Làng Háo Hức, một đơn vị tổ chức chương trình trải nghiệm cho trẻ, gần đây đã trở thành tâm điểm của dư luận sau khi bị phụ huynh tố cáo về nhiều vấn đề tồn tại trong quá trình hoạt động, bất chấp mức phí lên đến hàng chục triệu đồng cho một khoảng thời gian chỉ hơn một tuần. Những vấn đề được đưa ra bao gồm tình trạng nhà vệ sinh không đảm bảo vệ sinh, thiếu nước, điều kiện ăn ngủ không đạt chuẩn, trẻ bị bắt nạt và đội ngũ chăm sóc học viên thiếu sự quan tâm. Sự việc này không chỉ gây ra sự bức xúc trong dư luận mà còn đặt ra những câu hỏi lớn về chất lượng và tính an toàn của các hoạt động vui chơi, ngoại khóa dành cho trẻ em tại các đô thị.

Các chuyên gia đã chỉ ra rằng kỳ nghỉ hè là giai đoạn quan trọng cho sự phát triển toàn diện của trẻ em, không chỉ về thể chất mà còn về tinh thần và nhận thức. Tuy nhiên, trong thời đại hiện nay, nhiều trẻ em có xu hướng dành quá nhiều thời gian cho các thiết bị điện tử và mạng xã hội. Điều này đã dẫn đến những hệ lụy như tình trạng béo phì, trầm cảm và cô đơn ở trẻ. Vì vậy, việc tạo ra những không gian công cộng và thiết chế văn hóa dành cho trẻ em đã trở thành một nhu cầu thiết yếu.

Trên thế giới, nhiều quốc gia đã triển khai các mô hình thành công trong việc tạo ra những không gian công cộng dành cho trẻ em. Ví dụ, tại Copenhagen, Đan Mạch, họ đã áp dụng mô hình “sân chơi phế liệu”, nơi trẻ em có thể tự do sáng tạo và xây dựng dưới sự hướng dẫn của các nhà sư phạm. Tại Đức, các chương trình hè Ferienspiele do chính quyền địa phương tổ chức cung cấp cho trẻ em các hoạt động đa dạng với chi phí rất thấp. Những mô hình này không chỉ giúp trẻ em phát triển lành mạnh mà còn tạo ra một môi trường vui chơi an toàn và sáng tạo.

Quay trở lại Việt Nam, chúng ta cũng đã có nhiều hoạt động và chương trình được duy trì trong những năm qua. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tốt hơn, cần tối ưu hóa nguồn lực và tiềm năng của những không gian và thiết chế văn hóa công cộng quan trọng dành cho trẻ, như thư viện, bảo tàng và công viên. Điều này đòi hỏi một cuộc cách mạng trong cách quản lý và vận hành những địa điểm này, biến chúng thành những không gian sáng tạo cộng đồng, nơi người thủ thư không chỉ là người quản lý sách mà còn là “người điều phối hoạt động, người kết nối tri thức” năng động.

Cuối cùng, việc tạo ra những không gian công cộng dành cho trẻ em không chỉ đòi hỏi sự đầu tư và hỗ trợ từ phía chính quyền mà còn cần sự tham gia tích cực của cộng đồng. Sự tham gia của các tình nguyện viên, các nhóm sinh viên và người cao tuổi có thể giúp tạo ra những hoạt động đa dạng và phong phú cho trẻ em. Điều này không chỉ giúp trẻ em có được những trải nghiệm vui chơi an toàn và bổ ích mà còn là sự trao truyền văn hóa và nuôi dưỡng lòng thấu cảm giữa các thế hệ.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang phát triển mạnh mẽ, các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ (DNNVSN) tại Việt Nam đang đóng một vai trò quan trọng trong việc kiến tạo một hệ sinh thái thời trang bền vững. Dựa trên di sản văn hóa và tinh thần sáng tạo của cộng đồng, họ đang góp phần tạo nên một bức tranh sáng tạo mới, phản ánh sự đa dạng và phong phú của nền văn hóa Việt Nam.

Tại Việt Nam, nền kinh tế sáng tạo đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ. Với chỉ thị số 30/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, ban hành tháng 8/2024, ưu tiên đầu tư vào nguồn nhân lực và công nghệ cho các ngành công nghiệp văn hóa, như thời trang, thủ công mỹ nghệ và thiết kế. Chính phủ đang nỗ lực tạo ra một môi trường thuận lợi để các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ có thể phát triển và đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế.

Các DNNVSN thường được xếp trong nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ, nhưng họ chiếm khoảng 80% tổng số doanh nghiệp ngành dệt may tại Việt Nam và tạo công ăn việc làm cho hơn ba triệu lao động. Họ hoạt động theo mô hình gia đình hoặc nhóm nhỏ, không sở hữu nhà xưởng quy mô lớn hay ngân sách tiếp thị đáng kể. Tuy nhiên, họ vẫn có thể tạo ra những sản phẩm thời trang chất lượng cao và mang đậm bản sắc văn hóa.

Một nghiên cứu gần đây của PGS Donna Cleveland và Nghiên cứu sinh Lâm Hồng Lan thuộc Khoa Truyền thông và Thiết kế, RMIT Việt Nam, đã chỉ ra rằng các DNNVSN đang âm thầm kiến tạo điều mà nhóm nghiên cứu gọi là “vòng tròn thịnh vượng”. Trong đó, bốn trụ cột: kinh tế, văn hóa, môi trường và xã hội không chỉ phát triển song hành mà còn đan xen, kết nối sâu sắc. Các doanh nghiệp như Linht Handicraft, Kilomet109, Môi Điên, KHAAR và Dòng Dòng đã thể hiện cách mà DNNVSN có thể duy trì được quy mô sản xuất nhỏ, gắn liền với cộng đồng, trong khi vẫn thúc đẩy đổi mới sáng tạo mang tính bền vững và đậm đà bản sắc văn hóa.

Tuy nhiên, nghiên cứu cũng nêu bật những rào cản mang tính hệ thống mà các DNNVSN trong lĩnh vực thời trang tại Việt Nam đang phải đối mặt. Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc mở rộng quy mô do hạn chế về vốn và cơ sở hạ tầng. Điều này đòi hỏi sự hỗ trợ từ chính phủ và các tổ chức liên quan để giúp họ vượt qua những thách thức này.

Để xây dựng một nền kinh tế sáng tạo thịnh vượng, nhóm nghiên cứu đã đề xuất ba định hướng chính sách nhằm hỗ trợ DNNVSN một cách hiệu quả và bền vững. Đó là tăng cường giáo dục thời trang, đầu tư vào không gian công cộng và cải cách hành chính và tài chính. Nếu được tạo điều kiện và chính sách hỗ trợ phù hợp, DNNVSN hoàn toàn có thể đóng vai trò nòng cốt trong việc hình thành một nền kinh tế sáng tạo đậm đà bản sắc văn hóa tại Việt Nam.

Họ phản ánh một xu thế toàn cầu hướng tới sự bền vững và cho thấy tiềm năng của các xưởng may nhỏ, cộng đồng dân tộc thiểu số và những nhà thiết kế trẻ đầy tâm huyết đang cùng nhau xây dựng một hệ sinh thái thời trang mới. Với sự hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi, DNNVSN có thể tiếp tục phát triển và đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam.