Hà Tĩnh đang lên kế hoạch thành lập Khu thương mại tự do Vũng Áng với mục tiêu thu hút đầu tư quốc tế thông qua các cơ chế vượt trội. Ủy ban Nhân dân tỉnh Hà Tĩnh đã giao Sở Tài chính chủ trì xây dựng đề án thành lập Khu thương mại tự do (Free Trade Zone – FTZ) tại Vũng Áng. Dự án này đang được hoàn thiện với sự phối hợp của Ban Quản lý Khu kinh tế và các đơn vị tư vấn chiến lược, dự kiến trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy trước ngày 10/8/2025.

FTZ Vũng Áng được thiết kế như một “không gian thể chế đặc biệt”, áp dụng hàng loạt cơ chế ưu đãi vượt trội về thuế quan, hải quan, đầu tư, tài chính, lao động và đất đai. Đây là mô hình thử nghiệm phương thức “chính quyền phục vụ – doanh nghiệp dẫn dắt”, nhằm tạo ra môi trường đầu tư minh bạch, hiệu quả, linh hoạt và tích hợp quốc tế. Khu thương mại tự do Vũng Áng sẽ tập trung thu hút các doanh nghiệp sản xuất định hướng xuất khẩu, doanh nghiệp logistics xuyên biên giới, tập đoàn thương mại điện tử quốc tế, trung tâm kho ngoại quan, công nghiệp hỗ trợ và doanh nghiệp công nghệ cao.

Để đạt mục tiêu này, Hà Tĩnh xem xét áp dụng một số cơ chế mới trong FTZ, bao gồm miễn thuế nhập khẩu và xuất khẩu đối với hàng hóa lưu thông trong khu vực; tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc tuyển dụng và sử dụng lao động nước ngoài; cho phép nhà đầu tư nước ngoài sở hữu 100% vốn; triển khai thủ tục đầu tư, xây dựng, hải quan qua hệ thống điện tử tích hợp “một cửa số hóa”. Tỉnh Hà Tĩnh cũng đang đánh giá lại toàn bộ hệ thống chính sách ưu đãi đầu tư hiện hành, với mục tiêu chuyển từ phương thức thu hút đầu tư bằng miễn – giảm thuế sang cách tiếp cận mới: cạnh tranh bằng chất lượng thể chế và hiệu quả quản trị nhà nước.

Về vị trí địa lý, Vũng Áng giữ vai trò chiến lược trong hành lang kinh tế Đông – Tây, là điểm tiếp nhận và trung chuyển hàng hóa quan trọng cho miền Trung Việt Nam, Lào và Đông Bắc Thái Lan. Hệ thống cảng nước sâu Sơn Dương – Vũng Áng có khả năng tiếp nhận tàu trên 50.000 DWT và đang được quy hoạch phát triển thành trung tâm trung chuyển quốc tế. Khu kinh tế Vũng Áng có không gian quy hoạch rộng hơn 22.000 ha với đầy đủ hệ thống hạ tầng điện, nước, đường bộ, đường sắt và logistics.

Các chuyên gia nhận định rằng nếu được trao quyền về thể chế, FTZ Vũng Áng có tiềm năng phát triển thành trung tâm logistics quốc tế phục vụ cho toàn khu vực Đông Dương. Để hiện thực hóa mục tiêu này, yếu tố quyết định là thể chế điều kiện cần và tinh thần dám làm điều kiện đủ.

Nghị định 205/2025/NĐ-CP: Cú hích chiến lược cho ngành công nghiệp hỗ trợ Việt Nam

Từ ngày 1/9/2025, Nghị định 205/2025/NĐ-CP của Chính phủ chính thức có hiệu lực, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chính sách phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ (CNHT) tại Việt Nam. Nghị định này được kỳ vọng sẽ trở thành cú hích chiến lược, giúp ngành CNHT Việt Nam bứt phá và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Chính sách mới mở đường cho doanh nghiệp bứt phá

Nghị định 205/2025/NĐ-CP là văn bản sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 111/2015/NĐ-CP, với hướng mở rộng đối tượng, tăng cường mức ưu đãi và đơn giản hóa thủ tục cho doanh nghiệp CNHT. Theo đó, doanh nghiệp thuộc danh mục ưu tiên sẽ được hỗ trợ tới 70% chi phí nghiên cứu phát triển, đầu tư máy móc thiết bị, thuê chuyên gia tư vấn chuyển giao công nghệ và đào tạo nhân lực. Đồng thời, doanh nghiệp cũng sẽ được hỗ trợ chi phí kiểm định, đăng ký sở hữu trí tuệ, mã số mã vạch, xúc tiến thương mại và tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ông Trần Quốc Toản, Phó Vụ trưởng Vụ Công nghiệp (Bộ Công Thương) chia sẻ, Nghị định 205/2025/NĐ-CP không chỉ là sự tiếp nối mà là bước ngoặt trong chính sách phát triển CNHT. Lần đầu tiên, mức hỗ trợ tài chính được mở rộng và tập trung vào các nhu cầu thiết yếu của doanh nghiệp, từ đầu tư công nghệ đến phát triển thị trường.

Tuy nhiên, để tận dụng tối đa cơ hội, các chuyên gia cho rằng nỗ lực bứt phá không thể chỉ trông chờ vào chính sách mà còn cần sự chủ động và quyết liệt từ chính các doanh nghiệp trong ngành. Giới chuyên gia đều chung quan điểm rằng chính sách dù tốt đến đâu cũng chỉ là điều kiện cần, điều kiện đủ rất cần sự chủ động và quyết liệt từ phía doanh nghiệp.

Giải pháp cụ thể để tạo sức bật cho doanh nghiệp

Để ngành CNHT phát triển đúng hướng, các chuyên gia đề xuất 5 nhóm giải pháp trọng tâm mà doanh nghiệp cần tập trung. Thứ nhất, doanh nghiệp cần mạnh dạn thay thế dây chuyền lạc hậu, tận dụng các chương trình hỗ trợ tài chính từ Nghị định 205/2025/NĐ-CP và từ địa phương để đầu tư máy móc, công nghệ cao. Thứ hai, việc áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 9001, ISO 14001, IATF 16949 là yêu cầu tất yếu nếu muốn trở thành nhà cung ứng chính thức cho các tập đoàn FDI.

Thứ ba, doanh nghiệp cần chủ động tham gia hội chợ công nghiệp, liên kết với các hiệp hội ngành hàng và chủ động tiếp cận các tập đoàn lớn đang đầu tư tại Việt Nam. Thứ tư, doanh nghiệp cần hợp tác với các trường nghề, đại học kỹ thuật và tận dụng chính sách hỗ trợ đào tạo để xây dựng đội ngũ vận hành công nghệ mới. Cuối cùng, việc đáp ứng tiêu chuẩn ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) đang dần trở thành điều kiện bắt buộc khi tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.

Nếu tận dụng tốt chính sách và chủ động cải tiến, ngành CNHT Việt Nam hoàn toàn có thể bước lên nấc thang cao hơn trong chuỗi giá trị khu vực. Với sự quyết tâm và nỗ lực của cả doanh nghiệp và Chính phủ, ngành CNHT Việt Nam hứa hẹn sẽ có một tương lai tươi sáng trong thời gian tới.

Trong tuần qua, nhiều chính sách kinh tế đáng chú ý đã được Chính phủ ban hành nhằm thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ, hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số, và cải thiện môi trường kinh doanh. Các hiệp hội ngành nghề và cơ quan chuyên môn cũng đưa ra những đề xuất quan trọng để tháo gỡ khó khăn và hỗ trợ doanh nghiệp.

Chính phủ đã ban hành Nghị định số 205/2025/NĐ-CP, sửa đổi và bổ sung một số nội dung trong Nghị định 111/2015/NĐ-CP về phát triển công nghiệp hỗ trợ. Nghị định này đưa ra nhiều chính sách ưu đãi mới nhằm thúc đẩy sản xuất các sản phẩm công nghiệp hỗ trợ thuộc Danh mục ưu tiên phát triển. Tổ chức và cá nhân thực hiện nghiên cứu, chuyển giao, đổi mới công nghệ sẽ được hưởng ưu đãi từ các quỹ quốc gia và chương trình phát triển công nghệ.

Bộ Công Thương cũng đã ban hành Quyết định số 1970/QĐ-BCT, triển khai Kế hoạch hành động thực hiện Chỉ thị 18/CT-TTg của Thủ tướng về xúc tiến thương mại năm 2025. Trọng tâm là thúc đẩy chuyển đổi số, hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng tiêu thụ hàng hóa qua môi trường trực tuyến.

Ngoài ra, Luật Cán bộ, công chức sửa đổi, có hiệu lực từ tháng 7/2025, quy định rõ rằng nếu vì yêu cầu nhiệm vụ mà cán bộ, công chức không nghỉ hoặc nghỉ không hết số ngày phép hằng năm, sẽ được thanh toán thêm khoản tiền tương ứng với số ngày chưa nghỉ, ngoài tiền lương đang hưởng.

Dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 88/2019/NĐ-CP cũng bổ sung nhiều chế tài xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng. Đáng chú ý, các tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài sẽ bị phạt từ 400 – 500 triệu đồng nếu ép buộc khách hàng mua bảo hiểm không bắt buộc trong quá trình cung ứng dịch vụ.

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cũng đề xuất bãi bỏ quy định cấp giấy phép kinh doanh đối với hoạt động phân phối, bán buôn và bán lẻ rượu. Theo VCCI, quy định hiện hành yêu cầu doanh nghiệp phải có hệ thống phân phối tại nhiều tỉnh, hợp đồng với nhà sản xuất hoặc nhà cung cấp nước ngoài và văn bản giới thiệu… Tuy nhiên, những điều kiện này mang tính hình thức, không phản ánh đúng tính linh hoạt của thị trường và gây phát sinh chi phí thủ tục không cần thiết.

Những chính sách và đề xuất này nhằm mục đích hỗ trợ doanh nghiệp, cải thiện môi trường kinh doanh, và tăng cường minh bạch trong các hoạt động kinh tế.