hội cho du khách gần gũi và hiểu hơn về văn hóa phong phú của các dân tộc Việt Nam. Du khách có thể tham gia vào các hoạt động này để có được những trải nghiệm đáng nhớ.

Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam tại Đồng Mô, xã Hòa Lạc, Hà Nội, đang trải qua một quá trình chuyển đổi mạnh mẽ từ một thiết chế văn hóa phục vụ công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản các dân tộc thiểu số, hướng tới trở thành khu du lịch thông minh và điểm đến văn hóa quốc gia mang tầm quốc tế.

Sự chuyển đổi này thể hiện qua cách Làng chủ động tạo dựng không gian sống động, kết hợp hài hòa giữa bảo tồn truyền thống và ứng dụng công nghệ hiện đại. Những năm gần đây, Làng đã trở thành điểm đến trải nghiệm văn hóa đặc sắc, với cảnh quan thiên nhiên và tài nguyên văn hóa bản địa phong phú. Việc tổ chức các hoạt động văn hóa, nghệ thuật và du lịch đã góp phần đa dạng hóa hoạt động tại Làng.

Đặc biệt, trại sáng tác được đưa vào vận hành dịp nghỉ lễ 30/4-1/5 đã mở ra không gian lưu trú gắn kết nghệ sĩ, nhà nghiên cứu và du khách trong môi trường văn hóa giàu bản sắc. Một trong những dấu ấn trong hoạt động đối ngoại văn hóa là sự kiện đón Phu nhân Thủ tướng Nhật Bản và Phu nhân Thủ tướng Việt Nam tới tham quan Làng vào tháng 4 vừa qua.

Những trải nghiệm như khâu quả còn, tìm hiểu dân tộc, trải nghiệm trò chơi dân gian, thưởng thức ẩm thực, trò chuyện với nghệ nhân đã để lại ấn tượng sâu sắc và mở ra hướng tiếp cận mới trong quảng bá văn hóa Việt Nam tới bạn bè quốc tế. Trên cơ sở đó, mô hình sự kiện văn hóa gắn kết ngoại giao đang được định hình, từng bước hiện thực hóa mục tiêu đưa Làng trở thành điểm đến trong hoạt động đối ngoại văn hóa và giao lưu quốc tế.

Cục trưởng Văn hóa các dân tộc Việt Nam, Trịnh Ngọc Chung, cho biết Làng đã nhiều lần đón tiếp các đoàn khách quốc tế đến tham quan. Trong thời gian tới, các chương trình có yếu tố ngoại giao văn hóa sẽ được phát triển chuyên nghiệp hơn, đáp ứng yêu cầu cao từ công tác đón tiếp, bảo đảm an ninh cũng như các hoạt động giao lưu.

Để đạt được mục tiêu trở thành khu du lịch thông minh và điểm đến văn hóa quốc gia-quốc tế, Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam đang vận hành và triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Một trong những nhiệm vụ ưu tiên là ứng dụng khoa học, công nghệ và truyền thông theo tinh thần của Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia cùng Nghị quyết số 59-NQ/TW của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới.

Đặc biệt, các chương trình học trải nghiệm trên nền tảng số, giới thiệu văn hóa dân tộc lên mạng xã hội đang từng bước hình thành hệ sinh thái du lịch văn hóa-giáo dục, góp phần đưa văn hóa vào học đường một cách linh hoạt và hấp dẫn. Một bước đi hợp xu thế là phối hợp TikTok Việt Nam, kết nối KOLs trải nghiệm phong tục, trò chơi dân gian, ẩm thực truyền thống… qua đó mở rộng độ phủ sóng của Làng trên các nền tảng số và khả năng tiếp cận văn hóa tới giới trẻ trong và ngoài nước.

Trong bối cảnh xu hướng khách quốc tế và học sinh, sinh viên ngày càng tăng, Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam đã xác định rõ định hướng phát triển sản phẩm du lịch chuyên đề theo hướng giáo dục, trải nghiệm, tương tác. Để đạt được mục tiêu này, Làng sẽ đẩy mạnh hợp tác du lịch, tổ chức hội thảo quốc tế, tăng cường liên kết với trường học và các đơn vị lữ hành, xây dựng các sản phẩm du lịch văn hóa chuyên đề mang tính giáo dục, trải nghiệm vừa đậm đà bản sắc vừa hiện đại.

Bằng những bước đi cụ thể, Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam đang định hình vị thế là trung tâm giao lưu quốc tế về di sản và đa dạng văn hóa, hướng tới xây dựng hệ sinh thái văn hóa-du lịch thông minh thông qua chuyển đổi số, cơ chế đầu tư hợp tác mở và linh hoạt.

Xã Hồi Xuân, một địa phương vùng cao, đã và đang nỗ lực bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Thái, Mường. Việc này được thực hiện trong khuôn khổ Nghị quyết Trung ương V (khóa VIII) về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc. Đảng ủy và chính quyền xã đã tích cực tuyên truyền, vận động người dân giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc của dân tộc mình.

Mặc dù cuộc sống hiện đại đã mang lại nhiều thay đổi, đồng bào dân tộc Thái, Mường ở xã Hồi Xuân vẫn duy trì được nhiều trò chơi, trò diễn mang đậm bản sắc văn hóa như khặp Thái, khua luống, trống chiêng, tung còn, bắn nỏ, kéo co, lễ cúng cơm mới… Các làn điệu hát xường của dân tộc Mường, hát khặp của dân tộc Thái vẫn được người dân lưu giữ và biểu diễn trong những dịp lễ, tết. Điều này không chỉ thể hiện sự gắn kết cộng đồng mà còn là cách để người dân địa phương thể hiện bản sắc văn hóa của mình.

Đáng chú ý, xã Hồi Xuân còn là nơi tổ chức Lễ hội Mường Ca Da, một hoạt động tưởng nhớ và tôn vinh nhân vật lịch sử Thượng tướng thống lĩnh quân Khằm Ban – người có công khai phá vùng đất Mường Ca Da. Sự kiện này không chỉ là một hoạt động văn hóa mà còn là dịp để người dân địa phương nhớ về lịch sử và cội nguồn của mình.

Theo ông Lê Văn Dũng, Chủ tịch UBND xã Hồi Xuân, ngoài những nét văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Thái, Mường, xã còn có nhiều di tích, danh lam thắng cảnh như hang Lũng Mu, bia ký – nơi thờ tướng quân Khằm Ban, chùa Ông, động Bà, hồ Vinh Quang, ruộng lúa bậc thang ở bản Nghèo. Hiện nay, bia ký và quần thể di tích hang Lũng Mu đã được UBND tỉnh công nhận là di tích lịch sử – văn hóa cấp tỉnh. Điều này tạo ra nguồn tài nguyên quý giá để địa phương phát triển loại hình du lịch lịch sử gắn với văn hóa tâm linh.

Cùng với việc bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, xã Hồi Xuân còn đẩy mạnh phong trào xây dựng làng văn hóa, cơ quan văn hóa gắn với phong trào toàn dân xây dựng đời sống văn hóa. Đến nay, xã đã công nhận 18/20 bản, khu phố là bản, khu phố văn hóa; 77% số hộ đạt danh hiệu gia đình văn hóa. Hầu hết các bản, khu phố đều có quy ước, hương ước về thực hiện nếp sống văn hóa ở khu dân cư. Việc hiếu, hỷ của người dân địa phương cũng được thực hiện theo nếp sống văn hóa mới, đơn giản, tiết kiệm và lành mạnh.

Những kết quả đạt được trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Thái, Mường ở xã Hồi Xuân đã góp phần tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao đời sống tinh thần cho người dân địa phương. Với những nỗ lực không ngừng, xã Hồi Xuân đang trở thành một điểm sáng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của các dân tộc thiểu số ở vùng cao.