Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ quyền con người, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em – những đối tượng dễ bị tổn thương trong các vụ bạo lực gia đình. Sau hai năm triển khai, tại nhiều địa phương, công tác phòng ngừa và ứng phó với bạo lực gia đình đã có nhiều chuyển biến tích cực.

Một trong những mô hình hiệu quả được triển khai là ‘Địa chỉ tin cậy’ tại cộng đồng, mô hình này đã lan tỏa từ thôn, bản đến nhiều địa phương khác. Mô hình ‘Địa chỉ tin cậy’ được thành lập và quản lý bởi UBND xã, với thành viên là những cá nhân có uy tín cao trong cộng đồng như Bí thư chi bộ, trưởng thôn, công an viên, người dân… Mô hình này đã giúp xử lý các vụ việc bạo lực gia đình một cách kịp thời và hiệu quả. Chị Hoàng Thị M, một nạn nhân của bạo lực gia đình, đã được giúp đỡ để thoát khỏi tình trạng bạo hành và hiện gia đình đã hòa thuận trở lại.

Tương tự, tại xã Bản Bo, Lai Châu, mô hình ‘Địa chỉ tin cậy’ đã giúp giảm thiểu các vụ bạo lực gia đình. Sự tận tâm và trách nhiệm của các thành viên trong mô hình đã giúp tuyên truyền các quy định, chính sách mới trong Luật Phòng chống bạo lực gia đình (sửa đổi) và vận động góp phần ngăn chặn, hóa giải các mâu thuẫn ngay từ sớm, từ xa.

Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) có hiệu lực từ ngày 1/7/2023, thể hiện tinh thần tiến bộ khi xác định rõ vai trò trung tâm của người bị hại trong mọi hoạt động phòng ngừa và ứng phó với bạo lực. Công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định, chính sách mới được các địa phương triển khai mạnh mẽ thông qua nhiều hình thức. Việc thực hiện Luật được lồng ghép với công tác xây dựng đời sống văn hóa, giáo dục gia đình và phong trào ‘Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa và gia đình’.

Nỗ lực của các địa phương đã giúp đưa Luật Phòng chống bạo lực gia đình (sửa đổi) đi vào cuộc sống, tạo ra chuyển biến rõ nét trong nhận thức và giảm dần các hành vi bạo lực gia đình. Tuy nhiên, quá trình triển khai Luật Phòng chống bạo lực gia đình tại các địa phương vẫn còn một số khó khăn, như nguồn kinh phí hạn chế, cán bộ thực hiện công tác gia đình cấp xã chủ yếu là kiêm nhiệm, thường xuyên thay đổi, thiếu ổn định và kỹ năng xử lý vụ việc phức tạp.

Để tiếp tục triển khai hiệu quả Luật Phòng chống bạo lực gia đình, các địa phương cần tiếp tục tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân về phòng chống bạo lực gia đình. Đồng thời, cần có thêm các hỗ trợ về kinh phí, nguồn lực và kỹ năng để giúp các cán bộ thực hiện công tác gia đình cấp xã có thể xử lý hiệu quả các vụ việc bạo lực gia đình.

Ngoài ra, việc tuyên truyền và phổ biến các quy định, chính sách mới trong Luật Phòng chống bạo lực gia đình cần được tiếp tục đẩy mạnh. Các địa phương cần tích cực triển khai các hoạt động tuyên truyền, giáo dục về phòng chống bạo lực gia đình để nâng cao nhận thức và kỹ năng cho người dân.

Giáo dục được xem là chìa khóa quan trọng để nâng cao nhận thức, củng cố phẩm giá và thúc đẩy bình đẳng trong xã hội. Trong thời đại chuyển đổi số và cách mạng công nghiệp hiện nay, vai trò của nữ giới trong lĩnh vực giáo dục và bảo vệ quyền con người ngày càng trở nên quan trọng. Điều này không chỉ giúp phụ nữ khẳng định vị thế của mình mà còn góp phần tạo ra một xã hội công bằng và phát triển bền vững.

PGS.TS Nguyễn Đào Tùng, Giám đốc Học viện Tài chính, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát huy bản lĩnh và sáng tạo của nữ giới trong lĩnh vực giáo dục và bảo vệ quyền con người tại Hội thảo quốc gia ‘Nữ giới trong thực hiện giáo dục và bảo vệ quyền con người’ được tổ chức gần đây tại Tuyên Quang. Hội thảo này là sự kiện quan trọng được tổ chức bởi Học viện Tài chính phối hợp với UBND tỉnh Tuyên Quang, nhằm tạo diễn đàn cho các nhà khoa học, nghiên cứu viên và các bên liên quan trao đổi, thảo luận về vai trò của nữ giới trong giáo dục và bảo vệ quyền con người.

Phát biểu khai mạc hội thảo, PGS.TS Nguyễn Đào Tùng đã chỉ ra rằng quyền con người là những quyền và tự do cơ bản vốn có của con người, và giáo dục là một phần quan trọng trong việc hiện thực hóa sâu sắc các giá trị nhân quyền này. Trong quá trình lan tỏa các giá trị nhân quyền, phụ nữ không chỉ là người thụ hưởng mà còn đóng vai trò quan trọng như là chủ thể truyền cảm hứng, người kiến tạo và bảo vệ quyền con người, từ trong gia đình đến nhà trường, cộng đồng và toàn xã hội.

Đặc biệt, trong bối cảnh Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ và hội nhập quốc tế sâu rộng, việc phát huy vai trò của nữ giới trong giáo dục và bảo vệ quyền con người được xem là yêu cầu cấp thiết. Hội thảo đã nhận được gần 200 bài viết, trong đó 129 bài được tuyển chọn vào kỷ yếu, tập trung vào ba chủ điểm chính: Cơ sở lý luận và vai trò của phụ nữ trong giáo dục quyền con người; Pháp luật, kinh nghiệm quốc tế và hàm ý cho Việt Nam; Thực trạng và giải pháp phát huy vai trò nữ giới trong bối cảnh hội nhập.

Phụ nữ Việt Nam từ lâu đã được biết đến như biểu tượng của sự hy sinh, kiên cường và trí tuệ. Ngày nay, phụ nữ càng khẳng định vị thế của mình trong các lĩnh vực giáo dục, nghiên cứu khoa học và quản lý. Tỷ lệ nữ giảng viên và quản lý giáo dục ngày càng tăng, phù hợp với Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021-2030.

Tại hội thảo, các đại biểu đã tập trung thảo luận các vấn đề quan trọng liên quan đến tư tưởng triết học về công bằng xã hội cho phụ nữ, pháp luật về quyền con người của một số quốc gia Đông Nam Á, vai trò của nữ giới trong hệ sinh thái giáo dục nhân quyền, cũng như thực trạng và giải pháp nâng cao vai trò của nữ giới trong giáo dục và bảo vệ quyền con người tại tỉnh Tuyên Quang.

Phát biểu bế mạc hội thảo, PGS.TS Nguyễn Hồ Phi Hà, Phó Chủ tịch Công đoàn Học viện Tài chính, đã đánh giá cao tinh thần học thuật nghiêm túc và đa chiều của các nhà khoa học và đại biểu tham dự. Hội thảo đã làm sáng tỏ cơ sở lý luận và pháp lý về quyền con người và vai trò trung tâm của phụ nữ, đồng thời đề xuất nhiều chính sách khả thi để thúc đẩy giáo dục nhân quyền gắn với lồng ghép giới. Qua đó, khẳng định rằng phụ nữ không chỉ là người thụ hưởng mà chính là lực lượng kiến tạo nhân quyền bền vững trong thời đại hội nhập.