Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đang tiến hành rà soát và điều chỉnh sách giáo khoa (SGK) và tài liệu giáo dục địa phương sau khi một số tỉnh, thành được sáp nhập theo chủ trương của Trung ương. Mục tiêu là đảm bảo việc dạy học không bị gián đoạn và phù hợp với thực tế mới.

Vụ trưởng Vụ Giáo dục phổ thông, Bộ GD&ĐT, ông Thái Văn Tài, đã chia sẻ về lộ trình, cách làm và định hướng triển khai. Ông cho biết, Bộ đã ban hành kế hoạch về nghiên cứu phát triển Chương trình giáo dục phổ thông, trong đó có nội dung chỉnh sửa chương trình một số môn học chịu ảnh hưởng của thay đổi địa giới hành chính và thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.

Đối với các môn học có chỉnh sửa chương trình, Bộ sẽ chỉ đạo các nhà xuất bản xem xét việc thay đổi nội dung SGK cho phù hợp. Trong năm học 2025-2026, vẫn sử dụng nguyên SGK đã được Bộ phê duyệt và các cơ sở giáo dục phổ thông đã lựa chọn. Đồng thời, sẽ chỉnh sửa những SGK phải chỉnh sửa để kịp thời thực hiện trong năm học 2026-2027.

Về tài liệu giáo dục địa phương, ông Tài cho biết, theo quy định của Luật Giáo dục 2019, tài liệu giáo dục địa phương do Ủy ban nhân dân tỉnh tổ chức biên soạn, thẩm định và Bộ trưởng Bộ GD&ĐT phê duyệt ban hành. Vì vậy, việc điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với sự thay đổi địa giới hành chính và chính quyền địa phương 2 cấp đều do Ủy ban nhân dân tỉnh tổ chức thực hiện.

Bộ GD&ĐT đã ban hành Công văn số 4060/BGDĐT-GDPT ngày 17/7/2025 về tăng cường công tác chỉ đạo thực hiện chương trình, SGK giáo dục phổ thông năm học 2025-2026. Trong đó, hướng dẫn các địa phương tổ chức lựa chọn các nội dung/chủ đề trong tài liệu giáo dục địa phương của các tỉnh/thành phố sắp xếp đơn vị hành chính để tổ chức dạy học trong năm học 2025-2026.

Ông Tài cũng cho biết, việc phát triển Chương trình giáo dục phổ thông là một nhiệm vụ quan trọng để chương trình cập nhật với sự thay đổi, phù hợp với thực tế. Tuy nhiên, khi cập nhật chương trình có thể sẽ dẫn đến việc phải thay đổi SGK. Do đó, Bộ GD&ĐT sẽ cân nhắc rất kĩ vấn đề này để cân đối giữa việc cập nhật và việc giữ ổn định SGK.

Bộ GD&ĐT sẽ chỉ đạo các địa phương tổ chức xây dựng khung nội dung giáo dục địa phương các cấp học, lớp học của đơn vị hành chính mới, chỉnh lí tài liệu giáo dục địa phương để phù hợp với khung nội dung đã xây dựng và sử dụng dạy học trong các năm học tiếp theo.

Ngày 1/7 vừa qua, mô hình chính quyền địa phương hai cấp đã chính thức đi vào vận hành, đánh dấu một giai đoạn phát triển mới trong quá trình hoàn thiện bộ máy hành chính nhà nước. Đây không chỉ là việc sắp xếp lại không gian phát triển bền vững cho đất nước mà còn nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, quản trị nhà nước, với mục tiêu lớn nhất là phục vụ nhân dân tốt hơn thông qua việc phân cấp, phân quyền mạnh mẽ.

Tuy nhiên, trong bối cảnh này, một số đối tượng xấu đã lợi dụng sự thay đổi để đưa ra các luận điệu sai trái, xuyên tạc, nhằm gây hoang mang dư luận và làm suy giảm niềm tin vào chủ trương đúng đắn của Đảng. Các tổ chức phản động, lưu vong Việt Tân đã tận dụng mạng xã hội để phổ biến những thông tin sai lệch, cho rằng việc sáp nhập sẽ xóa sổ làng xã, xóa bỏ truyền thống tổ tiên và khiến người dân gặp khó khăn trong việc thực hiện thủ tục hành chính. Họ cũng đưa ra cáo buộc rằng lãnh đạo địa phương đang thâu tóm quyền lực và lợi ích nhóm.

Những thông tin này không chỉ sai lệch mà còn có mục đích chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân. Thông qua lăng kính thù địch, các thế lực phản động và phần tử cơ hội chính trị đã tung ra những thông tin sai sự thật, cố tình bóp méo việc sắp xếp đơn vị hành chính, cho rằng đây chỉ là “bình cũ rượu mới”, làm tăng thủ tục, lãng phí ngân sách và gây thiệt hại cơ sở vật chất. Họ thậm chí còn bôi nhọ hình ảnh của lãnh đạo Đảng, Nhà nước trong việc sắp xếp tổ chức bộ máy.

Trên thực tế, người dân đã thể hiện sự đồng thuận cao với chủ trương lớn này. Cán bộ, đảng viên và nhân dân luôn tin tưởng tuyệt đối vào vai trò lãnh đạo của Đảng và sự quản lý, điều hành của nhà nước, đặc biệt là quyết sách mang tính lịch sử về cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy để tạo bước ngoặt đột phá và chuyển mình mạnh mẽ trong tương lai.

Việc “sắp xếp lại giang sơn” có ý nghĩa chiến lược, đánh dấu một giai đoạn phát triển mới của sự nghiệp hoàn thiện bộ máy hành chính nhà nước, hướng đến một nền hành chính quản trị hiện đại, gần dân, sát dân, vì nhân dân phục vụ. Tinh gọn bộ máy không phải là suy yếu mà là để củng cố và phát triển. Do đó, cần phải loại bỏ những thông tin xấu độc, tư duy lệch lạc và nhận diện, phản bác những quan điểm sai trái, xuyên tạc.

Mỗi công dân cần có trách nhiệm trong việc nhận diện và phản bác các thông tin sai trái này. Việc tổ chức lại địa giới hành chính và vận hành mô hình chính quyền địa phương mới là yêu cầu khách quan và tất yếu. Khi bộ máy được tinh gọn và hoạt động hiệu quả, sẽ phục vụ nhân dân tốt hơn và là nền tảng để thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội bền vững.

Bộ Tài chính vừa ban hành văn bản hướng dẫn các địa phương về việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, đồng thời giải đáp một số vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện. Văn bản này nhằm mục đích cung cấp thông tin chính xác và hướng dẫn cụ thể cho các địa phương trong việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Theo văn bản hướng dẫn của Bộ Tài chính, cơ quan đăng ký kinh doanh không yêu cầu doanh nghiệp, hộ kinh doanh, tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã đăng ký thay đổi thông tin về địa chỉ do thay đổi địa giới hành chính. Điều này có nghĩa là các doanh nghiệp và tổ chức vẫn có thể tiếp tục sử dụng giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hiện tại mà không cần thực hiện thủ tục thay đổi địa chỉ.

Bộ Tài chính cũng nhấn mạnh rằng việc thay đổi địa chỉ chỉ cần thực hiện nếu doanh nghiệp có nhu cầu hoặc thực hiện kèm với thủ tục thay đổi nội dung đăng ký khác. Đồng thời, cơ quan chức năng khuyến cáo các địa phương tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền đến người dân và cộng đồng doanh nghiệp để tránh hiểu sai và gây tâm lý lo ngại không cần thiết.

Về việc hỗ trợ chuyển đổi dữ liệu hộ kinh doanh, Bộ Tài chính đã có công văn hướng dẫn các địa phương triển khai công tác này vào ngày 27/3/2025. Hiện nay, hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh đã được trang bị các công cụ hỗ trợ cơ quan đăng ký kinh doanh chuyển đổi dữ liệu một cách thuận tiện và nhanh chóng.

Liên quan đến chính sách miễn, giảm phí, lệ phí khi chuyển đổi giấy tờ, Bộ Tài chính cho biết Luật Phí và Lệ phí năm 2015 và Nghị quyết số 198/2025/QH15 đã có quy định rõ về nội dung này, trong đó quy định việc miễn phí, lệ phí khi thực hiện chuyển đổi các loại giấy tờ có liên quan đến tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp.

Gần đây, một số đối tượng đã mạo danh cơ quan thuế yêu cầu tổ chức, doanh nghiệp, hộ kinh doanh nộp căn cước công dân, giấy phép đăng ký kinh doanh, giấy chứng nhận đăng ký thuế để ‘cập nhật thông tin’ theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Tuy nhiên, cơ quan thuế khẳng định không có yêu cầu này và sẽ gửi thông báo đến tổ chức, doanh nghiệp, hộ kinh doanh về địa chỉ cập nhật của người nộp thuế theo địa bàn hành chính mới.

Bộ Tài chính khuyến cáo người dân và cộng đồng doanh nghiệp cần cảnh giác và không cung cấp thông tin cũng như không thực hiện yêu cầu của các đối tượng mạo danh cơ quan thuế. Nếu có vướng mắc, người dân và doanh nghiệp có thể liên hệ trực tiếp với cơ quan thuế hoặc cơ quan chức năng có liên quan để được hỗ trợ và hướng dẫn.

Việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp nhằm mục đích tinh giản bộ máy, tăng cường hiệu quả quản lý và cung cấp dịch vụ công cho người dân và doanh nghiệp. Bộ Tài chính sẽ tiếp tục theo dõi và đánh giá tình hình triển khai để có hướng dẫn và điều chỉnh phù hợp.