Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang có cơ hội để xây dựng và phát triển các Trung tâm tài chính quốc tế với mô hình chuyên biệt, tập trung vào các lĩnh vực có lợi thế cạnh tranh và phù hợp với xu thế toàn cầu. Tại Hội thảo khoa học “Trung tâm tài chính quốc tế – Động lực tăng trưởng cho Việt Nam” do Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh tổ chức, các chuyên gia đã đưa ra những phân tích và đề xuất cụ thể cho sự phát triển của các trung tâm này.
Theo các chuyên gia, Việt Nam có thể tập trung vào ba phân khúc chính trong giai đoạn đầu, bao gồm công nghệ tài chính (fintech), tài chính xanh và dịch vụ quản lý tài sản cho nhóm khách hàng siêu giàu (HNWIs). Đây là những lĩnh vực không chỉ phù hợp với xu hướng phát triển của thị trường tài chính toàn cầu mà còn tận dụng được lợi thế và tiềm năng sẵn có của Việt Nam.
Về lĩnh vực công nghệ tài chính, Việt Nam hiện đang là thị trường fintech có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất Đông Nam Á, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) đạt 38% trong giai đoạn 2018-2023. Tuy nhiên, để tiếp tục thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực này, cần thiết phải có khu vực công nghệ tài chính đặc thù, đi kèm với nền tảng định danh điện tử, dữ liệu mở và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo tài chính. Việc tạo ra một môi trường hỗ trợ và khuyến khích sự đổi mới trong lĩnh vực fintech sẽ giúp Việt Nam duy trì tốc độ tăng trưởng và nâng cao vị thế trên thị trường tài chính quốc tế.
Về tài chính xanh, Việt Nam đang đối mặt với thách thức lớn trong việc huy động vốn để thực hiện các mục tiêu khí hậu. Ước tính, Việt Nam cần tới 370 tỷ USD cho các mục tiêu khí hậu từ nay đến 2040. Để giải quyết vấn đề này, các chuyên gia đề xuất TP. Hồ Chí Minh cần xây dựng một “Trung tâm tài chính xanh” với chức năng xếp hạng ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị), phát hành và giám sát trái phiếu xanh. Đồng thời, việc ban hành bộ tiêu chuẩn ESG quốc gia sẽ giúp thu hút vốn quốc tế và tránh tình trạng “greenwashing” – một thuật ngữ dùng để mô tả việc các công ty hoặc tổ chức tự quảng cáo về các hoạt động môi trường mà không có các hành động thực chất tương ứng.
Ngoài ra, thị trường quản lý tài sản tại Việt Nam cũng có tiềm năng rất lớn và cần cải cách nhiều công cụ quản lý, pháp lý để khai phá. Với hơn 7.100 cá nhân sở hữu tài sản trên 1 triệu USD và hơn 210 người có tài sản từ 30 triệu USD trở lên, Việt Nam cần đẩy mạnh đào tạo chuyên gia theo chuẩn quốc tế để phát triển thị trường này một cách bài bản. Sự phát triển của thị trường quản lý tài sản không chỉ giúp đáp ứng nhu cầu của nhóm khách hàng siêu giàu mà còn góp phần vào sự tăng trưởng của nền kinh tế.
Rút kinh nghiệm từ những mô hình thành công trên thế giới, các chuyên gia cho rằng một Trung tâm tài chính quốc tế không nhất thiết phải ôm đồm mọi chức năng, nhưng nhất định phải có bản sắc rõ nét và năng lực cạnh tranh khác biệt. Ba phân khúc gồm fintech, tài chính xanh và quản lý tài sản không chỉ phản ánh xu thế tài chính toàn cầu mà còn phù hợp với nhu cầu nội tại và tiềm năng sẵn có của Việt Nam. Việc tập trung vào các lĩnh vực này sẽ giúp Việt Nam xây dựng được các Trung tâm tài chính quốc tế với mô hình chuyên biệt, hiệu quả và bền vững.
Để hiện thực hóa những đề xuất này, các chuyên gia và nhà quản lý cần tiếp tục thảo luận và xây dựng kế hoạch chi tiết, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các bộ ngành liên quan để tạo ra môi trường pháp lý và chính sách hỗ trợ cần thiết. Nếu được triển khai đúng đắn, các Trung tâm tài chính quốc tế chuyên biệt của Việt Nam không chỉ trở thành động lực tăng trưởng cho nền kinh tế mà còn góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên thị trường tài chính quốc tế.
