Thị trường chứng khoán Việt Nam đã chứng kiến sự tăng trưởng vượt bậc về thanh khoản trong nửa đầu tháng 7. Theo đó, thanh khoản bình quân trên sàn HOSE đã đạt mức ấn tượng là 30.000-32.000 tỷ đồng/phiên, và thậm chí có phiên vượt mốc 34.000 tỷ đồng. Đây là mức cao nhất trong vòng một năm trở lại đây. Sự gia tăng mạnh mẽ này có thể phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư vào khả năng nới lỏng chính sách tiền tệ cũng như hiệu ứng tâm lý đám đông khi chỉ số vượt qua các mốc kỹ thuật quan trọng như 1.400 hay 1.450 điểm.
Lực đẩy chính của thanh khoản trên thị trường hiện nay đến từ nhà đầu tư cá nhân trong nước. Nhóm nhà đầu tư này chiếm tới 85-90% thanh khoản toàn thị trường. Tuy nhiên, sự luân chuyển dòng tiền nhanh và việc sử dụng margin phổ biến trong nhóm cổ phiếu này đã khiến thị trường thường xuyên ghi nhận trạng thái “tăng nóng đầu phiên – điều chỉnh cuối phiên”. Điều này phản ánh tâm lý chốt lời ngắn hạn rất rõ ràng.
Dù thanh khoản có sự tăng trưởng đáng kể, chất lượng thanh khoản vẫn còn nhiều vấn đề cần được quan tâm. Dòng tiền từ nhà đầu tư tổ chức và khối ngoại chưa cho thấy sự cải thiện bền vững. Các động thái bán ròng vẫn chiếm ưu thế, đặc biệt trong các nhóm cổ phiếu thuộc lĩnh vực tài chính, công nghệ và bất động sản. Chỉ số P/E thị trường hiện đang ở mức 14,5-15 lần, cao hơn trung bình ba năm gần đây. Điều này khiến việc giải ngân quy mô lớn từ các quỹ đầu tư vẫn khá thận trọng.
Để duy trì xu hướng tăng trong trung hạn, thị trường cần sự trở lại của dòng tiền dài hạn với vai trò làm trụ cột. Điều này đòi hỏi đi kèm với cải cách thể chế và nâng cao chất lượng doanh nghiệp. Việc phát triển các sản phẩm tài chính đa dạng – như quỹ mở, ETF nội, trái phiếu doanh nghiệp minh bạch, chứng quyền có đảm bảo – sẽ là kênh quan trọng để thu hút dòng vốn chất lượng. Khi nhà đầu tư có thêm các công cụ đầu tư dài hạn, thị trường sẽ giảm sự phụ thuộc quá mức vào giao dịch cổ phiếu thuần túy.
