Cảnh Báo Về Thủ Đoạn Lừa Đảo ‘Bắt Cóc Online’ Nhắm Vào Học Sinh, Sinh Viên

Mới đây, Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP Hồ Chí Minh đã phát đi cảnh báo về một thủ đoạn lừa đảo mới gọi là ‘bắt cóc online’, nhắm vào học sinh, sinh viên và những người có trình độ. Theo đó, các đối tượng lừa đảo thường tiếp cận nạn nhân thông qua tin nhắn, cuộc gọi hoặc video call, giả danh là cán bộ Công an đang xử lý một vụ án liên quan đến nạn nhân.

Quá trình lừa đảo diễn ra tinh vi khi các đối tượng yêu cầu nạn nhân ‘hợp tác điều tra’ bằng cách rời khỏi nơi ở, đến thuê một phòng khách sạn hay nhà nghỉ ở yên một chỗ. Sau đó, chúng chiếm đoạt tài khoản Zalo, Facebook và yêu cầu nạn nhân không nghe điện thoại, không liên lạc với bất kỳ ai, kể cả người thân. Nạn nhân sau khi bị cô lập hoàn toàn sẽ làm theo mọi chỉ dẫn của kẻ lừa đảo. Chúng điều khiển từ xa, yêu cầu nạn nhân thực hiện các hành vi phục vụ cho âm mưu đòi tiền chuộc từ gia đình.

Thượng tá Lê Duy Sâm, Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP Hồ Chí Minh, cho biết: “Cần phải hiểu rõ rằng Công an không làm việc qua mạng xã hội, không yêu cầu công dân chuyển tiền để phục vụ điều tra. Nếu ai đó gọi điện mạo danh cán bộ Công an, Viện Kiểm sát, yêu cầu cài phần mềm, chuyển tiền, thuê khách sạn… thì chắc chắn là lừa đảo.”

Ông cũng khuyến cáo học sinh, sinh viên, người trẻ cần trang bị cho mình kỹ năng nhận diện chiêu trò lừa đảo, cảnh giác cao độ trước mọi yêu cầu bất thường qua mạng. Trong vài tháng gần đây, cơ quan Công an đã phát hiện và giải cứu nhiều vụ lừa đảo ‘bắt cóc online’. Điều đáng nói, nạn nhân phần lớn là sinh viên các trường đại học, cao đẳng, những người có trình độ, sử dụng công nghệ thành thạo, nhưng lại thiếu kỹ năng phản ứng trước các hành vi lừa đảo không phải là mới.

Cụ thể, vào ngày 5/7, một sinh viên L.T.K.Y. (SN 2004) nhận được cuộc gọi điện thoại tự xưng nhân viên giao hàng Shopee yêu cầu kết bạn Zalo. Sau đó, một người mặc sắc phục Công an gọi video vào Zalo nói Y. liên quan đường dây ma túy và rửa tiền. Người này yêu cầu Y. cài phần mềm ‘Zoom Workplace’ và đăng nhập theo mã riêng để ‘làm việc nội bộ’. Quá trình ‘làm việc’, các đối tượng biết Y. muốn đi du học Mỹ nên yêu cầu em chuyển khoản tổng cộng hơn 800 triệu đồng vào tài khoản ngân hàng chúng chỉ định để ‘chứng minh tài chính’.

Trước đó, vào ngày 11/5, Phòng Cảnh sát hình sự đã giải cứu một nam sinh (SN 2007) cũng bị ‘bắt cóc online’ tại một khách sạn, gia đình em đã chuyển khoản 200 triệu đồng cho nhóm lừa đảo để chuộc. Ngày 26/6, Phòng Cảnh sát hình sự cũng giải cứu một nam sinh (SN 2006), em này đã chuyển khoản 51 triệu đồng đến tài khoản ngân hàng do nhóm lừa đảo chỉ định trước khi được giải cứu.

Chuyên gia cảnh sát hình sự khuyến cáo người dân cần tỉnh táo và cẩn trọng khi nhận được các cuộc gọi lạ, đặc biệt là những yêu cầu chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân. Người dân cần trực tiếp đến cơ quan Công an để được hỗ trợ và giải quyết khi gặp phải các tình huống tương tự.

Lừa đảo qua mạng xã hội đang trở thành một vấn đề ngày càng phổ biến, đặc biệt là khi người tiêu dùng thường có tâm lý nóng vội trong việc “săn” giá rẻ vào phút chót. Các đối tượng lừa đảo thường lợi dụng điều này để thực hiện các hành vi gian dối, nhắm vào những du khách đang tìm kiếm các chương trình du lịch giá rẻ.

Cách thức hoạt động của các đối tượng lừa đảo thường bắt đầu bằng việc tạo ra các fanpage giả mạo trên mạng xã hội, với mục đích tạo lòng tin cho nạn nhân. Chúng thường sử dụng biểu tượng tích xanh, tượng trưng cho sự xác thực, để tạo ấn tượng rằng trang của họ là chính thức. Những trang này thường đăng tải các chương trình du lịch gần giống với những gì được cung cấp bởi các cơ sở chính thống, với giá cả hấp dẫn, nhằm thu hút sự chú ý của người tiêu dùng.

Khi người dùng quan tâm và liên hệ để đặt phòng, các đối tượng lừa đảo thường yêu cầu chuyển cọc trước 50%. Sau đó, họ sẽ gửi mã đặt phòng giả mạo và cắt đứt liên lạc với nạn nhân. Điều này làm cho người tiêu dùng rơi vào tình huống khó khăn và dễ bị tổn thất tài chính.

Để thực hiện các hành vi lừa đảo này, các đối tượng thường sao chép nội dung, hình ảnh và quy trình đặt phòng từ các trang web chính thống. Họ cũng chạy quảng cáo trên các nền tảng như Facebook với nội dung hấp dẫn, nhằm đánh vào tâm lý ham rẻ của người dùng. Bên cạnh đó, họ cũng sử dụng các thủ đoạn tinh vi như liên hệ với nạn nhân qua điện thoại, hướng dẫn họ cung cấp thông tin tài khoản hoặc gửi link thanh toán qua các cổng trung gian như VnPay.

Nhiều người đã trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo này và bị mất thêm tiền hoặc lộ dữ liệu tài chính. Điều này xảy ra khi họ muốn lấy lại tiền và làm theo yêu cầu của đối tượng lừa đảo. Chỉ khi nghi ngờ hoặc không thể liên lạc được với “bên đặt phòng”, nạn nhân mới liên hệ với hotline chính thức của khách sạn để xác minh, nhưng lúc đó thường đã quá muộn.

Để nhận biết và tránh các fanpage lừa đảo, người dùng cần chú ý đến một số dấu hiệu đặc trưng. Thứ nhất, cần kiểm tra mức độ tương tác trên trang, nếu thấy có nhiều lượt thích nhưng ít hoặc không có bình luận thật, thì đó có thể là một trang giả mạo. Thứ hai, cần xem xét thông tin “Giới thiệu” của trang, nếu thấy không rõ ràng hoặc do nước ngoài quản lý, thì cần thận trọng. Cuối cùng, cần kiểm tra số điện thoại liên hệ có khớp với thông tin trên website chính thức hay không.

Ngoài ra, người dùng cũng nên kiểm tra mục ‘Tính minh bạch của Trang’ để xem người quản lý trang và lịch sử đổi tên của fanpage. Điều này giúp người dùng có cái nhìn tổng quan và xác định được độ tin cậy của trang.

Facebook là một trong những nền tảng mạng xã hội phổ biến nhất hiện nay, nơi mà các đối tượng lừa đảo thường xuyên hoạt động. Do đó, người dùng cần nâng cao cảnh giác khi sử dụng các nền tảng này và không nên ham rẻ mà bỏ qua các bước kiểm tra, xác minh thông tin.