Du lịch vùng cao đang trải qua một cuộc chuyển mình đáng kể nhờ vào sự kết hợp giữa chuyển đổi số và tinh thần chủ động từ người dân bản địa. Những người dân này đang trở thành người kể chuyện chân thực và sinh động nhất về văn hóa, phong tục của quê hương mình.
Tại tỉnh Tuyên Quang, làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Mông ở thôn Pả Vi Hạ đã trở thành một biểu tượng cho sự vươn lên của người dân bản địa. Với 19 hộ dân tham gia vào mô hình homestay, họ không chỉ kinh doanh mà còn tích cực gìn giữ và phát huy phong tục truyền thống của dân tộc mình. Anh Nùng Thanh Sấn, chủ homestay Meo Vac Ethnic, là một trong những người tiên phong trong việc khai phá cách làm du lịch mới bằng cách quay video, viết bài và chia sẻ văn hóa Mông trên các nền tảng mạng xã hội như TikTok và Facebook.
Chuyển đổi số đang mở ra một bước ngoặt mới cho du lịch vùng cao Việt Nam. Tại Bản Liền và Y Tý, Lào Cai, người dân bản địa đã biết tận dụng sức mạnh của mạng xã hội, video và QR code để quảng bá văn hóa và thu hút khách du lịch. Họ không chỉ làm du lịch mà còn trở thành người kể chuyện sinh động nhất về chính quê hương mình. Điều này không chỉ giúp tăng cường quảng bá văn hóa địa phương mà còn tạo ra những cơ hội kinh tế mới cho người dân.
Theo ông Chu Minh Quang, Trưởng ban quản lý Làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Mông, chuyển đổi số là cách nhanh nhất để người dân vùng cao tự quảng bá chính mình. Quan trọng nhất vẫn là thay đổi tư duy để người dân hiểu rằng chính họ là người kể chuyện hấp dẫn nhất về bản làng mình. Sự thay đổi này không chỉ giúp người dân bản địa tự tin hơn trong việc giới thiệu văn hóa của mình mà còn giúp du lịch vùng cao trở nên đa dạng và hấp dẫn hơn.
Tuy nhiên, vẫn còn những điểm nghẽn cần được khai thông để du lịch vùng cao phát triển bền vững. Hạ tầng viễn thông chưa đồng đều, khả năng tiếp cận công nghệ của người dân còn chênh lệch và thiếu đội ngũ hướng dẫn có chuyên môn là một số thách thức cần được giải quyết. Hơn thế, chuyển đổi số nếu không đi kèm với việc gìn giữ bản sắc văn hóa sẽ dễ dẫn đến thương mại hóa văn hóa, làm mất đi giá trị nguyên bản của văn hóa địa phương.
Để du lịch vùng cao phát triển bền vững, tỉnh Lào Cai đang tập trung kiện toàn bộ máy quản lý, phát triển nhân lực, thúc đẩy số hóa, bảo vệ môi trường và hợp tác quốc tế. Mục tiêu đến năm 2030 là đón 15 triệu lượt khách, doanh thu trên 71.000 tỷ đồng, tạo việc làm cho khoảng 65.000 người. Với những nỗ lực này, du lịch vùng cao Việt Nam đang hứa hẹn một tương lai phát triển bền vững và trở thành một điểm đến hấp dẫn cho du khách.
Trong bối cảnh hiện nay, việc ứng dụng công nghệ số vào du lịch không chỉ giúp người dân bản địa tiếp cận được với thị trường quốc tế mà còn giúp họ trở thành người kể chuyện về văn hóa của chính mình. TikTok và Facebook đang trở thành những công cụ đắc lực giúp người dân vùng cao quảng bá văn hóa và thu hút khách du lịch.
Với sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương và sự chủ động của người dân bản địa, du lịch vùng cao đang có cơ hội để phát triển bền vững và trở thành một ngành kinh tế quan trọng. Đây cũng là cách để người dân bản địa gìn giữ và phát huy văn hóa của mình, đồng thời cải thiện đời sống kinh tế.
