Vụ diễn viên Yang Sora tự tử sau khi bị cưỡng hiếp trên phim trường đã gây chấn động dư luận Hàn Quốc. Mới đây, chương trình điều tra “Smoking Gun” của KBS2 đã tiết lộ thông tin về vụ việc này.

Vào năm 2004, diễn viên Yang So Jung chạy vào đồn cảnh sát, trình báo rằng cô và mẹ bị hành hung bởi chị gái ruột Yang Sora. Tuy nhiên, người mẹ cho biết, con gái lớn của bà dường như đã hóa điên sau khi bị cưỡng hiếp hàng chục lần trên phim trường. Theo lời kể của người mẹ, Yang Sora từng là cô gái hiền lành, chăm học và tốt bụng. Tuy nhiên, vào thời điểm xảy ra vụ tấn công, Sora đang học cao học và tính cách của cô đã thay đổi hoàn toàn.

Yang Sora tiết lộ bị quấy rối tình dục trên phim trường bởi trợ lý đạo diễn. Kẻ này đã ép rượu và cưỡng hiếp Sora tổng cộng 6 lần trong 2 tháng. Không chỉ vậy, Sora còn bị ba trợ lý đạo diễn khác nhau lần lượt quấy rối hoặc tấn công tình dục. Sau khi biết chuyện, người mẹ thuyết phục con gái nộp đơn tố cáo. Yang Sora đã đệ đơn kiện tổng cộng 12 người. Tuy nhiên, sau hai năm, Sora rút lại toàn bộ đơn tố cáo vì không thể chịu đựng được quá trình thẩm vấn.

Ba năm sau, Yang Sora tự tử bằng cách nhảy từ tầng 18 xuống. Sáu ngày sau cái chết của Sora, em gái So Jung cũng qua đời. Người mẹ cho biết, gia đình đang cố gắng làm rõ sự thật cho các con. Người mẹ không chỉ căm thù những kẻ trực tiếp xâm hại con gái mà còn đinh ninh chính cảnh sát đã giết chết con mình. Bà cho biết, sự tắc trách và thờ ơ của cảnh sát khiến tình hình trầm trọng đến mức không thể cứu vãn.

Tập mới nhất của “Smoking Gun” đã khiến dư luận Hàn Quốc sục sôi. Họ bất bình và xót xa cho Sora cũng như người thân cô, đồng thời yêu cầu cơ quan có thẩm quyền vào cuộc điều tra rõ ràng, trả lại công lý cho người đã khuất. Nhiều khán giả đã bày tỏ sự tức giận và thất vọng với hệ thống tư pháp và cơ quan chức năng đã không thực hiện đầy đủ trách nhiệm của mình trong vụ việc này.

Trường hợp của Yang Sora đã đặt ra nhiều câu hỏi về việc bảo vệ quyền lợi và đảm bảo an toàn cho người phụ nữ trong ngành giải trí Hàn Quốc. Sự việc này cũng làm dấy lên cuộc tranh luận về văn hóa “im lặng” và “tolerate” trong xã hội Hàn Quốc, và cách mà nạn nhân của quấy rối và bạo lực tình dục thường bị đối xử.

Dư luận hy vọng rằng vụ việc này sẽ được điều tra kỹ lưỡng và những kẻ có lỗi sẽ phải chịu trách nhiệm về hành động của mình. Cũng như hy vọng rằng sẽ có những biện pháp cụ thể hơn để ngăn chặn những vụ việc tương tự xảy ra trong tương lai.

Như vậy, trường hợp của Yang Sora và gia đình cô đã và đang gây nên một làn sóng phẫn nộ lớn trong dư luận Hàn Quốc. Đồng thời cũng làm lên một vấn đề nhức nhối cần phải được các cấp có thẩm quyền của Hàn Quốc giải quyết.

Hình thức ‘phạt tiền thay cho phạt tù’ trong một số tội danh kinh tế đang là một chủ đề nóng tại Việt Nam, với nhiều ý kiến trái chiều về vấn đề này. Xu hướng này không chỉ thể hiện sự linh hoạt trong chính sách mà còn phản ánh xu thế tư pháp hiện đại trên thế giới.

Theo các chuyên gia, hình thức này giúp tăng tính phục hồi, giảm tải cho hệ thống nhà tù và tòa án; đồng thời khuyến khích người phạm tội khắc phục hậu quả và hợp tác với pháp luật. Tuy nhiên, việc giảm án dựa trên khắc phục hậu quả đang đặt ra nhiều câu hỏi về công lý, răn đe và niềm tin vào hệ thống pháp luật.

Trong bối cảnh cải cách thể chế và tư pháp, Nghị quyết 68-NQ/TW đã đặt nền móng cho xu hướng ‘phi hình sự hóa’ các vi phạm kinh tế. Để làm rõ hơn vấn đề này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với TS Nguyễn Hoàng Hiệp – Chủ tịch Hội đồng Khoa học Viện Nghiên cứu Tin học & Kinh tế Ứng dụng, chuyên gia pháp lý về luật kinh tế.

TS Nguyễn Hoàng Hiệp cho rằng, việc giảm án tù đáng kể cho các bị cáo đã nộp lại toàn bộ tài sản chiếm đoạt đang gây ra nhiều lo ngại trong xã hội. Nhiều ý kiến cho rằng, điều này có thể tạo ra tâm lý ‘cứ phạm tội rồi khắc phục bằng tiền để thoát tội’. Ông nghĩ rằng, nhà nước cần ban hành các quy định hướng dẫn cụ thể về mức độ giảm án tương ứng với tỷ lệ khắc phục hậu quả, mức độ tự nguyện, và thời điểm nộp lại tài sản.

Ông Hiệp cũng nhấn mạnh rằng, việc khắc phục hậu quả không thể và không nên được coi là ‘tấm vé’ miễn tội, vì điều này dễ làm xói mòn niềm tin vào công lý và gây mất công bằng trong xã hội. Khi đã gây ra sai phạm, những người vi phạm phải nhận thức rõ rằng hành động của họ đã vi phạm pháp luật.

Về yêu cầu ‘không hình sự hóa các quan hệ dân sự, kinh tế’, ông Hiệp cho rằng đây là một yêu cầu rất đúng đắn, cấp thiết và thể hiện tư duy cải cách mạnh mẽ trong điều hành thể chế kinh tế – pháp lý của Đảng và Nhà nước ta. Muốn vậy, pháp luật cần phân biệt rõ giữa rủi ro kinh doanh, vốn là điều không thể tránh khỏi trong cơ chế thị trường, với hành vi vi phạm pháp luật hình sự, để tránh việc hình sự hóa không cần thiết các quan hệ dân sự, kinh tế.

Ông Hiệp cũng đề xuất rằng, cần hoàn thiện pháp luật dân sự, thương mại và hình sự theo hướng minh bạch, phân định rõ các tiêu chí nhận diện tội phạm kinh tế; ban hành hướng dẫn liên ngành về phân biệt tranh chấp dân sự và hành vi hình sự; nâng cao năng lực chuyên môn của cơ quan tiến hành tố tụng, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế, tài chính, đầu tư; bảo vệ quyền kinh doanh chính đáng, đồng thời không để những kẽ hở pháp lý bị lợi dụng để né tránh trách nhiệm hình sự thật sự khi có dấu hiệu lừa đảo, chiếm đoạt.

Cuối cùng, ông Hiệp cho rằng, hình thức ‘phạt tiền thay cho phạt tù’ trong một số tội danh kinh tế không chỉ là một lựa chọn chính sách linh hoạt, mà còn là một xu thế tư pháp hiện đại trên thế giới nhằm tăng tính phục hồi và hiệu quả kinh tế trong công tác thi hành án, giảm tải cho hệ thống nhà tù và tòa án, đồng thời khuyến khích người phạm tội khắc phục hậu quả, nộp lại tài sản, hợp tác với cơ quan pháp luật để giải quyết các vụ án được nhanh chóng và đạt hiệu quả cao.