Đối với những người bệnh sỏi thận, chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc giảm nguy cơ hình thành sỏi. Một trong những khuyến cáo phổ biến là hạn chế tiêu thụ thực phẩm giàu oxalat, chẳng hạn như rau chân vịt, cần tây và củ dền. Mặc dù rau củ cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất quan trọng cho cơ thể, một số loại rau chứa oxalat cao có thể kết hợp với canxi để tạo thành sỏi trong đường tiết niệu, phổ biến nhất là sỏi canxi oxalat.
ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng, Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome, khẳng định rằng việc tiêu thụ thực phẩm chứa oxalat không trực tiếp dẫn đến sỏi thận. Tuy nhiên, đối với những người có tiền sử hoặc nguy cơ cao bị sỏi thận, việc kiểm soát lượng oxalat nạp vào là cần thiết để giảm nguy cơ tái phát. Thay vì loại bỏ hoàn toàn các loại rau củ giàu oxalat, người bệnh nên ăn đa dạng các loại rau củ, xây dựng thực đơn cân đối và lưu ý cách chế biến để đảm bảo dinh dưỡng. Bên cạnh đó, việc uống đủ 2-2,5 lít nước mỗi ngày cũng giúp giảm nguy cơ hình thành sỏi.
Nước đóng vai trò quan trọng trong việc pha loãng nồng độ khoáng chất trong nước tiểu, từ đó hạn chế sự hình thành sỏi. Ngoài ra, để hạn chế nguy cơ sỏi thận, người bệnh nên kết hợp rau củ giàu oxalat với thực phẩm giàu canxi tự nhiên như sữa, phô mai, cá nhỏ cả xương hoặc đậu phụ. Sự kết hợp này giúp canxi liên kết với oxalat trong đường tiêu hóa, giảm lượng oxalat hấp thu vào máu và đào thải qua phân.
Người bệnh cũng nên giảm ăn mặn, tránh tiêu thụ quá nhiều đạm động vật và hạn chế bổ sung vitamin C liều cao. Ngoài ra, những người có nguy cơ sỏi thận cần tránh nhịn tiểu, uống quá ít nước, sử dụng thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc hoặc lạm dụng thuốc lợi tiểu, những yếu tố này có thể làm tăng nồng độ khoáng chất trong nước tiểu và kích thích hình thành sỏi.
Để phòng ngừa sỏi thận, mỗi người nên kiểm soát cân nặng, vận động thường xuyên và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ nếu có tiền sử bị sỏi thận. Định kỳ khám dinh dưỡng, đo thành phần cơ thể và xét nghiệm vi chất trong cơ thể để xác định tình trạng sức khỏe và nhận tư vấn phù hợp. Bằng cách duy trì một lối sống lành mạnh và chế độ ăn uống cân đối, người bệnh có thể giảm nguy cơ hình thành sỏi thận và cải thiện sức khỏe tổng thể.