Ông Đinh Minh Đức, sinh năm 1952, tại thôn Yên Thắng, xã Minh Hóa, đã có một thời gian chiến đấu ác liệt tại chiến trường Quảng Trị và bảo vệ biên giới phía Tây Nam của Tổ quốc. Với những vết thương trên người, ông đã trở về quê hương và không chịu khuất phục trước bệnh tật, đói nghèo. Thay vào đó, ông đã vươn lên làm giàu cho bản thân và quê hương.

Thanh xuân ở chiến trường

Năm 1970, khi vừa tròn 18 tuổi, Đinh Minh Đức đã tạm gác bút nghiên tình nguyện lên đường nhập ngũ, tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Sau 8 tháng huấn luyện, đơn vị của ông dự kiến tăng cường vào chiến trường miền Nam. Tuy nhiên, khi hành quân đến Quảng Trị, đơn vị lại được lệnh tham gia chiến dịch Đường 9 – Nam Lào.

Ông Đức kể lại những ngày tháng chiến đấu: “Ngày đó, đơn vị của chúng tôi chủ yếu chiến đấu trong rừng nên nhiều người bị sốt rét. Trong khó khăn, chúng tôi vẫn kiên cường bám rừng, bám trận địa đánh trả những cuộc phản kích bằng không quân của giặc Mỹ”. Cuối năm 1971, ông và nhiều đồng đội bị sốt rét nên phải chuyển ra Bắc điều trị, củng cố lực lượng cho một đơn vị khác.

Năm 1972, người lính trẻ Đinh Minh Đức tiếp tục quay lại chiến trường Quảng Trị, được biên chế vào Cục Hậu cần, Mặt trận B5. Nhiệm vụ của ông là đưa đón lực lượng dân công hỏa tuyến, bộ đội qua lại địa bàn, làm công tác giao liên. Đây là nhiệm vụ hết sức quan trọng, góp phần đưa người, phương tiện, thông tin ra vào chiến trường an toàn.

Ông Đức nhớ lại: “Có lần, tôi nhận được thông tin địch sẽ ném bom vào một đơn vị vận tải vừa vận chuyển quân nhu, đạn dược đang tập kết trên địa bàn nên tức tốc lên đường báo tin. Đêm đó, một mình tôi đi trong rừng, vượt qua nhiều con suối. Có những lúc địch ném bom dọc đường nên phải tắt đèn, nhìn lên trời cắt hướng mà đi”.

Sau nhiều năm gắn bó tuổi thanh xuân nơi chiến trường, năm 1988, ông Đức quyết định phục viên.

Khởi nghiệp trên quê hương

Trở về quê hương, cuộc sống gia đình ông Đức gặp muôn vàn khó khăn nhưng người lính năm xưa vẫn không chùn bước. Ông làm thuê nhiều nghề khác nhau để lo cho gia đình. Ông Đức kể: “Tôi về làng chỉ với bộ quần áo lính, trong tay không có đồng vốn nào. Con còn nhỏ, cha mẹ già yếu nên cuộc sống vô cùng cơ cực”.

Thấy địa phương có trữ lượng đá xây dựng lớn trong khi người dân phải đi mua đá ở nơi khác nên ông đã mạnh dạn vay vốn ngân hàng và người thân để thành lập công ty khai thác đá.

Năm 2008, Công ty TNHH Liễu Lựu, chuyên khai thác và chế biến đá xây dựng do ông Đức làm giám đốc được thành lập. Ban đầu, vốn ít, máy móc lạc hậu, thị trường tiêu thụ bấp bêng nên công ty gặp rất nhiều khó khăn.

Tuy nhiên, ông Đức đã kiên trì tìm khách hàng, giữ chữ tín trong kinh doanh, dần dần công ty có chỗ đứng trên thị trường. Đến nay, công ty của ông đã được cấp phép khai thác, chế biến đá trên diện tích gần 4ha. Hệ thống máy móc được đầu tư hiện đại, gồm: Một máy chế biến đá có công suất 75 tấn/giờ, 4 máy xúc đào, 1 máy xúc lật, 2 ô tô tải và một giàn khoan đá… với mức đầu tư trên 4 tỉ đồng.

Hiện, công ty của ông đáp ứng khoảng 40% đá xây dựng trên địa bàn huyện Minh Hóa, doanh thu đạt khoảng 3 tỉ đồng, mang lại lợi nhuận cho gia đình ông khoảng 600 triệu đồng/năm. Không chỉ mang lại thu nhập ổn định cho gia đình, công ty của ông Đức còn tạo việc làm thường xuyên cho 15 lao động địa phương với mức lương bình quân 10 triệu đồng/người/tháng.

Ông Đức đã nhận được nhiều giấy khen, bằng khen của các cấp, ngành về thành tích xuất sắc trong sản xuất, kinh doanh giỏi, thực hiện tốt nghĩa vụ thuế, đóng góp tích cực cho phong trào xây dựng nông thôn mới ở địa phương.

Trong những ngày tháng 7, các cán bộ, đoàn viên thanh niên (ĐVTN) xã Sơn Đông đã tổ chức hoạt động thăm và trò chuyện với những người mẹ, người cha, và thân nhân của các gia đình liệt sĩ trên địa bàn xã. Đây là một hoạt động thiết thực nhằm tri ân và tôn vinh những người đã hy sinh vì Tổ quốc.

Tại căn nhà nhỏ ở thôn Hương Ngãi, cụ bà Triệu Thị Trinh không giấu được niềm xúc động khi ngắm nhìn bức ảnh rõ nét của người con trai, liệt sĩ Triệu Quốc Bình. Bức ảnh này đã được phục chế và hiện lên với độ phân giải cao, giúp cụ bà có thể nhìn rõ hơn gương mặt của con trai mình.

Không chỉ tại xã Sơn Đông, nhiều địa phương trên cả nước cũng có tình cảnh tương tự. Sinh năm 1946, hy sinh tại mặt trận phía nam năm 1967, bức hình duy nhất của liệt sĩ Nguyễn Văn Chước, xã Hải Lựu đã được gia đình phục chế một lần. Tuy nhiên, do thời gian và công nghệ thời điểm phục chế thấp, nên chất lượng ảnh theo thời gian cũng không còn rõ nét.

Trước khi triển khai chương trình phục hồi ảnh liệt sĩ, Tỉnh Đoàn đã chỉ đạo các cơ sở đoàn khảo sát thực tế tại địa phương. Qua đó, các đoàn viên đã nắm được tình hình có những liệt sĩ ra đi và để lại tấm hình cho gia đình, nhưng có người chỉ là tấm ảnh vẽ chì chân dung từ người thân miêu tả lại. Thời gian trôi qua, những tấm hình kỷ niệm, những di ảnh thờ cũng đã phai mờ và hư hỏng theo năm tháng không còn nhìn rõ.

Với lòng tri ân các liệt sĩ của thế hệ trẻ, mong muốn được phục hồi tấm ảnh mà các anh hùng liệt sĩ để lại, Đoàn thanh niên các xã, phường đã phối hợp cùng cấp ủy chi bộ, chi đoàn các khu dân cư và xin phép các gia đình thực hiện chương trình. Chương trình được thực hiện chủ yếu từ nguồn xã hội và đã được nhiều đơn vị, tổ chức đồng hành.

Các bức ảnh được phục dựng bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), với sự hỗ trợ kỹ thuật, dựa trên những bức ảnh cũ và thông tin từ gia đình cung cấp. Qua công nghệ hiện đại, hình ảnh các liệt sĩ được tái hiện một cách sống động và chân thực, giúp người thân có cơ hội nhìn lại gương mặt thân yêu sau nhiều năm tháng chỉ còn trong ký ức.

Thông qua hoạt động này, thế hệ trẻ thể hiện lòng biết ơn và tôn vinh những anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì Tổ quốc. Đồng thời, chương trình cũng giúp cho người thân của các liệt sĩ có cơ hội nhìn lại hình ảnh của những người đã khuất, dù chỉ còn trong những bức ảnh cũ.

Các gia đình liệt sĩ và người dân địa phương đã hoan nghênh và cảm ơn hoạt động ý nghĩa này của Đoàn thanh niên. Đây là một việc làm thiết thực và đầy ý nghĩa, thể hiện tinh thần trách nhiệm và lòng yêu nước của thế hệ trẻ.

Ở phường Long Biên, Hà Nội, ông Lưu Văn Ninh, một thương binh hạng 2/4, vẫn tiếp tục cống hiến cho cộng đồng với tinh thần trách nhiệm và lòng nhiệt huyết không giới hạn. Sinh năm 1951, ông đã lên đường chiến đấu khi mới 17 tuổi và trở về với những thương tích không còn lành lặn. Tuy nhiên, thay vì buông xuôi, ông đã chọn cách tiếp tục sống và cống hiến cho xã hội.

Ông Ninh đã kể lại những ký ức không thể nào quên về cuộc chiến tranh khốc liệt khi xưa. Năm 1968, ông quyết định tình nguyện lên đường chiến đấu, dù đang học lớp 10 tại Hà Nội. Cuộc chiến đã lùi xa hơn nửa thế kỷ, nhưng ông vẫn nhớ như in những ngày tháng bom đạn ác liệt đã qua.

Sau chiến tranh, ông bị thương nghiêm trọng và mất một cánh tay. Tuy nhiên, ông không để điều đó ngăn cản mình tiếp tục sống và cống hiến. Ông tham gia xây dựng Xí nghiệp may thương binh Gia Lâm, rồi chuyển ngành về Sở Xây dựng Hà Nội. Ông cũng đảm nhiệm công tác thu mua vật liệu phục vụ hai chủ trương lớn của thành phố.

Năm 1992, ông về nghỉ chế độ tại địa phương, nhưng ông không ngừng nghĩ cách làm sao để xây dựng cộng đồng ngày một tốt đẹp hơn. Ông đứng ra thành lập tổ vay vốn giúp các hộ nghèo có điều kiện làm ăn, phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo. Ông cũng xây dựng đội văn nghệ cựu chiến binh của tổ dân phố, qua đó góp phần giữ gìn và phát huy truyền thống cách mạng.

Ông Ninh luôn cố gắng hoàn thành tốt mọi việc để không phụ lòng bà con. Ông cũng là người tiên phong trong các hoạt động giáo dục truyền thống, kết nối trường học với cựu chiến binh để tổ chức các buổi ngoại khóa, thăm viếng nghĩa trang liệt sĩ, kể chuyện lịch sử cho học sinh. Qua đó, ông giúp thế hệ trẻ hiểu hơn về lịch sử và biết ơn những người đã hy sinh vì Tổ quốc.

Ông nhắn nhủ với thế hệ trẻ rằng: Thời nào cũng cần bản lĩnh. Thời chúng tôi chiến đấu bằng súng đạn, thì các bạn trẻ hôm nay cần chiến đấu bằng tri thức. Phải học tập, rèn luyện và sống có trách nhiệm để đưa đất nước tiến xa hơn, để sánh vai và không thua kém các nước trên thế giới.

Hơn 70 tuổi, ông vẫn cùng vợ đồng hành trong mọi công việc. Bà Thơ, vợ ông, là Chi hội trưởng phụ nữ ở địa phương, góp phần tích cực vào các hoạt động vì phụ nữ và trẻ em. Cuộc sống mà ông đang sống là bản anh hùng ca không lời. Đó là cách ông tri ân quá khứ, là lời cảm ơn dành cho đồng đội đã hy sinh và là ngọn đèn soi đường cho lớp trẻ hôm nay học tập, noi theo.